Soạn bài Dương phụ hành ngắn nhất? Chương trình giáo dục phổ thông phải đảm bảo các yêu cầu gì?

Soạn bài Dương phụ hành

1. Bố cục

Bài thơ được chia thành hai phần chính:

Phần 1: Miêu tả hình ảnh người thiếu phụ Tây dương dưới ánh trăng, cùng với chồng và khung cảnh xung quanh.

Phần 2: Diễn tả cảm xúc của người thiếu phụ, sự lạnh lẽo của đêm và nỗi niềm về sự xa cách, biệt li với người phương Nam.

2. Nội dung chính của bài

Tác giả khắc họa chân dung người thiếu phụ Tây Dương, qua đó nhà thơ nghĩ về giai nhân và tài tử, về hạnh phúc trong sum họp và nỗi đau trong li biệt. Trong chuyến đi này, ông có dịp tiếp xúc với những người châu Âu, thấy nhiều điều mới lạ.

3. Nghệ thuật sử dụng trong bài

- Thể thơ hành - một thể thơ cổ phong: Đơn giản nhưng đầy súc tích, thể hiện được ý tứ cô đọng.

- Hình ảnh: Sử dụng hình ảnh gần gũi, dễ hiểu kết hợp với biện pháp tư từ so sánh như "áo trắng như tuyết," "bóng trăng," tạo nên không khí thanh bình.

- Biểu cảm: Thể hiện cảm xúc qua các hành động như "kéo áo," "đòi chồng nâng đỡ," làm nổi bật tâm trạng và sự cô đơn của người thiếu phụ.

4. Phân tích tác phẩm:

- Khung cảnh: Một đêm trăng trên đại dương, gió bể thổi lạnh.

- Trang phục: Áo trắng phau như tuyết (y như tuyết), một vẻ đẹp trắng trong. Nhà thơ ngạc nhiên lần đầu thấy, nhiều xúc động.

- Cử chỉ ngôn ngữ: Nàng nhìn sang thuyền người Nam, thấy đèn lửa sáng (đăng hoả minh), tựa vai chồng, kéo áo chồng, nói rầm rì... Trễn tay nàng "hững hờ cốc sữa biếng cầm tay”. Lạ nhất là cử chỉ "uốn éo đòi chồng nâng đỡ dậy", nũng nịu và yêu thương. Nàng đang sống trong sum họp và hạnh phúc lứa đôi.

Trong bản chữ Hán, từ "lang” (chồng, chàng) được nhắc lại 3 lần ở các câu 2, 4, 7. Màu trắng của áo, màu xanh của trăng (thanh nguyệt) màu sáng của lửa đèn, và cái lạnh của gió biển đêm đại dương – tất cả góp phần đặc tả nhan sắc, tâm hồn và hạnh phúc của người thiếu phụ phương Tây.

- Ngôn ngữ và cách tả cho thấy một cái nhìn ngạc nhiên, một thái độ trân trọng đối với con người Châu Âu với một nền văn minh xa lạ, lần đầu tác giả tiếp xúc. Thơ trung đại thường nói đến giai nhân là nói đến mệnh bạc nhưng trong bài thơ này, tác giả tả giai nhân trong hạnh phúc sum họp lứa đôi, ý tứ ấy rất mới lạ.

- Tâm trạng nhà thơ:

+ Câu 6, tả bể đêm sương lạnh: đó là một nét vẽ góp phần làm cho nỗi đau của khách biệt ly thêm cô đơn và tê tái, lạnh lẽo.

+ Câu 8 tương phản với 7 câu trước: nhà thơ hỏi (tự nói với mình) "Há có biết người Nam đang ở cảnh biệt ly?”.

Người thì hạnh phúc sum họp, còn nhà thơ thì đang sống trong nỗi đau buồn và cỗ đơn của cảnh biệt ly. Nỗi đau càng được nhân lên nhiều lần trong cảnh ngộ phải đi "dương trình hiệu lực”, tài năng bị dập vùi, công danh bị dở dang, một kẻ sĩ trải qua nhiều cay đắng trên con đường hoan lộ.

→ Chỉ một câu thơ mà nói được bao điều tâm sự. Thật hàm súc và truyền cảm.