Bản án 02/2018/HS-ST ngày 08/01/2018 về tội vi phạm các quy định bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH, TỈNH NAM ĐỊNH

BẢN ÁN 02/2018/HS-ST NGÀY 08/01/2018 VỀ TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT THUỘC DANH MỤC LOÀI NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM ĐƯỢC ƯU TIÊN BẢO VỆ

Ngày 08 tháng 01 năm 2018 tại Tòa án nhân dân thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 384/2017/TLST-HS ngày 27 tháng 11 năm 2017 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 384/2017/QĐXXST-HS ngày 04 tháng 12 năm 2017 đối với bị cáo:

Họ và tên: Nguyễn Cao T; tên gọi khác: Bùi Thanh T, Nguyễn Thanh T- sinh ngày 10 tháng 3 năm 1996 tại: Huyện T, tỉnh Thái Bình; nơi cư trú: Thôn C, xã T, huyện T, tỉnh Thái Bình; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: 12/12; dân tộc: Kinh; quốc tịch: Việt Nam; con ngoài giá thú của bà Nguyễn Thị T; con nuôi ông Bùi Kế Q và bà Nguyễn Thị Thúy H; chưa có vợ, con; tiền án, tiền sự: Không; bị tạm giữ từ ngày 21-10-2017, chuyển tạm giam từ ngày 30-10-2017 đến ngày 14-11-2017 thay đổi thành biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú. Bị cáo có mặt tại phiên tòa.

Người làm chứng:

Anh Tạ Ngọc D

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng cuối năm 2016, trong thời gian làm bốc xếp ở thành phố M, tỉnh Quảng Ninh, Nguyễn Cao T có quen một người đàn ông Trung Quốc tên là “A Nhì”, người này biết nói tiếng Việt. Sau đó T và “A Nhì” kết bạn qua ứng dụng mạng xã hội Wechat. Khoảng giữa tháng 10-2017, “A Nhì” gọi cho T qua ứng dụng Wechat để nhờ T vận chuyển 03 con rái cá từ thành phố N ra thành phố M cho “A Nhì” và thỏa thuận trả công cho T 2.000.000 đồng/ 01 con rái cá. T đã đồng ý. Ngày 20-10-2017 khi T đang ở thôn C, huyện T, tỉnh Thái Bình thì “A Nhì” tiếp tục gọi cho T nói đi nhận cho “A Nhì” 03 con rái cá và dặn khi sang đến thành phố N sẽ có người gọi điện để giao. Khoảng 02 giờ 30 ngày 21-10-2017 T thuê anh Tạ Ngọc D lái xe ô-tô mang biển kiểm soát 29A-386.17 chở sang thành phố N nhưng không nói cho anh D biết việc vận chuyển rái cá. Khoảng hơn 03 giờ ngày 21-10-2017 T nhận  được điện thoại từ số máy 01235377894 của một người đàn ông giới thiệu là người giao 03 con rái cá và hẹn T có mặt tại đường Trần Tự K rẽ vào khu vực Đền T - thành phố N. Anh D lái xe chở T đến đoạn đường trên và dừng xe cách đèn tín hiệu giao thông khoảng 60-70m hướng về phía Đền T. Khoảng 10 phút sau T thấy có 01 chiếc xe taxi đi đến gần, nháy đền pha và dừng lại. Sau đó T nhận từ một người đàn ông đi taxi này 03 chiếc lồng sắt, bên trong có 03 con rái cá và để vào cốp sau xe ô-tô của anh Dương. Khi T và anh D đi ra Quốc lộ 10 để đi Quảng Ninh, đến khu vực ngã tư Đệ Tứ, phường L, thành phố N thì bị tổ công tác Công an thành phố Nam Định phát hiện bắt giữ. Tổ công tác đã đưa T về trụ sở công an lập biên bản bắt người có hành vi phạm tội quả tang, lập biên bản thu giữ của T 03 cá thể động vật còn sống được nhốt trong 03 lồng sắt, 01 điện thoại di động bên trong có số sim 01672434004 và số tiền 3.000.000 đồng. Sau đó, do quá trình vận chuyển đường dài nên 02 cá thể động vật đã bị chết, 01 cá thể còn sống đã được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định tạm gửi tại Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn động vật hoang dã, địa chỉ: Vườn quốc gia Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình để chăm sóc.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định đã ra quyết định trưng cầu giám định đối với 03 cá thể động vật đã thu giữ. Tại Bản kết luận giám định số 897/STTNSV ngày 24-10-2017 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận: Vật chứng thu giữ được của Nguyễn Cao T là 03 cá thể Rái cá vuốt bé, tên khoa học là “Aonyx cinerea”.

Bản cáo trạng số 392/QĐ-KSĐT ngày 22-11-2017 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định truy tố bị cáo Nguyễn Cao T về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ” theo điểm đ khoản 2 Điều 190 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Tại phiên toà, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định giữ quyền công tố luận tội và tranh luận: Các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và lời khai của bị cáo Nguyễn Cao T tại phiên tòa thể hiện hành vi của bị cáo có đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ”. Số lượng cá thể rái cá vuốt bé là 03 con nên thuộc trường hợp gây hậu quả rất nghiêm trọng. Do đó Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định giữ nguyên nội dung bản cáo trạng và đề nghị Hội đồng xét xử:

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Cao T phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ”.

- Áp dụng điểm đ khoản 2 Điều 190; điểm p khoản 1 và khoản 2 Điều 46; Điều 60 Bộ luật Hình sự năm 1999: Xử phạt bị cáo Nguyễn Cao T từ 27 tháng tù đến 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách gấp đôi. Giao bị cáo cho UBND xã T, huyện T, tỉnh Thái Bình giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo.

- Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điều 41 của Bộ luật Hình sự năm 1999 và Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 để tịch thu tiêu hủy 02 cá thể rái cá đã chết, 01 sim điện thoại di động và 03 lồng sắt; tịch thu sung quỹ Nhà nước 01 điện thoại di động đã cũ. Thả về nơi cư trú tự nhiên đối với cá thể rái cá còn sống.

Bị cáo Nguyễn Cao T nói lời sau cùng xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt và miễn hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG XÉT XỬ

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Cao T không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện trong vụ án đều hợp pháp.

[2] Về tội danh:

Lời khai nhận tội của bị cáo Nguyễn Cao T tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa phù hợp với các tài liệu, chứng cứ của vụ án như: Biên bản bắt người có hành vi phạm tội quả tang ngày 21-10-2017; Biên bản thu giữ vật chứng; Các biên bản kiểm tra điện thoại; Lời khai của những người làm chứng nên có đủ cơ sở để xác định: Khoảng 03 giờ 30 phút ngày 21-10-2017, Nguyễn Cao T đã có hành vi vận chuyển 03 cá thể Rái cá vuốt bé (tên khoa học là Aonyx cinerea) thì bị phát hiện, bắt giữ.

Bị cáo Nguyễn Cao T là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, nhận thức rất rõ hành vi của mình là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố ý thực hiện; hành vi của bị cáo đã xâm phạm các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường sinh thái; loài Rái cá vuốt bé thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 160/2013/NĐ-CP ngày 12-11-2013 của Chính phủ; số lượng rái cá vuốt bé mà bị cáo vận chuyển là 03 cá thể nên thuộc trường hợp gây hậu quả rất nghiêm trọng quy định tại điểm d.1 khoản 4.4 Điều 4 mục IV Thông tư liên tịch số 19/2007/TTLT-BNN-BTP-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 08-3-2007. Vì vậy bị cáo Nguyễn Cao T đã phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ” thuộc trường hợp định khung tăng nặng “Gây hậu quả rất nghiêm trọng”, tội phạm và hình phạt được quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 190 Bộ luật Hình sự năm 1999.

[3] Về các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự:

Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử thì bị cáo Nguyễn Cao T đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải đối với hành vi phạm tội của mình; bản thân bị cáo có hoàn cảnh khó khăn và vừa mới hoàn thành nghĩa vụ quân sự nên bị cáo sẽ được áp dụng các tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm p khoản 1 và khoản 2 Điều 46 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Bị cáo không bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. [4] Về hình phạt:

Hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Cao T là nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu đối với việc quản lý, bảo vệ các loài động vật hoang dã nên cần áp dụng hình phạt tù đối với bị cáo. Tuy nhiên xét thấy bị cáo được áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ nên Hội đồng xét xử chỉ xử phạt bị cáo ở mức thấp trong khung hình phạt bị truy tố.

Xét thấy bị cáo Nguyễn Cao T trước khi phạm tội có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng, có khả năng tự cải tạo tại địa phương, bị cáo được áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 46 Bộ luật Hình sự năm 1999 nên Hội đồng xét xử thấy rằng có thể cho bị cáo Nguyễn Cao T được miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện theo quy định tại Điều 60 Bộ luật Hình sự. Cùng với việc cho bị cáo hưởng án treo, Hội đồng xét xử sẽ ấn định thời gian thử thách đối với bị cáo T và giao bị cáo cho chính quyền địa phương để giám sát và giáo dục theo quy định của pháp luật.

[5] Về hình phạt bổ sung:

Xét thấy bị cáo Nguyễn Cao T có hoàn cảnh khó khăn nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo.

[6] Về xử lý vật chứng:

- 01 cá thể Rái cá vuốt bé còn sống sẽ tiếp tục gửi tại Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn động vật hoang dã, địa chỉ: Vườn quốc gia Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình để chăm sóc. Khi đủ điều kiện thì yêu cầu Trung tâm thả lại nơi cư trú tự nhiên của loài Rái cá vuốt bé. Trường hợp cá thể Rái cá vuốt bé này chết thì yêu cầu Trung tâm chuyển trả cho Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Nam Định để tiêu hủy.

- 02 cá thể Rái cá vuốt bé đã chết, 03 lồng sắt và 01 sim điện thoại không đăng ký chính chủ đều không còn giá trị nên sẽ tịch thu tiêu huỷ.

- 01 điện thoại di động đã cũ là phương tiện để bị cáo liên lạc trong việc thực hiện hành vi phạm tội nên sẽ tịch thu sung quỹ Nhà nước.

Ngoài ra, trong giai đoạn điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định còn thu giữ căn cước công dân của Nguyễn Cao T và lưu hồ sơ vụ án. Xét thấy đây là giấy tờ tùy thân của công dân, không phải là vật chứng vụ án nên sẽ trả lại cho bị cáo tại phiên tòa.

[7] Về án phí:

Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định tại Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

[8] Về các vấn đề khác trong vụ án:

Đối với anh Tạ Ngọc D là lái xe nhưng không biết hành vi vận chuyển động vật hoang dã của Nguyễn Cao T nên Công an thành phố Nam Định không có hình thức xử lý là đúng quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Nguyễn Cao T (tên gọi khác Bùi Thanh T, Nguyễn Thanh T) phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ”.

- Áp dụng điểm đ khoản 2 Điều 190; điểm p khoản 1 và khoản 2 Điều 46; Điều 60 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Xử phạt bị cáo Nguyễn Cao T 02 năm tù (hai năm tù) nhưng cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 04 năm (bốn năm) tính từ ngày tuyên án sơ thẩm 08-01-2018.

Giao bị cáo Nguyễn Cao T cho UBND xã T, huyện T, tỉnh Thái Bình giám sát và giáo dục trong thời gian thử thách. Trong trường hợp bị cáo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Thi hành án Hình sự.

(Bị cáo có thời gian tạm giữ, tạm giam trước từ ngày 21-10-2017 đến ngày 14-11-2017).

2. Xử lý vật chứng:

- Áp dụng Điều 41 Bộ luật Hình sự năm 1999 và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

Giao cho Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn động vật hoang dã, địa chỉ: Vườn quốc gia Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình tiếp tục chăm sóc 01 cá thể Rái cá vuốt bé. Khi đủ điều kiện thì yêu cầu Trung tâm thả lại nơi cư trú tự nhiên của loài Rái cá vuốt bé. Trường hợp cá thể Rái cá vuốt bé này chết thì yêu cầu Trung tâm chuyển trả cho Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Nam Định để tiêu hủy.

Tịch thu tiêu hủy 02 cá thể Rái cá vuốt bé đã chết, 03 lồng sắt và 01 sim điện thoại không đăng ký chính chủ. Tịch thu sung quỹ Nhà nước 01 điện thoại di động đã cũ của Nguyễn Cao T. (Theo biên bản giao nhận vật chứng ngày 16-11-2017).

Trả lại cho Nguyễn Cao T căn cước công dân số 034096003290 (đã trả tại phiên tòa).

- Áp dụng Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015; Điều 23 Nghị quyết 326/2016/QH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Bị cáo Nguyễn Cao T phải nộp 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

4. Quyền kháng cáo:

Bị cáo Nguyễn Cao T có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì bị cáo có quyền tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.