Quân chủ chuyên chế là gì? So sánh chế độ quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến?

Nội dung chính

• Quân chủ chuyên chế là gì? So sánh chế độ quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến?
• Chương trình môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS được xây dựng trên quan điểm nào?
• Mục tiêu của chương trình giáo dục môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS ra sao?

Quân chủ chuyên chế là gì? So sánh chế độ quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến?

1. Quân chủ chuyên chế là gì?

Quân chủ chuyên chế (hay chế độ quân chủ tuyệt đối) là hình thức nhà nước trong đó nhà vua nắm giữ toàn bộ quyền lực. Trong chế độ này, nhà vua hoặc nữ hoàng không bị hạn chế bởi hiến pháp hay pháp luật nào, và thường cai trị dựa trên nguyên tắc thần quyền hoặc tập trung quyền lực tuyệt đối. Ví dụ điển hình là chế độ của các vị vua Louis XIV (Pháp), vua Tần Thủy Hoàng (nhà Tần - Trung Quốc), vua Lý Thái Tổ (nhà Lý - Việt Nam), vua Trần Thánh Tông (Nhà Trần - Việt Nam).

* Đặc điểm của chế độ quân chủ chuyên chế:

- Nhà vua có quyền hành pháp, lập pháp, và tư pháp.

- Không có cơ quan giám sát hoặc hạn chế quyền lực của nhà vua.

- Quyền lực truyền ngôi theo chế độ cha truyền con nối.

- Thường dựa trên niềm tin thần quyền, cho rằng quyền lực của vua là do Thượng Đế ban cho.

2. Quân chủ lập hiến là gì?

Quân chủ lập hiến là chế độ trong đó nhà vua vẫn là nguyên thủ quốc gia, nhưng quyền lực bị hạn chế bởi hiến pháp và pháp luật. Thay vì nắm quyền tuyệt đối, nhà vua chủ yếu mang tính biểu tượng và thực hiện các nghi thức. Quyền lực thực tế thường nằm trong tay quốc hội và chính phủ do dân bầu ra. Ví dụ tiêu biểu là Vương quốc Anh, Nhật Bản, và Thụy Điển.

* Đặc điểm của chế độ quân chủ lập hiến:

- Quyền lực của vua bị giới hạn rõ ràng bởi hiến pháp.

- Quốc hội hoặc cơ quan lập pháp đại diện cho ý chí của nhân dân.

- Nhà vua chủ yếu giữ vai trò biểu tượng và thực hiện nghi thức quốc gia.

- Có sự phân chia và kiểm soát quyền lực.

3. So sánh chế độ quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến

Lưu ý: Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo!

Quân chủ chuyên chế là gì? So sánh chế độ quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến? (Hình từ Internet)

Chương trình môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS được xây dựng trên quan điểm nào?

Căn cứ mục II Chương trình giáo dục môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định như sau:

Chương trình môn Lịch sử và Địa lí cấp trung học cơ sở tuân thủ các quy định trong Chương trình tổng thể, đồng thời nhấn mạnh một số quan điểm sau:

- Chương trình hướng tới hình thành, phát triển ở học sinh tư duy khoa học, nhìn nhận thế giới như một chỉnh thể theo cả chiều không gian và chiều thời gian trên cơ sở những kiến thức cơ bản, các công cụ học tập và nghiên cứu lịch sử, địa lí; từ đó, hình thành và phát triển các năng lực đặc thù và năng lực chung, đặc biệt là khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng vào thực tiễn và khả năng sáng tạo.

- Chương trình kế thừa, phát huy ưu điểm của môn Lịch sử và môn Địa lí trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và tiếp thu kinh nghiệm phát triển chương trình môn học của các nước tiên tiến trên thế giới. Nội dung môn học bảo đảm trang bị cho học sinh tri thức phổ thông nền tảng, toàn diện, khoa học; phù hợp với đặc điểm tâm - sinh lí và trình độ nhận thức của học sinh, có tính đến các điều kiện dạy học của nhà trường Việt Nam.

- Nội dung giáo dục lịch sử được thiết kế theo tuyến tính thời gian, từ thời nguyên thuỷ qua cổ đại, trung đại đến cận đại và hiện đại; trong từng thời kì có sự đan xen lịch sử thế giới, lịch sử khu vực và lịch sử Việt Nam. Mạch nội dung giáo dục Địa lí đi từ địa lí đại cương đến địa lí khu vực và địa lí Việt Nam. Chú trọng lựa chọn các chủ đề, kết nối kiến thức và kĩ năng để hình thành và phát triển năng lực ở học sinh, đồng thời coi trọng đặc trưng khoa học lịch sử và khoa học địa lí.

- Chương trình chú trọng vận dụng các phương pháp giáo dục tích cực, nhấn mạnh việc sử dụng các phương tiện dạy học, đa dạng hoá hình thức dạy học và đánh giá kết quả giáo dục nhằm hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực ở học sinh.

- Chương trình bảo đảm liên thông với chương trình môn Lịch sử và Địa lí cấp tiểu học và chương trình môn Lịch sử, chương trình môn Địa lí cấp trung học phổ thông; thống nhất, kết nối chặt chẽ giữa các lớp học, cấp học và các môn học, hoạt động giáo dục của chương trình giáo dục phổ thông.

- Chương trình có tính mở, cho phép thực hiện mềm dẻo, linh hoạt tuỳ theo điều kiện của địa phương, đối tượng học sinh (học sinh vùng khó khăn, học sinh có nhu cầu hỗ trợ đặc biệt,...)

Mục tiêu của chương trình giáo dục môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS ra sao?

Căn cứ mục III Chương trình giáo dục môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định mục tiêu của chương trình giáo dục môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS như sau:

- Môn Lịch sử và Địa lí cấp trung học cơ sở góp phần cùng các môn học và hoạt động giáo dục khác hình thành, phát triển ở học sinh các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung.

- Môn Lịch sử và Địa lí cấp trung học cơ sở hình thành, phát triển ở học sinh năng lực lịch sử và năng lực địa lí trên nền tảng kiến thức cơ bản, có chọn lọc về lịch sử, địa lí thế giới, quốc gia và địa phương; các quá trình tự nhiên, kinh tế - xã hội và văn hoá diễn ra trong không gian và thời gian; sự tương tác giữa xã hội loài người với môi trường tự nhiên; giúp học sinh biết cách sử dụng các công cụ của khoa học lịch sử, khoa học địa lí để học tập và vận dụng vào thực tiễn;

- Góp phần cùng các môn học và hoạt động giáo dục khác hình thành, phát triển ở học sinh các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung, đặc biệt là tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào về truyền thống dân tộc, thái độ tôn trọng sự đa dạng của lịch sử thế giới và văn hoá nhân loại, khơi dậy ở học sinh ước muốn khám phá thế giới xung quanh, vận dụng những điều đã học vào thực tế.