Bản án 447/2023/HC-PT về khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 447/2023/HC-PT NGÀY 17/04/2023 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÝ THUẾ

Trong các ngày 21 tháng 3 và ngày 17 tháng 4 năm 2023 tại trụ sở Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 30/HCPT ngày 18 tháng 11 năm 2022, về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế”.

Do bản án hành chính sơ thẩm số 03/2022/HC-ST ngày 13 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân quận T bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 861/2023/QĐ-PT ngày 01 tháng 3 năm 2023 và Quyết định tạm ngừng phiên tòa số 3890/2023/QĐPT-HC ngày 21 tháng 3 năm 2023, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: Cộng đồng dân cư Miếu Bà B.

Người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện: Ông Hoàng Đức N, sinh năm 1960.

Địa chỉ: phường P, quận T, Thành phố Hồ Chí Minh.

2. Người bị kiện:

2.1. Chi cục trưởng Chi cục thuế quận T.

2.2. Chi cục thuế quận T.

Cùng địa chỉ: phường N, quận T, Thành phố Hồ Chí Minh.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận T.

Địa chỉ: phường H1, quận T, Thành phố Hồ Chí Minh.

4. Người kháng cáo: Cộng đồng dân cư Miếu Bà B – Người khởi kiện.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Người khởi kiện Cộng đồng dân cư Miếu Bà B trình bày:

Nguồn gốc phần đất có diện tích 1.459,9m2 tọa lạc tại phường H2, quận T, Thành phố Hồ Chí Minh là của ông bà của ông Thân Đăng U để lại, đến năm 1967 cộng đồng dân cư tại đây lập Miếu thờ (Miếu 05 bà) và hoạt động đến nay. Từ khi lập Miếu đến nay thì Cộng đồng dân cư tại đây tự quản lý, năm 1999 ông U đúng đại diện kê khai và cùng cộng đồng dân cư Miếu bà quản lý, mục đích chỉ hoạt động tín ngưỡng theo phong tục của Cộng đồng dân cư Miếu Bà B.

Ngày 08/10/2019, UBND phường H2 ban hành Quyết định số 2327/QĐ- UBND công nhận ông Thân Đăng U là người đại diện Cộng đồng dân cư Miếu Bà B. Ngày 08/8/2020 ông U nộp hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho cộng đồng dân cư Miếu Bà Binh Long. Đến ngày 13/3/2021 ông U nhận được Thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà, đất số LTB2170128-TK0001787/TB-CCT ngày 04/02/2021 và Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021 của Chi cục thuế quận T. Ông U cho rằng cả hai Thông báo này là không đúng quy định của pháp luật nên đã khiếu nại.

Ngày 10/5/2021, ông U nhận được Quyết định về việc giải quyết khiếu nại của ông Thân Đăng U (lần đầu) số 524/QĐ-CCTTP ngày 07/5/2021 của Chi cục thuế, quận T có nội dung chỉ đồng ý không thu lệ phí trước bạ, nhưng đối với Thông báo nộp tiền sử dụng đất thì vẫn giữ nguyên việc thu tiền sử dụng đất.

Hiện nay, phần đất nêu trên được sử dụng làm đất tín ngưỡng để thờ cúng, mở cửa thường xuyên cho tất cả những người dân đến cúng không hạn chế, ngoài mục đích tín ngưỡng không sử dụng cho các mục đích khác.

Cộng đồng dân cư Miếu Bà B khởi kiện yêu cầu Tòa án:

- Hủy một phần Quyết định về việc giải quyết khiếu nại của ông Thân Đăng U (lần đầu) số 524/QĐ-CCTTP ngày 07/5/2021 của Chi cục trưởng Chi cục thuế quận T. Cụ thể là hủy bỏ phần: “Giữ nguyên Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021”.

- Hủy Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB- CCT ngày 04/02/2021 của Chi cục thuế quận T.

- Tuyên buộc Chi cục thuế quận T ban hành Thông báo nộp tiền sử dụng đất cho Miếu Bà B, tại số 422 Nguyễn Sơn, phường H2, quận T, Tp.Hồ Chí Minh là không thu.

Người bị kiện Chi cục Thuế quận T và Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận T trình bày:

Theo quy trình liên thông, ngày 31/12/2020 Chi cục thuế quận T có tiếp nhận hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính từ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận T đối với hồ sơ của Cộng đồng dân cư Miếu Bà B do ông Thân Đăng U làm đại diện tại địa chỉ số 422 Nguyễn Sơn, phường H2, quận T.

Căn cứ tính thuế: ấp giấy chứng nhận theo Khoản 5 Điều 100 Luật Đất đai. Căn cứ pháp lý để xác định tiền sử dụng đất; Căn cứ Luật đất đai ngày 29 tháng 11 năm 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai; Căn cứ Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất; Căn cứ Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND ngày 16 tháng 01 năm 2020 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về ban hành quy định về giá các loại đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2024: Căn cứ Quyết định số 03/2020/QĐ-UBND ngày 06 tháng 01 năm 2020 quy định về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2020 trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh Căn cứ Phiếu chuyển số 18927/PCTTĐC ngày 23/12/2020 của Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai quận T thì việc Chi cục thuế quận T ban hành Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021 là đúng theo quy định pháp luật.

Sau khi ban hành Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128- TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021, ông Thân Đăng U đã có đơn khiếu nại gửi đến Chi cục thuế quận T Chi cục trưởng Chi cục thuế đã giải quyết khiếu nại theo Quyết định số 524/QĐ-CCTP ngày 07/5/2021 về việc giải quyết khiếu nại của ông Thân Đăng U. Đề nghị Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày:

Thống nhất với ý kiến của người bị kiện.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 03/2022/ST-HC ngày 13 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân quận T đã quyết định bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Cộng đồng dân cư Miếu Bà B.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về phần án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 26/9/2022, Cộng đồng dân cư Miếu Bà B có đơn kháng cáo đề nghị Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Cộng đồng dân cư Miếu Bà B.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

Người kháng cáo vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện và yêu cầu kháng cáo.

Người bị kiện Chi cục trưởng Chi cục thuế quận T đã ban hành Quyết định số 35/QĐ-CCT ngày 06/01/2023 về việc hủy bỏ Thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà, đất số LTB2170128-TK0001787/TB-CCT ngày 04/02/2021 và Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021. Đến ngày 14/4/2023, Chi cục trưởng Chi cục thuế quận T ban hành Quyết định số 862/QĐ-CCTTP về việc hủy bỏ Quyết định giải quyết khiếu nại số 524/QĐ-CCTP ngày 07/5/2021.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu ý kiến:

+ Về hình thức: Tòa án cấp phúc thẩm đã thực hiện đúng các quy định pháp luật tố tụng hành chính từ khi thụ lý đến khi xét xử. Tại phiên tòa phúc thẩm cho đến trước khi nghị án, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã tiến hành phiên tòa đúng trình tự, thủ tục theo quy định của Luật Tố tụng Hành chính; các đương sự trong vụ án đã chấp hành đúng quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của mình.

+ Về nội dung: Căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ Điều 235, Điều 193, Điều 11 Luật Tố tụng hành chính, hủy bản án sơ thẩm số 03/2022/ST-HC ngày 13 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân quận T, giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân quận T giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra tại phiên tòa, sau khi nghe các bên trình bày ý kiến, tranh luận tại phiên tòa, sau khi nghe Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu quan điểm, sau khi nghị án, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về hình thức:

- Đơn kháng cáo của Cộng đồng dân cư Miếu Bà B làm trong thời hạn luật định, hợp lệ nên được chấp nhận để xem xét.

- Về sự vắng mặt của đương sự: Người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đều có đơn đề nghị xét xử vắng mặt, căn cứ khoản 4 Điều 225 Luật Tố tụng hành chính, Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt những người tham gia tố tụng trên.

[2] Về nội dung:

Hội đồng xét xử nhận thấy: Cộng đồng dân cư Miếu Bà B khởi kiện yêu cầu hủy Thông báo nộp tiền sử dụng đất số LTB2170128-TK0001788/TB-CCT ngày 04/02/2021và hủy một phần Quyết định giải quyết khiếu nại số 524/QĐ- CCTP ngày 07/5/2021 của Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận T, cụ thể là phần giữ nguyên thông báo nộp tiền sử dụng đất.

Tuy nhiên vào ngày 06/01/2023, Chi cục Thuế quận T đã ban hành Quyết định số 35/QĐ-CCT về việc hủy bỏ Thông báo nộp lệ phí trước bạ và Thông báo nộp tiền sử dụng đất nêu trên với lý do: Đất cơ sở tín ngưỡng không có quy định giá trong bảng giá đất trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2020-2024 theo Quyết định 02/2020/QĐ-UBND ngày 16/01/2020 đối với nhà, đất số 422 Nguyễn Sơn, phường H2, quận T.

Đến ngày 14/4/2023, Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận T tiếp tục ban hành Quyết định số 862/QĐ-CCTTP về thu hồi và hủy bỏ Quyết định số 524/QĐ-CCTTP ngày 07/5/2021 của Chi cục Thuế quận T về việc giải quyết khiếu nại của ông Thân Đăng U (lần đầu) với lý do đối tượng khiếu nại đã bị hủy bỏ.

Tại phiên tòa, Cộng đồng dân cư Miếu Bà B vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện và yêu cầu kháng cáo.

Hội đồng xét xử xét thấy: Tại điểm b khoản 2 Điều 235 Luật Tố tụng hành chính quy định trường hợp người bị kiện hủy bỏ quyết định hành chính bị khởi kiện thì xử lý như sau: “Nếu người khởi kiện không rU đơn khởi kiện và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập không rU yêu cầu thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm để xét xử sơ thẩm lại...”.

Căn cứ điểm c khoản 2 Điều 193 Luật Tố tụng hành chính thì Hội đồng xét xử sơ thẩm có quyền: “Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên bố hành vi hành chính là trái pháp luật, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan (nếu có); buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước chấm dứt hành vi hành chính trái pháp luật”.

Do vụ án có tình tiết mới nên để đảm bảo nguyên tắc hai cấp xét xử, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, Hội đồng xét xử thấy rằng cần hủy bản án hành chính sơ thẩm số 03/2022/ST-HC ngày 13 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân quận T, giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân quận T giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.

[3] Về án phí:

- Án phí hành chính sơ thẩm: Do hủy bản án hành chính sơ thẩm để xét xử sơ thẩm lại nên số tiền tạm ứng án phí hành chính sơ thẩm sẽ được xử lý khi Tòa án nhân dân quận T giải quyết lại vụ án.

- Án phí hành chính phúc thẩm: Do hủy bản án sơ thẩm nên người kháng cáo không phải chịu án phí hành chính phúc thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào,

Khoản 4 Điều 225, khoản 3 Điều 241, Điều 235, Điều 11 Luật Tố tụng hành chính năm 2015;

Căn cứ khoản 3 Điều 34 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án, Tuyên xử:

1. Hủy Bản án hành chính sơ thẩm số 03/2022/ST-HC ngày 13 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân quận T, chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân quận T giải quyết lại vụ án theo thủ tục sơ thẩm.

2. Về án phí hành chính phúc thẩm:

Hoàn trả cho Cộng đồng dân cư Miếu Bà B số tiền tạm ứng án phí hành chính phúc thẩm đã nộp là 300.000 đồng theo Biên lai thu số AA/2021/0036147 ngày 27/9/2022 của Chi cục Thi hành án dân sự quận T.

3. Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án.