Học thuyết tế bào là gì? Nội dung và ý nghĩa của học thuyết tế bào? Phương pháp giáo dục môn Sinh học được định hướng như thế nào?

Nội dung chính

• Học thuyết tế bào là gì? Nội dung và ý nghĩa của học thuyết tế bào?
• Phương pháp giáo dục môn Sinh học được định hướng như thế nào?
• Chương trình giáo dục và kế hoạch giáo dục trong trường trung học là gì?

Học thuyết tế bào là gì? Nội dung và ý nghĩa của học thuyết tế bào?

Học thuyết tế bào hay còn có tên gọi khác như thuyết tế bào (Cell theory) là một lý thuyết khoa học nhằm miêu tả các tính chất thuộc về tế bào cũng như giải thích được nguồn gốc của sự sống là được bắt nguồn từ các tế bào, tế bào là đơn vị cơ bản trong cấu trúc của tất cả các sinh vật và cũng là đơn vị cơ bản nhất của sự sống.

Học thuyết tế bào được đưa ra lần đầu tiên vào năm 1838 – 1839 bởi hai nhà khoa học người Đức là Matthias Schleiden và Theodor Schwann. Sau đó, học thuyết này được phát triển và hoàn thiện hơn bởi các nhà khoa học khác như Rudolf Virchow, Louis Pasteur, Robert Hooke và Antonie van Leeuwenhoek.

Học thuyết tế bào là một trong những phát kiến vĩ đại nhất của khoa học tự nhiên thế kỷ XIX và là nền tảng cho các ngành sinh học khác như di truyền học, tiến hóa học, sinh hóa học và sinh lý học.

Nội dung của học thuyết tế bào:

Nội dung cơ bản của học thuyết tế bào bao gồm 3 ý chính sau:

- Mọi sinh vật đều được cấu tạo từ một hay nhiều tế bào. Các tế bào này chứa đầy đủ các hoạt động thiết yếu cho sự tồn tại và phát triển của sinh vật;

- Tế bào được xem là cấu trúc nhỏ nhất mà có biểu hiện đầy đủ toàn bộ các đặc tính cơ bản của sự sống;

- Các tế bào chỉ có thể được sinh ra từ tế bào có trước.

Ý nghĩa của học thuyết tế bào:

- Học thuyết tế bào cho thấy nguồn gốc thống nhất của sinh giới, nghĩa là mọi loài sinh vật đều có cùng nguồn gốc từ các tế bào đầu tiên xuất hiện trên Trái đất.

- Học thuyết tế bào làm nền tảng cho học thuyết tiến hóa Darwin, giải thích sự đa dạng và thích nghi của sinh vật theo quá trình lựa chọn tự nhiên và biến đổi di truyền.

- Học thuyết tế bào mở ra một lĩnh vực nghiên cứu mới là sinh học tế bào, khám phá cấu trúc, chức năng và tương tác của các thành phần trong tế bào.

Lưu ý: Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo!

Học thuyết tế bào là gì? Nội dung và ý nghĩa của học thuyết tế bào? Phương pháp giáo dục môn Sinh học được định hướng như thế nào? (Hình từ Internet)

Phương pháp giáo dục môn Sinh học được định hướng như thế nào?

Căn cứ Chương trình giáo dục phổ thông môn Sinh học ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định về phương pháp giáo dục môn Sinh học được thực hiện theo các định hướng chung sau:

- Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh; tránh áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc; tập trung bồi dưỡng năng lực tự chủ và tự học để học sinh có thể tiếp tục tìm hiểu, mở rộng vốn tri thức, tiếp tục phát triển các phẩm chất, năng lực cần thiết sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông.

- Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức sinh học để phát hiện và giải quyết các vấn đề trong thực tiễn; khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh được trải nghiệm, sáng tạo trên cơ sở tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động học tập, khám phá, vận dụng.

- Vận dụng các phương pháp giáo dục một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với mục tiêu, nội dung giáo dục, đối tượng học sinh và điều kiện cụ thể. Tuỳ theo yêu cầu cần đạt, giáo viên có thể sử dụng phối hợp nhiều phương pháp dạy học trong một chủ đề.

- Các phương pháp dạy học truyền thống (thuyết trình, đàm thoại,...) được sử dụng theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại đề cao vai trò chủ thể học tập của học sinh (dạy học thực hành, dạy học dựa trên giải quyết vấn đề, dạy học bằng dự án, dạy học dựa trên trải nghiệm, khám phá; dạy học phân hoá,... cùng các kĩ thuật dạy học phù hợp).

- Các hình thức tổ chức dạy học được thực hiện một cách đa dạng và linh hoạt; kết hợp các hình thức học cá nhân, học nhóm, học ở lớp, học theo hợp đồng, học đảo ngược, học trực tuyến,... Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học sinh học. Coi trọng các nguồn tư liệu ngoài sách giáo khoa và hệ thống các thiết bị dạy học; khai thác triệt để những lợi thế của công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học trên các phương tiện kho tri thức, đa phương tiện, tăng cường sử dụng các tư liệu điện tử (như phim thí nghiệm, thí nghiệm ảo, thí nghiệm mô phỏng,...).

- Dạy học tích hợp thông qua các chủ đề kết nối nhiều kiến thức với nhau. Dạy các chủ đề này, giáo viên cần xây dựng các tình huống đòi hỏi học sinh vận dụng kiến thức, kĩ năng để giải quyết các vấn đề về nhận thức, thực tiễn và công nghệ.

Chương trình giáo dục và kế hoạch giáo dục trong trường trung học là gì?

Theo quy định tại Điều 17 Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học ban hành kèm Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT quy định về chương trình giáo dục và kế hoạch giáo dục của trường trung học như sau:

- Trường trung học thực hiện chương trình giáo dục phổ thông do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành; thực hiện khung kế hoạch thời gian năm học theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương, nhà trường.

- Căn cứ chương trình các môn học, hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông, khung kế hoạch thời gian năm học và điều kiện thực tiễn của địa phương, cơ sở giáo dục, nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường để tổ chức thực hiện chương trình giáo dục phổ thông.

- Học sinh khuyết tật học hòa nhập được thực hiện kế hoạch giáo dục linh hoạt, phù hợp với khả năng của từng cá nhân và quy định về giáo dục hòa nhập dành cho người khuyết tật.