Bản án 08/2019/HNGĐ-PT ngày 30/12/2019 về tranh chấp thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NGÃI

BẢN ÁN 08/2019/HNGĐ-PT NGÀY 30/12/2019 VỀ TRANH CHẤP THAY ĐỔI NGƯỜI TRỰC TIẾP NUÔI CON SAU KHI LY HÔN

Ngày 30 tháng 12 năm 2019 tại trụ sở Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 13/2019/TLPT-HNGĐ ngày 11 tháng 12 năm 2019, về tranh chấp: “Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn”.

Do Bản án hôn nhân gia đình sơ thẩm số 20/2019/HNGĐ-ST ngày 14 tháng 10 năm 2019 của Toà án nhân dân huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 161/2019/QĐ-PT ngày 13 tháng 12 năm 2019 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Chị Nguyễn Thị Phương T - sinh năm 1985.

Địa chỉ: Thôn XV, xã HĐ, huyện NH, tỉnh Quảng Ngãi.

- Bị đơn: Anh Đinh Văn L - sinh năm 1984.

Địa chỉ: Thôn TP2, xã HTT, huyện NH, tỉnh Quảng Ngãi.

- Người kháng cáo: Bị đơn anh Đinh Văn L.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện đề ngày 31/5/2019, các tài liệu có tại hồ sơ và tại phiên tòa nguyên đơn chị Nguyễn Thị Phương T trình bày:

Chị T và anh Đinh Văn L có quan hệ hôn nhân, nhưng đã ly hôn theo bản án dân sự số 11/2018/HNGĐ-ST ngày 15/6/2018 của Tòa án nhân dân huyện Nghĩa Hành, trong bản án này quyết định việc nuôi con chung giữa chị T, anh L khi ly hôn như sau: Giao cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009 cho anh L trực tiếp nuôi dưỡng; chị T trực tiếp nuôi cháu Đinh Nguyễn Mạnh H, sinh ngày 08/5/2016; không ai phải cấp dưỡng nuôi con.

Thực hiện theo bản án nói trên, anh L trực tiếp nuôi cháu Đinh Nguyễn Long G. Anh L đã chuyển hộ khẩu về nhà cha ruột của anh ở thôn TP2, xã HTT và chuyển trường cho cháu G từ trường tiểu học số 1 HĐ về học lớp 4 ở trường tiểu học HTT niên khóa 2018-2019. Tuy nhiên, sau khi đưa cháu G về nhà cha ruột của anh L cho đến nay thì anh L không trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cháu G mà để cháu ở với ông nội, còn anh L thì thuê phòng trọ ở nhà trọ PV, tại thôn PVT, thị trấn CC, huyện NH, tỉnh Quảng Ngãi để sinh sống.

Trong thời gian cháu G được giao cho anh L thì sức khỏe, tinh thần và việc học tập của cháu sa sút. Chị T đã gặp giáo viên chủ nhiệm lớp 4 của cháu G thì được biết: Cháu G học lực trung bình, có dấu hiệu đi xuống, thờ ơ trong học tập, bản thân cháu buồn, ít nói và phụ huynh không đi họp phụ huynh cuối năm. Bên cạnh đó, trong thời gian giao con cho anh L trực tiếp nuôi chị T có đến nhà cha đẻ của anh L để thăm con thì bị ông N (ông nội cháu G) và anh L cản trở, không cho chị T thực hiện việc thăm con. Chị T phải đến trường học mới lén lút gặp được con. Qua giao tiếp chị T nhận thấy cháu G rất nhút nhát, sợ sệt, không dám nói, không dám gặp chị T vì sợ ông nội và ba. Cháu G có dấu hiệu bị trầm cảm, sức khỏe giảm sút. Khi chị T gặp cháu G ở trường học thì cháu G có nói muốn về ở với mẹ, việc này có xác nhận của thầy giáo chủ nhiệm.

Vì vậy, để đảm bảo quyền lợi về mọi mặt cho cháu G, chị T yêu cầu Tòa án giải quyết thay đổi người trực tiếp nuôi con, giao cho chị T được trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009 và không yêu cầu anh L phải cấp dưỡng nuôi con.

Tại bản tự khai và phiên hòa giải, bị đơn anh Đinh Văn L trình bày:

Anh L thừa nhận việc học tập của cháu Đinh Nguyễn Long G có sa sút, nguyên nhân là do cháu G chuyển trường học từ xã HĐ về xã HTT, do thay đổi đột ngột về môi trường học nên cháu có sự bỡ ngỡ. Tuy anh sống và làm việc tại thôn PVT, thị trấn CC, huyện NH nhưng anh vẫn thường xuyên về HTT để chăm sóc, nuôi dưỡng, trông nom cháu G, việc học của cháu G anh vẫn theo dõi thường xuyên. Có ba ruột của anh là ông Đinh Văn N trực tiếp trông nom cháu.

Hiện nay anh đang làm nghề buôn bán các mặt hàng nông sản, thu nhập bình quân mỗi tháng 10.000.000 đồng, chỗ ở hiện nay là thôn TP2, xã HTT, huyện NH, tỉnh Quảng Ngãi, sau khi ly hôn anh có nuôi con tại đây. Công việc và thu nhập của anh đủ khả năng cho con ăn học và sinh hoạt trong môi trường tốt nhất nên anh không đồng ý với yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con của chị T.

Bản án dân sự sơ thẩm số 20/2019/HNGĐ-ST ngày 14/10/2019 của Toà án nhân dân huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi tuyên xử:

Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn. Giao cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009 cho chị Nguyễn Thị Phương T trực tiếp nuôi dưỡng. Anh L chưa phải cấp dưỡng nuôi con chung.

Ngoài ra bản án còn giải quyết về án phí và tuyên quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 28 tháng 10 năm 2019, anh Đinh Văn L có đơn kháng cáo với nội dung: Anh L yêu cầu không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của chị Nguyễn Thị Phương T về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.

Ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tại phiên tòa phúc thẩm: Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa kể từ khi thụ lý vụ án cho đến trước thời điểm Hội đồng xét xử nghị án đều thực hiện đúng theo qui định tại điều 285, 286, 290, 292, 293, 297, 298, 302, 305 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015. Đối với người tham gia tố tụng đã thực hiện đúng theo qui định tại điều 70, 71, 72, 234 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.

- Về hình thức: Đơn kháng cáo của anh Đinh Văn L làm trong hạn luật định là hợp lệ.

- Về nội dung: Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, không chấp nhận kháng cáo của anh Đinh Văn L, giữ nguyên bản án sơ thẩm số 20/2019/HNGĐ-ST ngày 14 tháng 10 năm 2019 của Toà án nhân dân huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Sau khi ly hôn vào tháng 6 năm 2018, anh Đinh Văn L trực tiếp nuôi con là cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009. Anh L đưa cháu G về sống với ông nội là ông Đinh Văn N và đi học tại xã HTT, huyện NH còn anh sống và làm việc tại thị trấn CC, huyện NH, chị T trình bày anh L không sống cùng cháu G mà giao cho ông nội trực tiếp nuôi dưỡng là phù hợp với kết quả làm việc ngày 24/6/2019 với ông Mai Văn T1 - Trưởng thôn TP2, xã HTT; ngày 24/6/2019 với ông Đào T2 - Trưởng công an xã HTT và ngày 17/7/2019 với anh Nguyễn Văn D - chủ nhà trọ PV (Bút lục số 40 - 42).

[2] Căn cứ Biên bản xác minh ngày 18/9/2019 (Bút lục số 63), thầy Nguyễn Tấn H, cô Nguyễn Thị K là giáo viên chủ nhiệm lớp 4 và lớp 5 của cháu G đều trình bày mẹ cháu G là chị T rất quan tâm đến cháu, thường xuyên gọi điện cho giáo viên chủ nhiệm để thăm hỏi tình hình học tập, động viên cháu và thường đến trường để thăm, mua quà, đồ dùng học tập cho cháu; anh L là người trực tiếp nuôi dưỡng cháu nhưng thiếu sự quan tâm, không đi họp phụ huynh cho cháu và gọi điện thoại cho giáo viên chủ nhiệm chỉ nhằm ngăn cản cháu G gặp mẹ.

[3] Anh L là người trực tiếp nuôi cháu G nhưng không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình đối với cháu, anh không sống chung với cháu và thiếu sự quan tâm, chăm sóc, giáo dục cháu. Việc anh L cản trở chị T gặp con là vi phạm nghĩa vụ của người trực tiếp nuôi con và xâm phạm quyền của chị T là người không trực tiếp nuôi con được quy định tại khoản 3 điều 82 và khoản 2 điều 83 Luật Hôn nhân và Gia đình. Cháu G có rất nhiều văn bản trình bày nguyện vọng của mình, bản tự khai ngày 01/7/2019 (Bút lục số 39) có sự chứng kiến của mẹ thì cháu viết muốn ở với mẹ và em; các bản tường trình ngày 19 và 21/8/2019 (Bút lục số 57, 58) có sự chứng kiến của ba thì cháu viết muốn ở với ba; nhưng khi không có ba, mẹ mà chỉ có thầy, cô chứng kiến (Bút lục số 19 và 64) thì cháu đều trình bày mong muốn được ở với mẹ và em. Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị T, giao cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009 cho chị Nguyễn Thị Phương T trực tiếp nuôi con là phù hợp với tài liệu, chứng cứ có tại hồ sơ vụ án và nguyện vọng của cháu G.

Vì vậy, không có cơ sở chấp nhận kháng cáo của anh Đinh Văn L, giữ nguyên bản án sơ thẩm về phần nội dung.

[4] Yêu cầu khởi kiện của chị T được Tòa án chấp nhận nên anh L phải chịu án phí dân sự sơ thẩm theo quy định tại khoản 2 điều 26 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tòa án cấp sơ thẩm buộc chị T phải chịu án phí dân sự sơ thẩm là không đúng, cần sửa bản án sơ thẩm về nội dung này, buộc anh L phải chịu án phí dân sự sơ thẩm. Phần án phí trong bản án sơ thẩm bị sửa không liên quan đến nội dung kháng cáo của anh L nên anh L phải chịu 300.000 đồng án phí dân sự phúc thẩm là phù hợp với quy định tại khoản 1 điều 148 Bộ luật tố tụng dân sự; khoản 1, khoản 2 điều 29 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

[5] Đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ngãi phù hợp với tài liệu, chứng cứ có tại hồ sơ vụ án và quy định pháp luật nên được chấp nhận.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 điều 148, khoản 2 điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; điểm b khoản 2, khoản 3 điều 84 Luật Hôn Nhân và Gia đình; khoản 2 điều 26, khoản 1 và khoản 2 điều 29 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tuyên xử: Không chấp nhận kháng cáo của anh Đinh Văn L; sửa một phần bản án sơ thẩm số 20/2019/HNGĐ-ST ngày 14/10/2019 của Tòa án nhân dân huyện Nghĩa Hành về phần án phí.

1. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị Nguyễn Thị Phương T về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn. Giao cháu Đinh Nguyễn Long G, sinh ngày 02/12/2009 cho chị Nguyễn Thị Phương T trực tiếp nuôi con. Anh Đinh Văn L chưa phải cấp dưỡng nuôi con chung.

2. Anh Đinh Văn L phải chịu 300.000đ (Ba trăm ngàn đồng) án phí dân sự sơ thẩm và 300.000đ (Ba trăm ngàn đồng) án phí dân sự phúc thẩm, khấu trừ số tiền 300.000đ (ba trăm ngàn đồng) tiền tạm ứng án phí dân sự phúc thẩm đã nộp theo Biên lai số AA/2016/0004481 ngày 15/11/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi. Anh L còn phải nộp tiếp 300.000đ (Ba trăm ngàn đồng) tiền án phí.

3. Chị Nguyễn Thị Phương T không phải chịu án phí, hoàn trả cho chị T 300.000đ (Ba trăm ngàn đồng) tiền tạm ứng án phí đã nộp theo biên lai thu tiền tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số AA/2016/0004436 ngày 13/6/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Nghĩa Hành.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.