Hướng dẫn soạn bài Xuân tóc đỏ cứu quốc? Những quyền dành cho học sinh lớp 12 ra sao?

Hướng dẫn soạn bài Xuân tóc đỏ cứu quốc

Đoạn trích "Xuân tóc đỏ cứu quốc" là một trong những đoạn hài hước và châm biếm sâu sắc nhất trong tác phẩm "Số đỏ" của Vũ Trọng Phụng. Qua câu chuyện về trận đấu quần vợt giữa Xuân Tóc Đỏ và nhà vô địch Xiêm La, tác giả đã phơi bày một cách sinh động bức tranh xã hội Việt Nam thời kỳ thuộc địa, với những mâu thuẫn, những trò chơi chính trị và sự đua đòi, hám danh của một bộ phận người Việt.

*Ý nghĩa của đoạn trích Xuân tóc đỏ cứu quốc

Đoạn trích "Xuân tóc đỏ cứu quốc" không chỉ đơn thuần là một câu chuyện hài hước về một trận đấu quần vợt, mà còn là một bức tranh châm biếm sâu sắc về xã hội Việt Nam thời kỳ thuộc địa. Tác giả Vũ Trọng Phụng đã sử dụng tình huống hài hước, bi hài để phơi bày những vấn đề nhức nhối của xã hội lúc bấy giờ:

Sự tha hóa đạo đức: Các nhân vật trong truyện, từ quan chức đến người dân, đều bị tha hóa bởi những giá trị vật chất, danh vọng. Họ sẵn sàng hy sinh những nguyên tắc đạo đức để đạt được mục đích của mình.

Sự mù quáng của đám đông: Công chúng Hà Nội dễ dàng bị kích động và thao túng bởi những thông tin sai lệch, những lời lẽ hoa mỹ. Họ sẵn sàng tin vào những điều không có thật và trở thành công cụ cho các thế lực chính trị.

Sự can thiệp của chính trị vào đời sống xã hội: Trận đấu quần vợt vốn là một sự kiện thể thao, nhưng lại bị chính trị hóa, trở thành công cụ để các thế lực tranh giành quyền lực và ảnh hưởng.

Sự yếu kém của ý thức dân tộc: Mặc dù có lòng yêu nước, nhưng người dân Việt Nam thời đó lại thiếu sự tỉnh táo và sáng suốt. Họ dễ dàng bị lợi dụng và trở thành nạn nhân của các âm mưu chính trị.

Qua đoạn trích, tác giả Vũ Trọng Phụng muốn gửi gắm thông điệp phê phán xã hội đương thời, đồng thời cũng muốn khơi gợi ý thức tự phê bình trong mỗi người đọc.

*Biện pháp tu từ

Vũ Trọng Phụng đã sử dụng rất nhiều biện pháp tu từ để tạo nên sự hài hước, châm biếm và tăng tính hấp dẫn cho đoạn trích. Một số biện pháp tu từ tiêu biểu có thể kể đến:

Tương phản: Tác giả tạo ra những tương phản giữa lý tưởng và hiện thực, giữa lời nói và hành động, giữa mong đợi và kết quả để làm nổi bật sự châm biếm. Ví dụ: sự tương phản giữa sự hào nhoáng của trận đấu và sự thực đằng sau nó.

Phóng đại: Tác giả phóng đại các tính cách, sự việc để tạo ra những tình huống hài hước, trớ trêu. Ví dụ: việc Xuân Tóc Đỏ được tôn vinh như một anh hùng cứu quốc.

Biện pháp nói quá: Tác giả sử dụng những từ ngữ cường điệu để nhấn mạnh ý nghĩa của sự việc. Ví dụ: "Một triệu con voi", "núi xương, sông máu".

Trào phúng: Tác giả sử dụng những lời nói mỉa mai, châm biếm để chế giễu những hành động, tư tưởng của các nhân vật. Ví dụ: câu nói của Xuân Tóc Đỏ "Ta không dám tự phụ là bậc anh hùng cứu quốc, nhưng ta phải tránh cho mi nạn chiến tranh rồi!".

Sử dụng ngôn ngữ bình dân: Tác giả sử dụng ngôn ngữ bình dân, gần gũi với đời sống để tạo nên sự gần gũi và tăng tính hài hước cho câu chuyện.

*Chia đoạn

Việc chia đoạn một văn bản là tùy thuộc vào mục đích phân tích và cách hiểu của mỗi người. Tuy nhiên, có thể chia đoạn trích "Xuân tóc đỏ cứu quốc" thành các đoạn nhỏ dựa trên các sự kiện chính:

Đoạn 1: Giới thiệu về trận đấu quần vợt và không khí sôi động của khán giả.

Đoạn 2: Diễn biến trận đấu và sự can thiệp của chính quyền.

Đoạn 3: Xuân Tóc Đỏ nhận lệnh thua cuộc và diễn thuyết trước đám đông.

Đoạn 4: Phản ứng của khán giả và kết thúc câu chuyện.

Lưu ý: Đây chỉ là một gợi ý chia đoạn, bạn có thể chia đoạn theo cách khác tùy thuộc vào mục đích phân tích của mình.

*Những điểm đáng chú ý trong đoạn trích:

Sự kiện thể thao được chính trị hóa: Trận đấu quần vợt vốn là một sự kiện thể thao đơn thuần, nhưng lại bị biến thành một cuộc đấu tranh ngoại giao, một công cụ để các thế lực chính trị thao túng.

Xuân Tóc Đỏ - một nhân vật bi hài: Xuân Tóc đỏ, vốn là một tay chơi tennis nghiệp dư, lại được giao một nhiệm vụ quan trọng: bảo vệ danh dự quốc gia. Tuy nhiên, anh ta lại trở thành công cụ cho các âm mưu chính trị.

Sự mù quáng của đám đông: Công chúng Hà Nội thời đó dễ dàng bị kích động và thao túng. Họ nhiệt tình cổ vũ cho Xuân Tóc Đỏ, nhưng lại không hiểu rõ những diễn biến phức tạp đằng sau trận đấu.

Châm biếm các thế lực chính trị: Vũ Trọng Phụng đã châm biếm một cách sâu cay các thế lực chính trị thời đó, đặc biệt là sự can thiệp của chính quyền thuộc địa vào các hoạt động xã hội.

Sự đua đòi, hám danh: Các nhân vật trong truyện như ông bầu Văn Minh, bà Phó Đoan đều thể hiện rõ tính đua đòi, hám danh, muốn chứng tỏ mình là người có địa vị trong xã hội.

*Ý nghĩa của đoạn trích:

Phê phán xã hội: Đoạn trích là một bức tranh châm biếm sâu sắc về xã hội Việt Nam thời kỳ thuộc địa, với những tiêu cực như sự tha hóa đạo đức, sự mê muội, hám danh và sự dễ bị thao túng của một bộ phận người dân.

Cảnh báo về sự nguy hiểm của chủ nghĩa dân tộc cực đoan: Việc biến một trận đấu thể thao thành một cuộc đấu tranh quốc gia đã cho thấy sự nguy hiểm của chủ nghĩa dân tộc cực đoan, khi mà lợi ích cá nhân và lợi ích nhóm được đặt lên trên lợi ích chung của đất nước.

Gợi mở về vấn đề tự chủ dân tộc: Qua nhân vật Xuân Tóc Đỏ, tác giả đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để bảo vệ danh dự quốc gia một cách thực sự, không phải bằng những trò chơi chính trị mà bằng chính sức mạnh và tài năng của con người Việt Nam.

*Kết luận:

Đoạn trích "Xuân tóc đỏ cứu quốc" là một trong những đoạn hay nhất của tác phẩm "Số đỏ". Qua đoạn trích này, Vũ Trọng Phụng đã không chỉ mang đến cho người đọc những tiếng cười sảng khoái mà còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về xã hội và con người.