Bản án 231/2023/DS-PT về kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại sức khoẻ 

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH ĐẮK LẮK

BẢN ÁN 231/2023/DS-PT NGÀY 24/07/2023 VỀ KIỆN YÊU CẦU BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI SỨC KHOẺ

Ngày 24 tháng 7 năm 2023, tại Trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số: 132/2023/TLPT-DS ngày 25/5/2023, về việc: “Kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại về sức khoẻ”. Do bản án dân sư sơ thẩm số 10/2023/ DS- ST ngày 16/3/2023 của Tòa án nhân dân huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk, bị kháng cáo. Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 165/2023/QĐXX-PT ngày 26 tháng 7 năm 2023, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Anh Lê Thanh L; địa chỉ: Tổ dân phố S, thị trấn Đ, huyện H, tỉnh Đắk Lắk: Có mặt.

Người đại diện theo uỷ quyền của nguyên đơn: Ông Vương Minh T; địa chỉ: Tổ dân phố S, thị trấn Đ, huyện H, tỉnh Đắk Lắk: Có mặt.

2. Bị đơn: Ông Trần Việt Đại; địa chỉ: Thôn H, xã T, huyện N, tỉnh Đắk Lắk:Có mặt.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Anh Trần Nguyễn Minh H; địa chỉ:

Thôn H, xã T, huyện N, tỉnh Đắk Lắk:Có mặt.

Người đại diện hợp pháp cho anh H: Ông Trần Việt Đ: Có mặt.

4. Người kháng cáo: Bị đơn ông Trần Việt Đ.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo tại đơn khởi kiện đề ngày 19/09/2022 và quá trình giải quyết vụ án nguyên đơn anh Lê Thanh L trình bày trình bày:

Vào lúc 23 giờ 50 phút, ngày 14/07/2022 tôi đang đi bộ sát mép cống trên đoạn đường P, tổ dân phố H, thị trấn D, huyện H, tỉnh Đắk Lắk thì bất ngờ từ phía sau phương tiện giao thông là xe máy sirius 50 biển số 47 AB 24281 do Trần Nguyễn Minh H, sinh năm 2008 điều khiển không chú ý quan sát đã tông từ phía sau vào người tôi khiến tôi ngã bất tỉnh. Sau đó, người dân kêu xe taxi tới đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa H, thành phố T, tỉnh Đắk Lắk. Trong thời gian khám chữa bệnh, bác sĩ chẩn đoán tôi bị chấn thương sọ não nặng, nứt sọ, tụ máu ngoài màng cứng đỉnh phải, tỷ lệ thương tật theo hồ sơ bệnh án là 46%. Hồ sơ bệnh án hiện tại, biên bản hiện trường, biên bản tự khai...của tôi, của ông H hiện do Phòng cảnh sát giao thông công an tỉnh Đắk Lắk lưu giữ. Khi tôi đi khám, bác sĩ yêu cầu tôi phải dưỡng bệnh trong 01 năm. Do đó, tôi yêu cầu được bồi thường các khoản sau:

1. Về tiền công lao động: Trước khi bị tai nạn ngày 14/7/2022, tôi là giáo viên năng kH, dạy aerobic, tôi dạy tự do, mỗi tháng khoảng 12.000.000 đồng (tức khoảng 400.000 đồng/ngày). Nay tôi khởi kiện, chỉ yêu cầu được bồi thường tiền công lao động với mức 250.000 đồng/ngày trong 229 ngày từ ngày 14/7/2022 đến ngày 28/02/2023 (ngày nộp đơn khởi kiện) là 250.000 đồng x 229 ngày = 57.250.000 đồng.

2. Về các chi phí anh trai tôi là Vương Minh T bỏ ra để chăm sóc cho tôi là:

+ Tiền thuê trọ: Giá phòng trọ là 2.000.000 đồng/tháng ở tổ dân phố M, thị trấn thị trấn Đ để chăm sóc tôi;

+ Tiền tàu xe để đi lại mua thuốc: 1.000.000 đồng/tháng.

+ Tiền ăn: 2.000.000 đồng/tháng.

Tôi yêu cầu trong một năm là 5.000.000 đồng x 12 tháng = 60.000.000 đồng. Số tiền này do anh T tự bỏ ra để chăm sóc tôi.

Tôi yêu cầu tính tiền công của người chăm sóc từ 14/7/2022 đến ngày 28/02/2023 (ngày nộp đơn khởi kiện): Thành tiền là 229 x (5.000.000 : 30) = 38.166.666 đồng.

3. Về thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất của anh Vương Minh T. Anh T công việc thường ngày là nghề mổ bò tại tổ dân phố M, thị trấn Đ tại nhà ông Nguyễn Văn V bà Nguyễn Thị Diễm M, là bố mẹ vợ của anh T, mức lương cố định là 8.000.000 đồng/tháng. Tôi yêu cầu được bồi thường cho anh T trong thời gian 01 năm chăm sóc tôi là 8.000.000 đồng x 12 tháng = 96.000.000 đồng.

Tôi yêu cầu tính tiền thu nhập thực tế từ 14/7/2022 đến ngày 28/02/2023 (ngày nộp đơn khởi kiện): Thành tiền là 229 x (5.000.000 : 30) = 61.066.666 đồng.

4. Về tổn thất tinh thần: Tôi yêu cầu được bồi thường khoản tiền bằng 40 lần mức cơ sở: 40 x 1.490.000 đồng = 59.600.000 đồng.

5. Tôi yêu cầu bồi thường về thẩm mỹ, do ảnh hưởng về não nên đã ảnh hưởng đến giọng nói, ảnh hưởng đến việc giao tiếp của tôi, vậy nên tôi yêu cầu được bồi thường số tiền 20.000.000 đồng.

6. Số tiền đi giám định tại công an chi phí hết 1.500.000 đồng.

Tổng số tiền tôi yêu cầu người đại diện hợp pháp của H là ông Đ phải bồi thường cho tôi là 57.250.000 đồng + 38.166.666 nghìn đồng + 61.066.666 nghìn đồng + 59.600.000 đồng + 1.500.000 đồng = 217.583.332 đồng (Hai trăm mười bảy triệu, năm trăm tám mươi ba nghìn, ba trăm ba mươi hai đồng).

Ngoài ra tôi không yêu cầu khoản bồi thường nào khác.

Theo tại đơn bản tự khai và quá trình giải quyết vụ án bị đơn ông Trần Việt Đại trình bày trình bày:

Tôi là bố của Trần Nguyễn Minh H, sinh năm 2008. Tôi là người đại diện cho Trần Nguyễn Minh H tham gia làm việc tại Tòa án để giải quyết vụ việc tai nạn giao thông giữa Lê Thanh L và con tôi và tôi cũng tự nguyện chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại thay cho con tôi.

Sau khi vụ tai nạn xảy ra vào 22 giờ 30 phút ngày 14/7/2022, thì con tôi cùng gia đình anh L đưa đi Trung tâm y tế huyện H sơ cứu, sau đó gia đình anh L cùng con tôi cùng nhau thuê xe ô tô chở L đi cấp cứu tại bệnh viện H tại thành phố T. Khi đó tiền thuê xe con tôi trả.

Sáng ngày 15/7/2022 thì tôi mới được người nhà L báo cho biết sự việc và tôi đã đến ngay bệnh viện H để lo chi phí chữa trị và chăm sóc L. Trong suốt quá trình cấp cứu đầu tiên 11 ngày tại bệnh viện H thì toàn bộ chi phí về viện phí thì tôi là người chi trả hết, bên gia đình L không phải lo khoản nào. Người chăm nuôi L là mẹ của L và nhiều người nhà của L tôi không biết rõ. Người chăm nuôi L tại bệnh viện, ở tại bệnh viện, kèm theo phòng của bệnh nhân. Về ăn uống của L và người nhà L thì chủ yếu là do tôi chi trả toàn bộ, phía gia đình L cũng chi trả vài lần. Số tiền tôi chi trả về ăn uống cho L và gia đình L là khoảng 1.500.000 đồng.

Sau 11 ngày điều trị tại bệnh viện thì L suất viện, tôi đã thuê xe ô tô chở L về nhà, trước khi về tôi gửi L 10.000.000 đồng tiền bồi dưỡng sức khỏe. Bệnh viện hẹn 05 ngày sau tái khám thì ngày đó tôi lại thuê xe ô tô chở L đi tái khám. Sau đó bác sĩ nói đã ổn nên không cần phải chữa trị gì nữa và về nhà nghỉ dưỡng. Tiền thuê xe tái khám 01 lần/chuyến/2.000.000 đồng và 01 lần thuê xe lên chở L xuất viện 01/chuyến/2.000.000 đồng tổng là 4.000.000 đồng.

- Tiền thuê xe chuyển viện từ bệnh viện E lên bệnh viện H là 1.800.000 đồng (Do con tôi là cháu H trả).

- Tiền chi phí tái khám lần hai là 1.500.000 đồng bao gồm tiền chụp xiti và mua thuốc.

- Tiền mua xe tập đi cho L là 1.000.000 đồng.

- Sửa điện thoại cho L bị hư là 2.500.000 đồng.

Nay L khởi kiện yêu cầu tôi bồi thường về sức khỏe tổng số tiền 203.850.000 đồng, thì tôi có ý kiến như sau:

Theo biên bản hòa giải ngày 09/11/2022 tôi có trình bày là:

1. Về tiền công lao động: 250.000 đồng x 65 ngày = 16.250.000 đồng.

Tôi chỉ chấp nhận cho một ngày công lao động 150.000 đồng trong 30 ngày điều trị và dưỡng bệnh là 150.000 đồng x 30 ngày = 4.500.000 đồng 2. Về các chi phí Vương Minh T bỏ ra để chăm sóc cho L là: Tiền thuê trọ, giá phòng trọ là 2.000.000 đồng/tháng ở TDP M, thị trấn tĐ để chăm sóc; Tiền tàu xe để đi lại mua thuốc: 1.000.000 đồng/tháng; Tiền ăn: 2.000.000 đồng/tháng; Tổng là 5.000.000 đồng x 12 tháng = 60.000.000 đồng. Thì tôi không đồng ý toàn bộ yêu cầu khởi kiện trên bởi vì trước khi bị tai nạn thì L và T đã thuê nhà ở đó rồi.

3. Về bồi thường thu nhập thực tế bị mất của anh Vương Minh T (người chăm sóc L) là 48.000.000 đồng thì tôi không đồng ý toàn bộ vì khi xuất viện thì L đã đi lại, sinh hoạt bình thường nên không cần phải có người chăm sóc.

4. Về tổn thất tinh thần bằng 40 lần mức cơ sở: 40 x 1.490.000 đồng = 59.600.000 đồng thì tôi không đồng ý vì quá cao, tôi chỉ chấp nhận được 5.000.000 đồng.

5. Về thẩm mỹ 20.000.000 đồng thì tôi không đồng ý vì tai nạn là do lỗi cả 02 bên.

6. Về lỗi: Tôi nhận thấy lỗi là do cả 02 bên, do con tôi điều khiển phương tiện thiếu quan sát nhưng cũng do L bất ngờ đi bộ xuống lòng đường để qua đường không đúng quy định.

7. Số tiền đi giám định tại công an chi phí hết 1.500.000 đồng. Tôi không đồng ý vì chi phí giám định thì công an phải lo.

Tôi chấp nhận bồi thường cho L thêm 20.000.000 đồng.

Tuy nhiên tại phiên hòa giải ngày 09/02/2023 và tại phiên tòa ông Đ thay đổi ý kiến, ông Đ không đồng ý bồi thường thêm cho anh L khoản tiền nào, vì hiện hoàn cảnh gia đình ông Đ khó khăn, không có khả năng bồi thường cho anh L.

Các khoản chi phí nguyên đơn thừa nhận phía bị đơn đã chi trong quá trình chữa trị thương tích:

Tiền thuê xe khi đi và khi về tới bệnh viện H để cấp cứu và tái khám do gia đình ông Đ chi trả.

Tiền viện phí 17.346.698 đồng có hóa đơn đỏ đúng là do ông Đ đóng cho bệnh viện;

Sau khi đi cấp cứu về thì ông Đ có đưa cho tôi 10.000.000 đồng để dưỡng bệnh. Tiền ăn uống cho L và người chăm nuôi tại bệnh viện: Không phải chủ yếu do ông Đ chi trả, ông Đ chỉ trả khi ông Đ có mặt tại bệnh viện khoảng 05 ngày còn lại là do gia đình L tự lo. Số tiền ông Đ lo chi phí tiền ăn là 1.500.000 đồng thì L đồng ý.

Mua xe tập đi cho L là 1.000.000 đồng. Sửa điện thoại cho L bị hư là 2.500.000 đồng. L công nhận là đúng.

Về tiền thuê xe chuyển viện từ bệnh viện E lên bệnh viện H là 1.800.000 đồng (Do con tôi là cháu H trả). L không có ý kiến.

Tiền chi phí tái khám là 1.500.000 đồng bao gồm tiền chụp xiti và mua thuốc thì L công nhận là ông Đ là người chi trả, số tiền cụ thể thì L không rõ.

Về Tiền thuê xe tái khám 01 lần/chuyến/2.000.000 đồng và 01 lần thuê xe lên chở L xuất viện 01/chuyến/2.000.000 đồng tổng là 4.000.000 đồng thì L đồng ý ông Đại là người chi trả thuê xe đi tái khám, còn khi xuất viện thì nhà L chi trả.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số: 10/2023/ DS-ST ngày 16/3/2023 của Tòa án nhân dân thành huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk đã quyết định:

Áp dụng các Điều 26, 35, 69 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Các Điều 584, khoản 1 Điều 585, khoản 2 Điều 586, Điều 590 Bộ luật Dân sự; Điều 26 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Quốc Hội.

Tuyên xử: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh Lê Thanh L về việc:

“Yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm”.

Buộc ông Trần Việt Đ (Bố của anh Trần Nguyễn Minh H) phải bồi thường thiệt hại cho anh Lê Thanh L số tiền là 145.250.000 đồng (Một trăm bốn mươi lăm triệu hai trăm năm mươi nghìn đồng).

Kể từ ngày người được thi hành án có yêu cầu thi hành án đến khi người phải thi hành án thi hành án xong, hằng tháng người phải thi hành án phải chịu khoản tiền lãi theo mức lãi suất quy định tại Khoản 2 Điều 357 Bộ luật dân sự, tương ứng với thời gian và số tiền chậm thi hành án.

Ngoài ra Bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của các bên đương sự.

Ngày 29/3/2023 bị đơn ông Trần Việt Đ kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, không chấp nhận yêu cầu bồi thường của nguyên đơn. Yêu cầu cấp phúc thẩm xét xử lại vụ án theo quy định.

Đại diện viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk tham gia phiên tòa phát biểu quan điểm:

Về thủ tục tố tụng: Trong quá trình thụ lý, giải quyết vụ án, thẩm phán và Hội đồng xét xử đã thực hiện đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, các đương sự đã chấp hành đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.

Về nội dung: Qua phân tích, đánh giá, lập luận Đại diện Viện kiểm sát cho rằng kháng cáo của bị đơn là không có căn cứ, nên đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 1 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự: Không chấp nhận kháng cáo của bị đơn ông Trần Việt Đại - Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 10/2023/DS-ST Ngày 16 tháng 3 năm 2023 Toà án nhân dân huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk.

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu được thu thu thập có trong hồ sơ vụ án, lời trình bày của các bên đương sự và kết quả tranh luận tại phiên tòa.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Đơn kháng cáo của bị đơn ông Trần Việt Đại được nộp trong hạn luật định và đã đóng tiền tạm ứng án phí nên Tòa án nhân đân tỉnh Đắk Lắk thụ lý và giải quyết theo trình tự phúc thẩm là đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.

[2] Về nội dung: Vào lúc 23 giờ 50 phút, ngày 14/07/2022 anh Lê Thanh L đang đi bộ sát mép cống trên đoạn đường P, tổ dân phố H, thị trấn D, huyện H, tỉnh Đắk Lắk thì bất ngờ từ phía sau anh Trần Nguyễn Minh H, sinh năm 2008, điều khiển phương tiện giao thông là xe máy sirius biển số 47 AB 24281, không chú ý quan sát đã tông từ phía sau vào người anh L làm anh L ngã bất tỉnh. Tại kết luận giám định pháp y về thương tích số 782/TgT-TTPY, ngày 05/9/2022 kết luận L bị Chấn thương sọ não, với tỷ lệ thương tật là 46%, tuy nhiên tại thời điểm gây tai nạn giao thông anh H chưa đủ 14 tuổi. Vì vậy, Cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện EaH’leo, tỉnh Đắk Lắk không khởi tố vụ án hình sự, đối với người điều khiển giao thông anh Trần Nguyễn Minh H. Bị hại ông Lê Thanh L đã khởi kiện yêu cầu ông Trần Việt Đ (bố của Trần Nguyễn Minh H) phải bồi thường thiệt hại về sức khỏe cho ông L là phù hợp với quy định của pháp luật.

[3] Xét kháng cáo của bị đơn ông Trần Việt Đ không đồng ý với mức bồi thường với tổng số tiền 145.250.000 đồng như Tòa sơ thẩm đã tuyên. Hội đồng xét xử xét thấy:

Tại đơn khởi kiện nguyên đơn ông Lê Thanh L yêu cầu bồi thường chi phí điều trị thương tích, tiền thu nhập thực tế của ông L và người chăm sóc, tiền thuê phòng trọ, tiền tàu xe đi lại mua thuốc, tiền ăn cho người chăm sóc, tiền công người chăm sóc, tiền tổn thất tinh thần với tổng số tiền 217.583.332 đồng.

Theo bản án sơ thẩm nhận định và chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn cụ thể các khoản: Tiền thu nhập thực tế bị mất của ông L từ ngày 14/7/2022 (ngày nhập viện) đến ngày 28/02/2023 (ngày nộp đơn khởi kiện): 229 ngày x 250.000 đồng/ngày = 57.250.000 đồng; tiền thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc ông L từ ngày 14/7/2022 đến ngày 24/02/2023 (ngày xuất viện) và 02 tháng chăm sóc sau khi xuất viện (60 ngày) : 71 ngày x 250.000 đồng/ngày = 17.750.000 đồng; tiền tàu xe để đi lại mua thuốc: 1.000.000 đồng/tháng và tiền ăn cho ông L: 2.000.000 đồng/tháng, tổng 7 tháng 20 ngày x 3.000.000 đồng/tháng = 23.000.000 đồng; tiền tổn thất tinh thần bằng 25 lần mức lương cơ sở: 25 x 1.490.000 đồng = 37.250.000 đồng; bồi thường về thẩm mỹ, do ảnh hưởng về não nên đã ảnh hưởng đến giọng nói, ảnh hưởng đến việc giao tiếp của ông L: 20.000.000 đồng; tiền chi phí đi giám định tại công an là 1.500.000 đồng. Tổng cộng số tiền mà bị đơn ông Đ phải bồi thường cho ông L là 156.750.000đồng và khấu trừ khoản tiền mà ông Trần Việt Đ đã bồi thường trước cho ông L với khoản tiền là 11.500.000 đồng. Ông Đ còn phải bồi thường tiếp cho ông L số tiền 145.250.000 đồng là phù hợp. Vì đây là những khoản chi phí cho việc cứu chữa, bồi dưỡng phục hồi sức khoẻ, tiền thu nhập thực tế bị mất, tiền bù đắp tổn thất về tinh thần là phù hợp với quy định tại các Điều 584; 585; 586 và Điều 590 của Bộ luật dân sự; phù hợp với hồ sơ bệnh án của ông L, các hóa đơn, chứng từ và phù hợp với ngày công lao động phổ thông bình quân tại địa phương. Mặt khác khi con ông Đ là anh Trần Nguyễn Minh H khi tham gia giao thông đường bộ đã vi phạm tông từ phía sau là lỗi hoàn toàn do anh H gây ra. Do anh H là người chưa thành niên, không có tài sản nên Tòa cấp sơ thẩm tuyên buộc ông Đ là bố của anh H phải bồi thường toàn bộ là hoàn toàn có căn cứ.

Từ những nhận định trên không có căn cứ chấp nhận đơn kháng cáo của bị đơn ông Trần Việt Đ. Giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 10/2023/DS ST ngày 16/3/2023 của Toà án nhân dân huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk.

[4] Về án phí dân sự phúc thẩm: Do kháng cáo không được chấp nhận nên bị đơn ông Trần Việt Đ phải chịu 300.000đồng án phí dân sự phúc thẩm, được khấu trừ vào số tiền tạm ứng án phí phúc thẩm do ông Đ nộp theo biên lai số 0011238 ngày 29/3/2023 của Chi cục thi hành án dân sự huyện H, tỉnh Đắk Lắk.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

[1] Áp dụng khoản 1 Điều 308 Bộ luật Tố tụng Dân sự: Không chấp nhận kháng cáo của bị đơn ông Trần Việt Đ. Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 10/2023/DSST ngày 16/3/2023 của Toà án nhân dân huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk.

Áp dụng các Điều 26, 35, 69 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Các Điều 584, khoản 1 Điều 585, khoản 2 Điều 586, Điều 590 Bộ luật Dân sự; Điều 26; Điều 29 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Quốc Hội quy định về mức thu, miễn giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án;

Tuyên xử: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh Lê Thanh L về việc:

“Yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm”.

Buộc ông Trần Việt Đ (Bố của anh Trần Nguyễn Minh H) phải bồi thường thiệt hại cho anh Lê Thanh L số tiền là 145.250.000 đồng (Một trăm bốn mươi lăm triệu hai trăm năm mươi nghìn đồng).

Kể từ ngày người được thi hành án có yêu cầu thi hành án đến khi người phải thi hành án thi hành án xong, hằng tháng người phải thi hành án phải chịu khoản tiền lãi theo mức lãi suất quy định tại Khoản 2 Điều 357 Bộ luật dân sự, tương ứng với thời gian và số tiền chậm thi hành án [2] Về án phí: Về án phí dân sự sơ thẩm: Ông Trần Việt Đ phải chịu 7.262.500 đồng án phí Dân sự sơ thẩm.

Về án phí dân sự phúc thẩm: bị đơn ông Trần Việt Đ phải chịu 300.000đồng án phí dân sự phúc thẩm, được khấu trừ vào số tiền tạm ứng án phí phúc thẩm do ông Đ nộp theo biên lai số 0011238 ngày 29/3/2023 của Chi cục thi hành án dân sự huyện H, tỉnh Đắk Lắk.

Bản án dân sự phúc thẩm có hiệu lực pháp luật, kể từ ngày tuyên án.

Trường hợp quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7 và 9 luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.