Cảm hứng chủ đạo là gì? Yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo của người viết đối với học sinh bắt đầu từ lớp mấy?

Nội dung chính

• Cảm hứng chủ đạo là gì?
• Yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo của người viết đối với học sinh bắt đầu từ lớp mấy?
• Quan điểm xây dựng chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn là gì?

Cảm hứng chủ đạo là gì?

Cảm hứng chủ đạo là trạng thái tình cảm mạnh mẽ, sâu sắc và xuyên suốt trong một tác phẩm nghệ thuật, thường gắn bó chặt chẽ với một tư tưởng, quan điểm hoặc giá trị nhất định mà tác giả muốn truyền tải. Đây là yếu tố quan trọng giúp định hình nội dung, cảm xúc và ý nghĩa của tác phẩm, đồng thời gây tác động trực tiếp đến cảm xúc và nhận thức của người tiếp nhận.

Cảm hứng chủ đạo không chỉ thể hiện thái độ, tình cảm của tác giả trước những gì mình mô tả, mà còn là sợi dây gắn kết giữa tác phẩm và người đọc. Nó phản ánh quan điểm nghệ thuật, cách nhìn nhận cuộc sống của tác giả và được thể hiện thông qua ngôn từ, hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu hoặc cấu trúc của tác phẩm. Đây có thể là cảm giác ngợi ca, yêu thương, biết ơn, vui sướng; hoặc ngược lại, là những cảm xúc mạnh mẽ như đau xót, căm thù, phẫn nộ, châm biếm. Sự lựa chọn cảm hứng chủ đạo của tác giả góp phần tạo nên sự thống nhất trong cách triển khai đề tài và tư tưởng của tác phẩm.

Ví dụ:

- Trong bài thơ "Bếp lửa" của Bằng Việt, cảm hứng chủ đạo là nỗi nhớ thương, lòng kính trọng và sự biết ơn sâu sắc của người cháu đối với bà mình. Qua hình ảnh bếp lửa, tác giả không chỉ tái hiện những kỷ niệm tuổi thơ đầy xúc động mà còn thể hiện tình cảm thiêng liêng, bền chặt đối với gia đình.

- Trong bài "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm, cảm hứng chủ đạo là tình yêu quê hương, đất nước, kết hợp với niềm tự hào và sự trân trọng đối với những giá trị truyền thống lâu đời của dân tộc.

Như vậy, cảm hứng chủ đạo không chỉ là yếu tố tạo nên chiều sâu cảm xúc của tác phẩm, mà còn là phương tiện để tác giả truyền đạt thông điệp lớn lao, góp phần kết nối tâm hồn người sáng tác với người thưởng thức.

Lưu ý: Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo.

Cảm hứng chủ đạo là gì? Yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo của người viết đối với học sinh bắt đầu từ lớp mấy? (Hình từ Internet)

Yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo của người viết đối với học sinh bắt đầu từ lớp mấy?

Căn cứ Mục 5 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ Văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định về yêu cầu cần đạt đối với khả năng đọc hiểu nội dung văn bản văn học của học sinh lớp 8 như sau:

ĐỌC

ĐỌC HIỂU

Văn bản văn học

Đọc hiểu nội dung

- Nêu được nội dung bao quát của văn bản; nhận biết được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, câu chuyện, nhân vật trong tính chỉnh thể của tác phẩm.

- Nhận biết và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản; phân tích được một số căn cứ để xác định chủ đề.

- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản.

...

Như vậy, xuyên suốt Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn của 12 khối lớp, yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo xuất hiện đầu tiên trong nội dung lớp 8. Do đó, yêu cầu nhận biết cảm hứng chủ đạo đối với học sinh sẽ bắt đầu từ học sinh lớp 8.

Quan điểm xây dựng chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn là gì?

Căn cứ Mục 2 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ Văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định về quan điểm xây dựng chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn như sau:

- Chương trình được xây dựng trên nền tảng:

+ Lí luận và thực tiễn, cập nhật thành tựu nghiên cứu về giáo dục học, tâm lí học và phương pháp dạy học Ngữ văn;

+ Thành tựu nghiên cứu về văn học và ngôn ngữ học; thành tựu văn học Việt Nam qua các thời kì;

+ Kinh nghiệm xây dựng chương trình môn Ngữ văn của Việt Nam, đặc biệt từ đầu thế kỉ XXI đến nay và xu thế quốc tế trong phát triển chương trình nói chung, chương trình môn Ngữ văn nói riêng những năm gần đây, nhất là chương trình của những quốc gia phát triển;

+ Thực tiễn xã hội, giáo dục, điều kiện kinh tế và truyền thống văn hoá Việt Nam, đặc biệt là sự đa dạng của đối tượng học sinh xét về phương diện vùng miền, điều kiện và khả năng học tập.

- Chương trình lấy việc rèn luyện các kĩ năng giao tiếp (đọc, viết, nói và nghe) làm trục chính xuyên suốt cả ba cấp học nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình theo định hướng năng lực và bảo đảm tính chỉnh thể, sự nhất quán liên tục trong tất cả các cấp học, lớp học. Các kiến thức phổ thông cơ bản, nền tảng về tiếng Việt và văn học được hình thành qua hoạt động dạy học tiếp nhận và tạo lập văn bản; phục vụ trực tiếp cho yêu cầu rèn luyện các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe.

- Chương trình được xây dựng theo hướng mở, thể hiện ở việc không quy định chi tiết về nội dung dạy học mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp; quy định một số kiến thức cơ bản, cốt lõi về tiếng Việt, văn học và một số văn bản có vị trí, ý nghĩa quan trọng của văn học dân tộc là nội dung thống nhất bắt buộc đối với học sinh toàn quốc.

- Chương trình vừa đáp ứng yêu cầu đổi mới, vừa chú trọng kế thừa và phát huy những ưu điểm của các chương trình môn Ngữ văn đã có, đặc biệt là chương trình hiện hành.