Vai trò của hậu phương lớn miền Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước? Yêu cầu năng lực đặc thù của môn Lịch sử THPT như thế nào?

Nội dung chính

• Vai trò của hậu phương lớn miền Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước?
• Yêu cầu năng lực đặc thù của môn Lịch sử THPT như thế nào?
• Mục tiêu của Chương trình môn Lịch sử cấp trung học phổ thông là gì?

Vai trò của hậu phương lớn miền Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước?

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vai trò của hậu phương lớn miền Bắc không chỉ là hậu phương vững chắc mà còn là căn cứ địa cách mạng, giữ vai trò quyết định trong việc chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến miền Nam.

Sau Hiệp định Genève 1954, miền Bắc trở thành hậu phương chiến lược, nơi Trung ương Đảng, Chính phủ và các cơ quan đầu não của cách mạng đóng trụ sở, trực tiếp lãnh đạo và chỉ đạo cuộc kháng chiến. Từ đây, Đảng ta đề ra các chủ trương, chiến lược quân sự, chính trị, ngoại giao để từng bước đánh bại các chiến lược chiến tranh của Mỹ.

Bên cạnh đó, miền Bắc cũng là nơi đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chiến sĩ và cung cấp lực lượng lãnh đạo cho miền Nam. Trung ương Cục miền Nam, Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam đều chịu sự chỉ đạo từ hậu phương lớn miền Bắc.

Miền Bắc đã huy động hàng triệu thanh niên gia nhập quân đội, hình thành các đoàn quân Nam tiến để chi viện cho chiến trường miền Nam. Các chiến dịch lớn như Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971, Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 đều có sự góp sức to lớn từ lực lượng được huấn luyện từ miền Bắc.

Ngoài ra, hàng chục vạn thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến đã tham gia mở đường, đảm bảo giao thông vận tải, góp phần duy trì mạch máu chi viện từ Bắc vào Nam.

Về vật chất hậu phương lớn Miền Bắc đã tập trung phát triển công nghiệp quốc phòng, sản xuất vũ khí, đạn dược, xe cơ giới, quân trang để cung cấp cho các chiến trường. Hệ thống đường mòn Hồ Chí Minh trên bộ và trên biển là tuyến vận tải chiến lược, giúp miền Bắc liên tục chuyển quân, vũ khí, lương thực vào Nam. Các địa phương miền Bắc đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, bảo đảm cung cấp lương thực, thực phẩm cho quân đội và nhân dân miền Nam.

Mặc dù là hậu phương, nhưng miền Bắc cũng là tiền tuyến khi Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân. Đặc biệt, trong hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân (1965-1968 và 1972), miền Bắc đã kiên cường chống trả, bắn rơi hàng nghìn máy bay Mỹ, bảo vệ an toàn các cơ sở sản xuất và tuyến đường chi viện.

Trận “Điện Biên Phủ trên không” tháng 12/1972 đã đánh bại âm mưu của Mỹ, buộc Washington phải ký Hiệp định Paris 1973, rút quân khỏi miền Nam, tạo tiền đề cho chiến thắng năm 1975.

Vai trò của hậu phương lớn miền Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước? Yêu cầu năng lực đặc thù của môn Lịch sử THPT như thế nào? (Hình từ Internet)

Yêu cầu năng lực đặc thù của môn Lịch sử THPT như thế nào?

Căn cứ mục IV Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT được sửa đổi bởi Điều 2 Thông tư 13/2022/TT-BGDĐT quy định về yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù của môn Lịch sử cấp trung học phổ thông như sau:

Chương trình môn Lịch sử giúp học sinh phát triển năng lực lịch sử trên nền tảng kiến thức cơ bản và nâng cao về lịch sử thế giới, khu vực và Việt Nam thông qua hệ thống chủ đề, chuyên đề về lịch sử chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, văn minh. Năng lực lịch sử có các thành phần là: tìm hiểu lịch sử; nhận thức và tư duy lịch sử; vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học.

Các biểu hiện cụ thể của năng lực lịch sử được trình bày trong bảng sau:

- Tìm hiểu lịch sử:

+ Nhận diện được các loại hình tư liệu lịch sử; hiểu được nội dung, khai thác và sử dụng được tư liệu lịch sử trong quá trình học tập.

+ Tái hiện và trình bày được dưới hình thức nói hoặc viết diễn trình của các sự kiện, nhân vật, quá trình lịch sử từ đơn giản đến phức tạp; xác định được các sự kiện lịch sử trong không gian và thời gian cụ thể.

- Nhận thức và tư duy lịch sử:

+ Giải thích được nguồn gốc, sự vận động của các sự kiện lịch sử từ đơn giản đến phức tạp; chỉ ra được quá trình phát triển của lịch sử theo lịch đại và đồng đại; so sánh sự tương đồng và khác biệt giữa các sự kiện lịch sử, lí giải được mối quan hệ nhân quả trong tiến trình lịch sử.

+ Đưa ra được những ý kiến nhận xét, đánh giá của cá nhân về các sự kiện, nhân vật, quá trình lịch sử trên cơ sở nhận thức và tư duy lịch sử; hiểu được sự tiếp nối và thay đổi của lịch sử; biết suy nghĩ theo những chiều hướng khác nhau khi xem xét, đánh giá, hay đi tìm câu trả lời về một sự kiện, nhân vật, quá trình lịch sử.

- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:

Rút ra được bài học lịch sử và vận dụng được kiến thức lịch sử để lí giải những vấn đề của thực tiễn cuộc sống; trên nền tảng đó, có khả năng tự tìm hiểu những vấn đề lịch sử, phát triển năng lực sáng tạo, có khả năng tiếp cận và xử lí thông tin từ những nguồn khác nhau, có ý thức và năng lực tự học lịch sử suốt đời.

Mục tiêu của Chương trình môn Lịch sử cấp trung học phổ thông là gì?

Căn cứ mục III Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT được sửa đổi bởi Điều 2 Thông tư 13/2022/TT-BGDĐT quy định về mục tiêu của Chương trình môn Lịch sử cấp trung học phổ thông như sau:

Chương trình môn Lịch sử giúp học sinh phát triển năng lực lịch sử, biểu hiện của năng lực khoa học đã được hình thành ở cấp trung học cơ sở; góp phần giáo dục tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại, các phẩm chất, năng lực của người công dân Việt Nam, công dân toàn cầu phù hợp với xu thế phát triển của thời đại; giúp học sinh tiếp cận và nhận thức rõ vai trò, đặc điểm của khoa học lịch sử cũng như sự kết nối giữa sử học với các lĩnh vực khoa học và ngành nghề khác, tạo cơ sở để học sinh định hướng nghề nghiệp trong tương lai.