Bản án 37/2021/HS-PT ngày 05/04/2021 về tội vi phạm các quy định sử dụng đất đai

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH B

BẢN ÁN 37/2021/HS-PT NGÀY 05/04/2021 VỀ TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI

Ngày 05 tháng 4 năm 2021, tại trụ sở Toà án nhân dân tỉnh Bình Thuận, xét xử phúc thẩm, công khai vụ án hình sự phúc thẩm thụ lý số: 17/2021/TLPT-HS ngày 04 tháng 02 năm 2021, do Bản án hình sự sơ thẩm số 13/2020/HS-ST ngày 10/03/2020 của Tòa án nhân dân huyện T có kháng cáo. Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 30/2021/QĐXXPT-HS ngày 22 tháng 3 năm 2021, đối với bị cáo có kháng cáo:

Họ và tên: Võ Bình A, sinh năm 1959; tại tỉnh B; nơi cư trú: khu phố 01, thị trấn Liên Hương, huyện T, tỉnh B; nghề nghiệp: lao động tự do; học vấn: không biết chữ; dân tộc: kinh; giới tính: nam; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Võ B và bà Huỳnh Thị L (đều đã chết); tiền án, tiền sự: không; bị cáo tại ngoại và có mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh, huyện T, tỉnh B, do ông Phạm Thanh B – Chủ tịch đại diện theo pháp luật; có mặt.

Người làm chứng: ông Nguyễn Đức T, ông Nguyễn Văn T, ông Đỗ Văn T, ông Huỳnh Bảo H, ông Đỗ Văn L, bà Đặng Thị Thu T; có mặt ông T.

Nội dung kháng cáo: bị cáo Võ Bình A kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt hoặc cho hưởng án treo.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo án sơ thẩm và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khu vực đất Bàu Sầm, xã Bình Thạnh, huyện T theo quy hoạch sử dụng đất của xã Bình Thạnh đến năm 2020 được phê duyệt tại Quyết định số 4708/QĐ-UBND, ngày 26/12/2013 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện T là đất trồng cây lâu năm do nhà nước quản lý, không có đo đạc cho hộ dân nào.

Ngày 14/12/2018, Tổ kiểm tra đất đai của xã Bình Thạnh kiểm tra hiện trạng khu đất tại khu vực Bàu Sầm, xã Bình Thạnh phát hiện Võ Bình A có hành vi chiếm đất có tổng diện tích 1.700m2, trên phần đất chiếm có xây dựng nhà tạm có diện tích 13,68m2. Qua làm việc ông An không có giấy tờ đất hợp pháp nên UBND xã Bình Thạnh tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính số 41/BB-VPHC, ngày 14/12/2018.

Ngày 17/12/2018, Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai số 74/QĐ-XPVPHC xử phạt Võ Bình A về hành vi chiếm đất số tiền 2.000.000 đồng và khắc phục hậu quả buộc tháo dỡ toàn bộ công trình nhà tạm, khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm. Ngày 09/01/2019 Võ Bình A đã nhận Quyết định xử phạt hành chính nhưng không chấp hành.

Ngày 19/4/2019 Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh ban hành quyết định số 12/QĐ-CCXP về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với Võ Bình A. Ngày 13/6/2019 Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh tổ chức thực hiện Quyết định số 12/QĐ-CCXP ngày 19/4/2019 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh tháo dỡ nhà tạm, cây trồng do Võ Bình A chiếm xây dựng và trồng cây trái phép. Nhưng Võ Bình A không thực hiện các quyết định hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh mà tiếp tục vi phạm.

Từ ngày 24/6/2019 đến ngày 04/7/2019 ông Võ Bình A tiếp tục thuê người xây dựng nhà tạm có diện tích 14,76m2 (vách tol kẽm, mái tol kẽm, nền đất) trên diện tích đất lấn chiếm và xây dựng nhà cấp 4 có diện tích 18m2 (vách gạch ống cao 1,5m), 3khung kiềng giả bằng đá đúc diện tích 522m2 (01 khung dài 27m, rộng 6m, cao 0,3m; 02 khung dài 30m, rộng 6m, cao 0,3m, diện tích đất chiếm thêm là 554,76m2. Tổng diện tích 2 lần lấn chiếm là 2.254.76m2.

Ngày 15/7/2019, Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh lập biên bản vi phạm hành chính (lần 2) đối với Võ Bình A về hành vi chiếm đất và ngày 29/7/2019 chuyển hồ sơ đến Cơ quan cảnh sát điều tra – Công an huyện T để xử lý theo quy định pháp luật.

Quá trình điều tra xác định vị trí đất mà Võ Bình A chiếm tại khu vực Bàu Sầm thuộc xã Bình Thạnh huyện T là đất của nhà nước do Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh quản lý theo tờ bản đồ số 24 (239521-3) và bản đồ kế hoạch sử dụng đất năm 2019 của Ủy ban nhân dân huyện T.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 13/2020/HS-ST ngày 10 tháng 3 năm 2020 của Tòa án nhân dân huyện T đã quyết định:

1. Căn cứ khoản 1 Điều 228, điểm i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 38 Bộ luật Hình sự.

Tuyên bố bị cáo Võ Bình A phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” Xử phạt bị cáo Võ Bình A 06 (sáu) tháng tù; thời hạn tù tính từ ngày chấp hành án.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên án phí và quyền kháng cáo theo luật định Ngày 18 tháng 3 năm 2020, bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt hoặc cho hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

- Bị cáo giữ nguyên yêu cầu kháng cáo.

- Ý kiến của Kiểm sát viên: bị cáo đã có hành vi lấn chiếm đất, sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai. Bị cáo đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn vi phạm. Cho nên, án sơ thẩm tuyên bố bị cáo phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” và xử phạt bị cáo 06 tháng tù là có căn cứ. Nên đề nghị giữ nguyên tội danh hình phạt đối với bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Bị cáo kháng cáo yêu cầu giảm nhẹ hình phạt hoặc cho hưởng án treo. Như vậy, giới hạn của việc xét xử phúc thẩm là xem xét bị cáo có đủ diều kiện để được giảm nhẹ hình phạt hoặc cho hưởng án treo hay không.

[2] Về nội dung: tại phiên tòa, bị cáo khai báo hành vi phù hợp với lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm, phù hợp với các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án, đủ cơ sở để kết luận:

[2.1] Ngày 14 tháng 12 năm 2018 Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính số 41/BB-VPHC ngày 14 tháng 12 năm 2018 đối với bị cáo Võ Bình A về hành vi chiếm đất có tổng diện tích 1.700m2 tại khu vực Bàu Sầm, xã Bình Thạnh. Ngày 17/12/2018, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai số 74/QĐ- XPVPHC xử phạt bị cáo về hành vi chiếm đất số tiền 2.000.000 đồng và khắc phục hậu quả buộc tháo dỡ toàn bộ công trình nhà tạm, khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm là đúng quy định của pháp luật. Ngày 09/01/2019, bị cáo đã nhận Quyết định xử phạt hành chính này.

[2.2] Ngày 19/4/2019, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh ban hành quyết định số 12/QĐ-CCXP về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với bị cáo. Ngày 13/6/2019, Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh tổ chức thực hiện Quyết định số 12/QĐ-CCXP ngày 19/4/2019 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh tháo dỡ nhà tạm, cây trồng do bị cáo chiếm xây dựng và trồng cây trái phép, nhưng bị cáo không thực hiện các quyết định hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh.

[2.3] Từ ngày 24/6/2019 đến ngày 04/7/2019, bị cáo tiếp tục thuê người xây dựng nhà tạm có diện tích 14,76m2 (vách tol kẽm, mái tol kẽm, nền đất) trên diện tích đất lấn chiếm và lấn chiếm thêm 554,76m2 đất để xây dựng nhà cấp 4 có diện tích 18m2, 3 khung kiềng giả bằng đá đúc diện tích 522m2 (01 khung dài 27m, rộng 6m, cao 0,3m; 02 khung dài 30m, rộng 6m, cao 0,3m.

Ngày 15/7/2019 Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh lập biên bản vi phạm hành chính lần 2 đối với bị cáo về hành vi chiếm đất của Võ Bình A.

[3] Điều 5 Luật đất đai quy định: “Người sử dụng đất là người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai”. Bị cáo không thuộc trong các trường hợp sử dụng đất nói trên nên không phải là chủ thể sử dụng diện tích đất 2.254.76m2 ở khu vực Bàu Sầm, xã Bình Thạnh, huyện T nhưng tự chiếm hữu, xây dựng công trình trên đất.

Điều 23 Luật đất đai quy định: “Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương theo thẩm quyền quy định tại Luật này” và Điều 25 Luật đất đai quy định: “Công chức địa chính ở xã, phường, thị trấn có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc quản lý đất đai tại địa phương”. Trong trường hợp này, Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh là chủ thể có trách nhiệm quản lý 2.254.76m2 ở khu vực Bàu Sầm, xã Bình Thạnh, huyện T.

[4] Điều 228 Bộ luật hình sự quy định: “Tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”.

1. Người nào lấn chiếm đất, chuyển quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”.

Như vậy, bị cáo đã có hành vi lấn chiếm đất, sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai và đã bị xử phạt vị phạm hành chính nhưng vẫn vi phạm. Cho nên án sơ thẩm tuyên bố bị cáo Võ Bình A phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” là có căn cứ.

[5] Về hình phạt: mức hình phạt 06 tháng tù mà Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng với bị cáo là phù hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi; các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ cũng như nhân thân của bị cáo. Mức hình phạt này đủ để trừng trị, giáo dục bị cáo ý thức tuân theo pháp luật; các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa bị cáo phạm tội mới và đấu tranh phòng chống tội phạm chung.

Tuy nhiên, Quyết định hành chính số 74/QĐ-XPVPHC, ngày 17/12/2018, của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Thạnh xử phạt bị cáo về hành vi chiếm đất đã được sử dụng làm tình tiết định tội, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm vẫn tiếp tục sử dụng làm tiền sự để đánh giá về nhân thân “quá trình vi phạm của bị cáo xảy ra liên tục thể hiện thái độ không chấp hành pháp luật” là suy đoán theo hướng bất lợi và làm xấu đi tình trạng của bị cáo.

Bị cáo có nơi cư trú cụ thể, rõ ràng, có khả năng tự cải tạo và nếu không bắt bị cáo đi chấp hành hình phạt tù thì cũng không gây ảnh hưởng xấu đến cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm. Do vậy, cần áp dụng Điều 65 Bộ luật hình sự để cho bị cáo hưởng án treo và giao bị cáo cho UBND nơi thường trú giám sát, giáo dục là phù hợp.

[6] Về án phí phúc thẩm: do kháng cáo được chấp nhận một phần nên bị cáo không phải chịu án phí phúc thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào: điểm b khoản 1 Điều 355 và điểm e khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự. Chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Võ Bình A. Sửa Bản án hình sự sơ thẩm số 13/2020/HS-ST ngày 10 tháng 3 năm 2020 của Tòa án nhân dân huyện T.

1. Áp dụng khoản 1 Điều 228, điểm i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật Hình sự.

2. Tuyên bố bị cáo Võ Bình A phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”

3. Xử phạt bị cáo Võ Bình A 06 (sáu) tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 12 tháng, kể từ ngày tuyên án phúc thẩm (05/4/2021).

Giao bị cáo Võ Bình A cho Ủy ban nhân dân thị trấn Liên Hương, huyện T, tỉnh B giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trường hợp trong thời gian thử thách bị cáo thay đổi nơi cư trú, làm việc thì thực hiện theo quy định tại khoản 01 Điều 69 Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, nếu bị cáo Võ Bình A cố ý vi phạm nghĩa vụ từ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc bị cáo Võ Bình A phải chấp hành hình phạt 06 tháng tù của bản án này.

4. Về án phí: áp dụng Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự; các điểm a, c Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Bị cáo Võ Bình A không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm.

5. Các quyết định khác của Bản án hình sự sơ thẩm số 13/2020/HSST ngày 10 tháng 3 năm 2020 của Tòa án nhân dân huyện T không bị kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án. Đã giải thích chế định án treo cho bị cáo.