Bản án 224/2023/HS-PT về tội vận chuyển trái phép vật liệu nổ

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 224/2023/HS-PT NGÀY 11/04/2023 VỀ TỘI VẬN CHUYỂN TRÁI PHÉP VẬT LIỆU NỔ

Ngày 11/4/2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa công khai xét xử phúc thẩm vụ án hình sự thụ lý số 1227/2022/TLPT-HS ngày 21/12/2022 đối với bị cáo Hồ Văn A bị Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An xét xử sơ thẩm về tội “Vận chuyển trái phép vật liệu nổ”, do có kháng cáo của bị cáo đối với bản án hình sự sơ thẩm số 142/2022/HS-ST ngày 22/9/2022.

- Bị cáo Hồ Văn A sinh ngày 03/3/1979 tại huyện C, tỉnh Nghệ An; nơi cư trú: xóm 2, xã C1, huyện C, tỉnh Nghệ An; nghề nghiệp: lao động tự do; trình độ học vấn: 12/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nam; tôn giáo: Công giáo; quốc tịch: Việt Nam; con ông Hồ Văn B và bà Bùi Thị B1; có vợ là Bùi Thị B2 và có 03 con; tiền án, tiền sự: không; nhân thân: ngày 31/3/2010, bị Tòa án nhân dân huyện C2, tỉnh Nghệ An xử phạt 36 tháng tù về tội “Chiếm đoạt vật liệu nổ” nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 50 tháng tại bản án hình sự sơ thẩm số 26/2010/HSST ngày 31/3/2010; bị tạm giữ, tạm giam từ ngày 07/12/2021 đến ngày 05/4/2022 được thay đổi bằng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú, hiện tại ngoại; có mặt tại phiên tòa.

- Người bào chữa cho bị cáo Hồ Văn A:

Bà Lê Thị Hải Y, Luật sư Công ty Luật TNHH Lê Y thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, có mặt tại phiên tòa.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo án sơ thẩm và các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 13 giờ 30 phút ngày 07/12/2021, tại khu vực Quốc lộ 48B thuộc xóm 1, xã C3, huyện C, tỉnh Nghệ An, tổ công tác phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với Công an huyện C kiểm tra xe ô tô có BKS 37C - 408.89 do Hồ Văn A điều khiển, phát hiện, bắt quả tang, thu giữ bên trong xe ô tô 13 bao tải màu trắng, bên trong mỗi bao tải đều chứa các hạt hình cầu màu trắng, mỗi bao đều có in dòng chữ màu đỏ “thuốc nổ ANFO” có khối lượng 312,690 kg.

Quá trình điều tra, Hồ Văn A khai nhận: khoảng cuối tháng 11, đầu tháng 12/2021, trong một lần ngồi uống cafe tại thị xã A1 Mai, Hồ Văn A tình cờ gặp, quen một người đàn ông tên A1 khoảng 45 đến 46 tuổi. A1 giới thiệu sống ở Nghĩa Đàn và hỏi A có biết ai có thuốc nổ bán không thì A trả lời không biết. Sau đó hai bên trao đổi cho nhau số điện thoại để liên lạc. A1 nói A mua sim điện thoại mới (sim rác) để tiện liên lạc sau này. Hồ Văn A đã mua sim số 0395854062 để liên lạc với A1 qua số 0972181637.

Trưa ngày 07/12/2021, Hồ Văn A đang ở nhà tại xã C1, huyện C, tỉnh Nghệ An thì A1 gọi điện thuê Hồ Văn A chở một ít vật liệu nổ từ C lên Nghĩa Đàn để A1 đón, nhận và thanh toán tiền (số tiền thỏa thuận nhận sau khi giao hàng tại Nghĩa Đàn). Hồ Văn A đồng ý, A1 hướng dẫn A đi ra QL1A đoạn qua xã C4 sẽ gặp một phụ nữ đứng bên đường cạnh một số bao bì thì bốc số bao bì đó chở lên Nghĩa Đàn cho A1. Ngay sau đó, Hồ Văn A điều khiển xe ô tô có BKS 37C - 408.89 từ xã C1 đi lên QL1A đến đoạn xã C4 thì gặp một người phụ nữ bịt mặt (không rõ lai lịch, địa chỉ) đứng ven đường, bên cạnh có một số bao bì. Hồ Văn A dừng xe và trao đổi qua với người phụ nữ này thì biết đây đúng là số hàng của A1. Do đó, cả Hồ Văn A và người phụ nữ này bê toàn bộ 13 bao bì lên đặt trong ca bin xe ô tô của A. Sau khi đưa số bao bì trên lên xe, Hồ Văn A điều khiển xe chạy theo đường QL48B lên Nghĩa Đàn để giao cho A1. Khi đi đến khu vực xã C3, huyện C thì bị cơ quan Công an kiểm tra, phát hiện, bắt quả tang.

Tại Kết luận giám định số 397/KL-PC09 (Đ2-CN) ngày 11/12/2021 của phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Nghệ An xác định:“13 mẫu các hạt hình cầu màu trắng dạng rời (ký hiệu từ M1 đếm M13) gửi giám định đều là vật liệu nổ công nghiệp (thuốc nổ ANFO)”.

Vật chứng thu giữ: 312,690 kg thuốc nổ ANFO, đã sử dụng trong quá trình giám định 739 gam, còn lại 311,952 kg thuốc nổ; 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone màu trắng bạc.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 142/2022/HS-ST ngày 22/9/2022, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã áp dụng điểm a khoản 4 Điều 305; điểm t khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, xử phạt Hồ Văn A 16 (mười sáu) năm tù về tội “Vận chuyển trái phép vật liệu nổ”; thời hạn tù tính từ ngày bắt bị cáo đi thi hành án, được trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam từ ngày 07/12/2021 đến ngày 05/4/2022.

Miễn hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo Hồ Văn A.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về xử lý vật chứng, án phí và thông báo quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 28/9/2022, bị cáo Hồ Văn A có đơn kháng cáo với nội dung xin giảm nhẹ hình phạt với lý do mức án mà Tòa án cấp sơ thẩm tuyên phạt đối với bị cáo là quá nặng.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Hồ Văn A khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như nội dung bản án sơ thẩm đã xác định, quy kết, đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Luật sư bào chữa cho bị cáo có quan điểm cho rằng Tòa án cấp sơ thẩm đã xác định đúng tội danh và điều luật áp dụng nhưng trong vụ án này bị cáo chỉ tham gia với vai trò vận chuyển thuê, chưa được hưởng lợi gì, hành vi của bị cáo chưa gây thiệt hại; tại phiên tòa hôm nay bị cáo đã thành khẩn khai báo nên đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm cân nhắc các tình tiết giảm nhẹ (Bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; tích cực giúp đỡ cơ quan có trách nhiệm phát hiện tội phạm, trong quá trình sinh sống tại địa phương, bị cáo đã có công cứu cháu Trần Gia H khỏi bị đuối nước và đưa đi cấp cứu kịp thời; tham gia ủng hộ Quỹ vì người nghèo; bị cáo có ông ngoại được tặng thưởng Huy chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước Hạng nhất; hoàn cảnh gia đình khó khăn, bản thân là lao động chính trong gia đình) để áp dụng mức hình phạt dưới mức khởi điểm của khung hình phạt đối với bị cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội tham gia phiên tòa phát biểu quan điểm: bị cáo Hồ Văn A đã có hành vi vận chuyển trái phép 312,690 kg vật liệu nổ công nghiệp (thuốc nổ ANFO). Tòa án cấp sơ thẩm xác định Hồ Văn A phạm tội “Vận chuyển trái phép vật liệu nổ” theo điểm a khoản 4 Điều 305 Bộ luật Hình sự là có căn cứ. Khi quyết định hình phạt, Tòa án cấp sơ thẩm đã xem xét đầy đủ các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và nhân thân của bị cáo để xử phạt bị cáo 16 năm tù là phù hợp. Tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay, bị cáo khai báo thành khẩn, thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình, đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự nên đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giảm một phần hình phạt cho bị cáo (giảm hình phạt cho bị cáo từ 03 tháng đến 06 tháng).

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về thủ tục tố tụng: tại phiên tòa hôm nay, bị cáo Hồ Văn A và Luật sư Lê Thị Hải Y có mặt nhưng đều có đơn xin hoãn phiên tòa. Bị cáo xin hoãn phiên tòa với lý do mời Luật sư Lê Thị Hải Y bào chữa cho bị cáo và để Luật sư có điều kiện về thời gian nhằm bảo vệ tốt nhất quyền lợi cho bị cáo; Luật sư xin hoãn phiên tòa với lý do ngày 10/4/2023, bị cáo mới mời Luật sư bào chữa cho bị cáo nên đề nghị Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa để Luật sư có thời gian thu thập thêm các tình tiết mới do bị cáo cung cấp nhằm bào chữa, bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo.

[2] Hội đồng xét xử phúc thẩm xét thấy, tại phiên tòa phúc thẩm ngày 10/3/2023, Luật sư Lê Thị Hải Y có mặt tại phiên tòa, bị cáo Hồ Văn A xin vắng mặt tại phiên tòa với lý do bị ốm, để đảm bảo quyền của bị cáo, Hội đồng xét xử đã quyết định hoãn phiên tòa. Tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay, Luật sư đã được Tòa án cấp phúc thẩm cấp thông báo người bào chữa; thông báo về thời gian, địa điểm mở phiên tòa (Luật sư Lê Thị Hải Y đã được Tòa án cấp phúc thẩm chỉ định tham gia bào chữa cho bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm ngày 10/3/2023 theo quy định của pháp luật và Luật sư đã đến Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội làm thủ tục đăng ký tham gia tố tụng, nghiên cứu hồ sơ vụ án). Lý do xin hoãn phiên tòa của bị cáo và Luật sư không thuộc trường hợp bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan, quyền của bị cáo và Luật sư vẫn được đảm bảo. Vì vậy, Hội đồng xét xử không chấp nhận đơn xin hoãn phiên tòa của bị cáo, Luật sư và tiếp tục giải quyết vụ án.

[3] Về kháng cáo của bị cáo, sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo Hồ Văn A có đơn kháng cáo trong hạn luật định theo đúng quy định tại các Điều 331, 332, 333 Bộ luật Tố tụng hình sự nên kháng cáo của bị cáo là hợp pháp, được xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

[4] Về tội danh và Điều luật áp dụng, lời khai của bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm phù hợp với lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với biên bản bắt người phạm tội quả tang, vật chứng thu giữ, lời khai của người chứng kiến, kết luận giám định và các tài liệu, chứng cứ khác trong hồ sơ vụ án, có đủ căn cứ xác định khoảng 13 giờ 30 phút ngày 07/12/2021, tại khu vực Quốc lộ 48B thuộc xóm 1, xã C3, huyện C, tỉnh Nghệ An, Hồ Văn A đã có hành vi vận chuyển trái phép 312,690 kg vật liệu nổ công nghiệp (thuốc nổ ANFO) cho một người đàn ông tên A1 (không rõ tên, tuổi, địa chỉ) để lấy tiền công thì bị cơ quan Công an kiểm tra, phát hiện, bắt quả tang. Tòa án cấp sơ thẩm xác định Hồ Văn A phạm tội “Vận chuyển trái phép vật liệu nổ” với tình tiết định khung là “Thuốc nổ các loại từ 100 kilôgam trở lên” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 305 Bộ luật Hình sự là có căn cứ, đúng pháp luật.

[5] Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, bị cáo có ông ngoại là Bùi Huy M được tặng thưởng Huy chương kháng chiến chống mỹ cứu nước Hạng nhất; trong quá trình giải quyết vụ án, ngày 12/7/2022 Đoàn đặc nhiệm phòng chống tội phạm ma túy số 2, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển có công văn số 1306/MT2 xác nhận nội dung: ngày 22/4/2022, Hồ Văn A có thành tích trong việc giúp Đoàn đặc nhiệm phòng chống tội phạm ma túy số 2 phát hiện và phá vụ án “Tàng trữ trái phép chất ma túy”, vụ án đã được khởi tố và chuyển hồ sơ đến cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện C, tỉnh Nghệ An tiếp tục điều tra theo thẩm quyền; quá trình sinh sống tại địa phương, ngày 05/5/2022 bị cáo đã có công cứu cháu Trần Gia H khỏi bị đuối nước và đưa đi cấp cứu kịp thời (có đơn xin xác nhận của gia đình cháu Trần Gia H và văn bản xác nhận của Ủy ban nhân dân xã C5, huyện C); ngoài ra bị cáo cũng đã tham gia ủng hộ Quỹ vì người nghèo với số tiền 5.000.000 đồng được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã C1 gửi thư cảm ơn. Tòa án cấp sơ thẩm đã xem xét, áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm t khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự đối với bị cáo là có căn cứ. Trong quá trình điều tra, truy tố Hồ Văn A khai báo thành khẩn nhưng tại phiên tòa sơ thẩm bị cáo khai báo không thành khẩn nên Tòa án cấp sơ thẩm không áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” là đúng pháp luật.

[6] Về mức hình phạt, khi quyết định hình phạt, Tòa án cấp sơ thẩm đã cân nhắc, xem xét các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và nhân thân của bị bị cáo để xử phạt bị cáo 16 năm tù là phù hợp. Tuy nhiên tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo thành khẩn khai báo và tỏ ra ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình – đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, cần được xem xét áp dụng để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Vì vậy, Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận đơn kháng cáo của bị cáo, giảm cho bị cáo một phần hình phạt để thể hiện tính khoan hồng của pháp luật như đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội.

[7] Về án phí, do kháng cáo của bị cáo được chấp nhận nên bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

[8] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực thi hành.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355; Điều 357 Bộ luật Tố tụng hình sự, chấp nhận kháng cáo của bị cáo Hồ Văn A, sửa quyết định về hình phạt đối với bị cáo tại Bản án hình sự sơ thẩm số 142/2022/HS-ST ngày 22/9/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An.

2. Áp dụng điểm a khoản 4 Điều 305; các điểm t, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, xử phạt Hồ Văn A 15 (mười lăm) năm 06 (sáu) tháng tù về tội “Vận chuyển trái phép vật liệu nổ”; thời hạn tù tính từ ngày bị cáo đi chấp hành án, được trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam từ ngày 07/12/2021 đến ngày 05/4/2022.

3. Căn cứ Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội “ Quy định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án”, bị cáo Hồ Văn A không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

4. Các quyết định khác của Bản án hình sự sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

5. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.