Sẽ có nhiều trường hợp không được rút BHXH một lần từ 2025 (Dự thảo)

Chào chị, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

Dự kiến trình Quốc hội thảo luận Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024.

1. Những trường hợp hạn chế rút BHXH một lần

Theo đó, Bộ LĐ-TB & XH đề xuất thêm phương án để hạn chế tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần. Trong đó, có quy định quyền nhận bảo hiểm xã hội một lần đối với 2 nhóm người lao động khác nhau.

(1) Phương án thứ nhất: 

Việc rút BHXH một lần sẽ giải quyết với 02 nhóm lao động khác nhau bao gồm:

- Nhóm đóng BHXH trước khi Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực (trước 1/1/2025) sau 12 tháng nghỉ việc mà không tiếp tục tham gia thì được rút một lần. 

Như vậy, người lao động được chọn bảo lưu thời gian đóng hoặc rút nếu có nhu cầu, nếu chọn bảo lưu, lao động sẽ hưởng thêm các quyền lợi.

- Nhóm tham gia sau ngày Luật sửa đổi có hiệu lực (từ 1/1/2025) không được rút BHXH một lần, trừ người đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu; ra nước ngoài định cư hoặc mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng.

Bộ LĐ-TB&XH đánh giá phương án này mang tính bền vững cho lưới an sinh, không ảnh hưởng tới 17,5 triệu người đang tham gia BHXH nên sẽ ít gặp phản ứng. Những năm đầu có thể không giảm được lượng người rút BHXH một lần, nhưng từ năm 2030 trở đi có thể giảm một nửa.

(2) Phương án thứ hai:

Lao động tham gia BHXH dưới 20 năm mà sau 12 tháng không tiếp tục đóng BHXH bắt buộc, không đóng BHXH tự nguyện nếu có yêu cầu thì được rút một lần nhưng không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để tiếp tục tham gia hệ thống an sinh và hưởng chế độ.

Bộ LĐTBXH Việt Nam tính toán phương án này hài hòa quyền lợi người tham gia với chính sách an sinh lâu dài, tránh gây phản ứng không tốt. Lượt người hưởng có thể không giảm nhiều nhưng vẫn giữ chân được lao động ở lại lưới an sinh. Nếu sau này họ tiếp tục đóng BHXH thì được cộng nối thời gian đóng để hưởng quyền lợi.

Gần 91% lao động rút BHXH một lần làm việc trong doanh nghiệp; 8% làm ở khu vực nhà nước và hơn 1% tham gia BHXH tự nguyện. Theo cơ quan quản lý, lao động khối tư nhân và FDI chịu áp lực công việc lớn nên thường có tâm lý "nhảy việc". Họ thường chọn nhận trợ cấp thất nghiệp hoặc hưởng BHXH một lần trong thời gian tìm kiếm việc làm mới.

Trước đó, Bộ Lao động Thương binh xã hội trình Chính phủ Việt Nam dự thảo Luật BHXH sửa đổi. Theo đó, Ban soạn thảo đưa ra 3 phương án về hưởng BHXH 1 lần để xin ý kiến các thành viên Chính phủ. Cụ thể:

- Phương án 1: NLĐ sau khi nghỉ việc 12 tháng không tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện, thời gian đóng BHXH dưới 20 năm được hưởng BHXH một lần (giống quy định hiện hành).

- Phương án 2: Sau 12 tháng nghỉ việc, không tiếp tục đóng BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện, thời gian đóng BHXH dưới 20 năm được hưởng BHXH một lần nhưng tối đa không quá 50% thời gian đã đóng quỹ hưu trí và tử tuất; thời gian đã đóng BHXH còn lại bảo lưu để đóng tiếp sau, hoặc hưởng các chế độ khi hết tuổi lao động.

- Phương án 3: không áp dụng chế độ BHXH một lần với người tham gia mới sau khi luật này có hiệu lực (dự kiến từ sau ngày 1/1/2025). Phương án cuối này theo hướng người đã và đang tham gia BHXH vẫn được hưởng chế độ BHXH 1 lần, còn người mới tham gia khi luật mới có hiệu lực sẽ không còn áp dụng chế độ BHXH một lần.

Đây là nội dung tóm tắt, thông báo văn bản mới dành cho khách hàng của LawNet. Nếu quý khách còn vướng mắc vui lòng gửi về Email:info@lawnet.vn

Từ khóa: BHXH một lần | Dự thảo Luật BHXH sửa đổi | Rút BHXH một lần từ 2025 | Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi ở Việt Nam | Bảo hiểm xã hội |

Vui lòng Đăng nhập để có thể tải về