Bản án 23/2020/HS-ST ngày 15/09/2020 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH LAI CHÂU

BẢN ÁN 23/2020/HS-ST NGÀY 15/09/2020 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Trong ngày 15 tháng 9 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Lai Châu mở phiên toà công khai xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số 29/2020/TLST-HS ngày 27 tháng 8 năm 2020 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 27/2020/QĐXXST- HS ngày 01 tháng 9 năm 2020, đối với bị cáo:

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG TR, sinh năm 1992 tại huyện G, tỉnh T; Nơi ĐKNKTT: ấp B, xã Đ, huyện G, tỉnh T; Nghề nghiệp: Làm ruộng; trình độ văn hóa: 10/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nữ; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông: Nguyễn Thành L, sinh năm 1969 và con bà Phạm Thị H, sinh năm 1970; có chồng là: Võ Văn G, sinh năm 1988 (đã ly hôn) và có 02 con, con lớn sinh năm 2010 và con nhỏ sinh năm 2013 (các con đang sinh sống với bố mẹ đẻ của bị cáo); tiền án, tiền sự: không có. Bị cáo bị bắt tạm giữ, tạm giam từ ngày 01/3/2020 cho đến nay; bị cáo có mặt tại phiên toà.

- Bị hại:

Bà Nguyễn Thị H, sinh năm 1978; địa chỉ: tổ 23, phường Đông Phong, thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu. (vắng mặt)

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

Bà Nguyễn Ngọc H, sinh năm 1984; Địa chỉ: số 532/3/6 K.D.V, phường A, quận B, thành phố H. (vắng mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Về hành vi phạm tội của bị cáo Tháng 10/2018, Nguyễn Thị Phương Tr sang thành phố Phnompenh (Vương quốc CamPuChia) làm thuê tại quán Bar Hujeru ở đường 63, thủ đô Phnompenh, CamPuChia và trong thời gian này, Tr quen biết một người đàn ông (người này tự giới thiệu) tên là Johnson, quốc tịch Nigeria, Tr và người đàn ông này đã sống cùng nhau tại một số khách sạn ở thủ đô Phnompenh. Khoảng tháng 01/2020, Johnson đặt vấn đề với Tr tham gia vào việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người Việt Nam, Tr nhất trí và Johnson giao nhiệm vụ cho Tr đóng vai giả danh nhân viên công ty vận chuyển hàng quốc tế, sử dụng điện thoại 0345662803 do Johnson cung cấp để gọi điện thông báo cho các bị hại là người Việt Nam (theo danh sách Johnson cung cấp hàng ngày qua tin nhắn mạng xã hội Whasapp) biết có gói hàng được chuyển từ nước ngoài về và yêu cầu bị hại đóng các khoản phí theo chỉ dẫn của Johnson. Sau khi bị hại đã tin tưởng, Tr yêu cầu bị hại chuyển tiền vào tài khoản số 19034763864017 mang tên Tô Thị Thu Tr mở tại ngân hàng Techcombank chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh (tài khoản do Johnson cung cấp).

Ngày 30/01/2020, sau khi Johnson chuyển thông tin của chị Nguyễn Thị H ở thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu cho Tr, Tr sử dụng số điện thoại 0345662803 gọi điện đến số máy điện thoại 0377885789 của chị H, giả danh nhân viên Công ty vận chuyển hàng quốc tế thông báo cho chị H biết có 01 gói quà được gửi từ thủ đô LonDon (Vương quốc Anh) về Việt Nam hiện đang ở sân bay Tân Sơn Nhất và yêu cầu chị H phải nộp phí vận chuyển là 18.500.000 đồng. Sau khi nhận được thông báo, do sợ bị lừa đảo nên chị H nhắn tin cho bạn trai của mình quen trên mạng xã hội, có tài khoản Facebook “Obiora” (trước đó Obiora có hứa sẽ gửi quà về Việt Nam cho chị H) thông báo là gói quà mà Obiora gửi cho chị H đã về đến thành phố Hồ Chí Minh và hỏi về khoản phí phải nộp. Obiora động viên chị H nộp tiền để được nhận quà nên chị H đồng ý. Sau đó, Tr nhắn tin zalo cho chị H số tài khoản 19034763864017 mang tên Tô Thị Thu Tr mở tại ngân hàng Techcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh. Chị H đến ngân hàng Vietinbank chi nhánh Lai Châu chuyển số tiền 18.500.000 đồng vào số tài khoản trên. Sau khi nhận được tiền, Johnson tiếp tục chỉ đạo Tr gọi điện cho chị H thông báo trong gói quà có số lượng tiền USD lớn, yêu cầu chị H nộp 60.000.000 đồng tiền phạt. Chị H tiếp tục nhắn tin với Obiora để hỏi về số tiền trong gói quà thì được Obiora xác nhận trong gói quà có tiền USD, Obiora tiếp tục động viên chị H nộp tiền phạt cho Công ty giao hàng để nhận được quà, tin là thật nên chị H đồng ý nhưng vì không đủ tiền để chuyển cho Tr nên Tr bảo chị H nộp trước 30.000.000 đồng, số còn lại có thể nộp cho Tr sau. Sau đó, chị H đến ngân hàng nộp 30.000.000 đồng vào tài khoản của Tô Thị Thu Tr. Ngày 31/01/2020, chị H tiếp tục nộp 30.000.000 đồng còn lại vào tài khoản Tô Thị Thu Tr. Sau khi, Tr và đồng bọn chiếm đoạt được tiền trên, chị H không thể liên lạc được với nick facebook Obiora nữa.

Toàn bộ số tiền 78.500.000 đồng chiếm đoạt được của chị H thông qua tài khoản số 19034763864017 mang tên Tô Thị Thu Tr, sau đó đồng bọn của Tr chuyển sang tài khoản số 19034195064019 mang tên Ứng Thiên Tr mở tại ngân hàng Techcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh, rồi tiếp tục chuyển đến tài khoản số 19124466847013 của Nguyễn Ngọc H mở tại ngân hàng Techcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh để đổi từ VNĐ thành USD. Sau đó, H cùng chồng là Trần Nam Ph giao tiền cho Tr để Tr chuyển số tiền này cho Johnson. Sau đó, Tr bị cơ quan điều tra Công an tỉnh Lào Cai phát hiện và bắt giữ.

Về các vấn đề khác của vụ án Về trách nhiệm dân sự: trong quá trình điều tra, bị hại (H) đã thỏa thuận xong với bị cáo về bồi thường thiệt hại nên không đề nghị Tòa giải quyết trách nhiệm dân sự của bị cáo.

Vật chứng thu giữ: quá trình điều tra đã thu giữ 08 điện thoại di động, 01 chứng minh nhân dân và 01 hộ chiếu đều mang tên Nguyễn Thị Phương Tr.

Tại bản cáo trạng số 20/CT-VKSLC-P2 ngày 27/8/2020 của VKSND tỉnh Lai Châu truy tố Nguyễn Thị Phương Tr về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo điểm c khoản 2 Điều 174 của Bộ luật hình sự. Tại phiên toà, vị đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm c khoản 2 Điều 174; điểm b, s, t khoản 1 và khoản 2 Điều 51; điểm g khoản 1 Điều 52; khoản 1 Điều 54 của Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo từ 06 - 09 tháng tù; miễn hình phạt bổ sung cho bị cáo; xử lý vật chứng và án phí HSST theo quy định của pháp luật.

Tại lời nói sau cùng, bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật để sớm trở về với gia đình và xã hội.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lai Châu, Lào Cai Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình chuẩn bị xét xử và xét xử tại phiên tòa, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác đều không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội:

Sau khi bàn bạc và được sự chỉ dẫn của một người đàn ông tự xưng là Johnson, quốc tịch Nigeria về việc lừa đảo chiếm đoạt tiền của người Việt Nam thông qua việc đưa thông tin giả có quà gửi từ nước ngoài về Việt Nam và yêu cầu bị hại nộp các khoản phí. Ngày 30/01/2020 Nguyễn Thị Phương Tr gọi điện cho chị Nguyễn Thị H ở thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu, giả danh nhân viên Công ty vận chuyển hàng quốc tế thông báo cho chị H biết có 01 gói quà được gửi từ thủ đô LonDon (Vương quốc Anh) về Việt Nam hiện đang ở sân bay Tân Sơn Nhất và lần lượt yêu cầu chị H phải nộp phí vận chuyển là 18.500.000 đồng và tiền phạt là 60.000.000 đồng. Chị H đã chuyển vào số tài khoản 19034763864017 mang tên Tô Thị Thu Tr mở tại ngân hàng Techcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh với tổng số tiền là 78.500.000 đồng. Sau đó, thông qua các giao dịch chuyển khoản lòng vòng qua hệ thống ngân hàng, bị cáo đã chiếm đoạt số tiền trên của Chị H.

Như vậy, bị cáo Nguyễn Thị Phương Tr là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, bị cáo đã giả danh nhân viên của tổ chức vận chuyển hàng quốc tế thông báo cho chị Nguyễn Thị H thông tin không có thực về món quà được gửi từ nước ngoài về cho chị để chiếm đoạt 78.500.000 đồng. Hành vi này là nguy hiểm cho xã hội, với tính chất nghiêm trọng, xâm phạm quyền sở hữu về tài sản của người khác. Hành vi đó của bị cáo đã đủ các yếu tố cấu thành tội phạm và đã phạm vào tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” - tội phạm và hình phạt được quy định tại điểm c khoản 2 Điều 174 của Bộ luật hình sự.

Do đó, quan điểm xử lý trách nhiệm hình sự của vị đại diện Viện kiểm sát tại phiên toà đối với bị cáo là có cơ sở, không oan sai, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

[3] Về nhân thân và các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với bị cáo:

Bị cáo Nguyễn Thị Phương Tr từ nhỏ được gia đình nuôi dưỡng và được học hành, bản thân chưa có tiền án tiền sự. Tại phiên tòa, bị cáo đã thể hiện sự ăn năn hối cải, thành khẩn khai báo; trước đó, bị cáo thông qua gia đình tự nguyện khắc phục thiệt hại xảy ra (BL 1352); bị cáo tích cực giúp đỡ cơ quan điều tra khám phá tội pham (Công văn số 397/CV-Pc02, ngày 26/8/2020 của CQCSĐT Công an tỉnh Lai Châu); trước khi phạm tội bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án tiền sự, bị hại viết đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo (BL 1353), đây là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo - theo điểm b, s, t khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự. Song bên cạnh đó, bị cáo có tình tiết tăng nặng là phạm tội nhiều lần – theo điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật hình sự.

Trên cơ sở các quy định của Bộ luật hình sự, tính chất mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân và các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự cho bị cáo; xét thấy vợ chồng bị cáo đã ly hôn từ tháng 7/2018, các con chung đang sinh sống cùng với bố mẹ đẻ của bị cáo. Do đó, cần quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt cũng đủ sức răn đe, giáo dục, cải tạo bị cáo thành người có ích cho xã hội và răn đe, phòng ngừa chung, tạo điều kiện cho bị cáo được chăm sóc, nuôi dưỡng các con còn nhỏ.

[4] Về trách nhiệm dân sự:

Bị cáo và bị hại đã thỏa thuận xong về việc bồi thường thiệt hại nên Tòa không xem xét giải quyết.

[5] Về vật chứng của vụ án:

Cần tịch thu, hóa giá sung quỹ nhà nước 01 chiếc điện thoại của bị cáo dùng làm phương tiện phạm tội (điện thoại Iphone 7, lắp sim Viettel số thuê bao 0345662803). Trả lại cho bị cáo những vật, giấy tờ không liên quan đến hành vi phạm tội.

[6] Về án phí hình sự: Áp dụng Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy Ban thường vụ Quốc Hội, Hội đồng xét xử cần quyết định bị cáo phải chịu 200.000 đồng tiền án phí HSST.

Đối với Nguyễn Ngọc H liên quan đến số tiền 275 triệu đồng không rõ nguồn gốc được chuyển vào tài khoản của mình nhưng không liên quan đến hành vi phạm tội nên đã được Cơ quan điều tra trao trả cho Nguyễn Ngọc H.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1/- Tuyên bố bị cáo Nguyễn Thị Phương Tr phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 174; điểm b, s, t khoản 1 và khoản 2 Điều 51; điểm g khoản 1 Điều 52; khoản 1 Điều 54 của Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo Nguyễn Thị Phương Tr 06 tháng 15 ngày tù. Tính đến ngày xét xử sơ thẩm (ngày 15/9/2020), thời hạn tù bằng thời hạn tạm giam.

Áp dụng khoản 5 Điều 328 của Bộ luật tố tụng hình sự: Tuyên bố trả tự do ngay tại phiên tòa cho bị cáo, nếu bị cáo không bị tạm giam về một tội phạm khác.

2/- Về vật chứng của vụ án:

Áp dụng Điều 47 của Bộ luật hình sự:

- Tịch thu, hóa giá sung quỹ nhà nước 01 (một) điện thoại Iphone 7, lắp sim điện thoại Viettel có số thuê bao 0345662803.

- Trả lại cho bị cáo những vật và giấy tờ sau:

+ 01 (một) điện thoại Samsung galaxy Note 10+, máy có gắn sim số 0394872490;

+ 01 (một) điện thoại Vivo màu xanh đen, máy gắn 01 sim viettel có số thuê bao 0367271542, 01 sim điện thoại Viettel có số thuê bao 0334279413;

+ 01 (một) điện thoại Vivo màu xanh đen, máy gắn 01 sim Viettel có số thuê bao 0338456071, 01 sim điện thoại Viettel có số thuê bao 0353351650;

+ 01 (một) điện thoại Vi vo 1816 màu xanh, máy gắn 01 sim Mobifone có số thuê bao 0797469695, 01 sim điện thoại Viettel có số thuê bao 0327107731;

+ 01 (một) điện thoại Oppo A3S màu đỏ, máy gắn 01 sim điện thoại Viettel có số thuê bao 0867457958, 01 sim điện thoại Mobifone có số thuê bao 0785840557;

+ 01 (một) điện thoại Vivo 1820, máy gắn 01 sim điện thoại Viettel phía sau có dãy số 8984048841007943382, 01 sim điện thoại Viettel, phía sau có dãy số 8984048000044455792;

+ 01 (một) điện thoại Iphone màu trắng hồng, có gắn 01 sim điện thoại;

+ 01 (một) chứng minh nhân dân mang tên Nguyễn Thị Phương Tr;

+ 01 (một) hộ chiếu mang tên Nguyễn Thị Phương Tr.

(Tình trạng vật chứng như mô tả chi tiết trong Biên bản giao, nhận vật chứng lập hồi 8 giờ 30’ ngày 10/9/2020 giữa Cơ quan CSĐT (Công an tỉnh) với Cục Thi hành án dân sự tỉnh) 3/- Án phí:

Áp dụng Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy Ban thường vụ Quốc Hội: bị cáo phải chịu 200.000đ tiền án phí HSST.

Báo cho bị cáo biết được quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người vắng mặt được quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.