THÔNG BÁO

Ý KIẾN KẾT LUẬN CHỈ ĐẠO CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG NGUYỄN XUÂN PHÚC TRONG ĐỢT KIỂM TRA, CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG HẠN HÁN TẠI KHU VỰC NAM TRUNG BỘ, TÂY NGUYÊN VÀ TỈNH BÌNH PHƯỚC

Ngày 22 tháng 02 năm 2016, Đoàn công tác Chính phủ do Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì đã đi kiểm tra tình hình hạn hán tại tỉnh Ninh Thuận và làm việc với các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và tỉnh Bình Phước về công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán năm 2016. Cùng tham gia Đoàn công tác có đồng chí Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Ninh Thuận và đại diện lãnh đạo các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và Văn phòng Chính phủ, cùng dự buổi làm việc có đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và tỉnh Bình Phước. Sau khi kiểm tra thực tế, nghe báo cáo tổng hợp của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ý kiến của các Bộ, địa phương, Phó Thủ tướng đã kết luận và chỉ đạo như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG:

Từ cuối năm 2014, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino mạnh, kéo dài kỷ lục, thời tiết, thiên tai diễn biến hết sức bất thường, cực đoan. Tại các khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ mùa mưa năm 2015 kết thúc sớm, tổng lượng mưa thiếu hụt nhiều so với trung bình nhiều năm, nắng nóng kéo dài, đến đầu tháng 02 năm 2016 lượng nước trữ trong các hồ chứa ở mức rất thấp, một số hồ chứa dung tích nhỏ đã bị khô cạn; hạn hán, thiếu nước đã xảy ra gay gắt trong vụ Đông Xuân 2015-2016, hàng chục nghìn ha đất tiếp tục phải dừng sản xuất, trong đó có những vùng đã phải dừng sản xuất 5 - 6 vụ liên tiếp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống của nhân dân.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các địa phương chủ động dự báo, theo dõi sát tình hình để chỉ đạo sản xuất, triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả các giải pháp mạnh mẽ ứng phó với hạn hán: nhiều công trình được đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả phòng, chống hạn hán, một số công trình đang triển khai; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, điều hòa nước ở các hồ chứa, nạo vét kênh mương, đắp đập tạm, đào ao, đào giếng, vũng, v.v... để lấy nước, trữ nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt, chủ động dừng sản xuất đối với những vùng không bảo đảm nguồn nước, góp phần giảm thiểu thiệt hại do hạn hán gây ra.

Thời gian tới vẫn là những tháng cao điểm mùa khô (khu vực Tây Nguyên có thể kéo dài tới tháng 6, khu vực Nam Trung Bộ tới tháng 9 năm 2016), hạn hán tiếp tục diễn ra gay gắt trên diện rộng và kéo dài, có nguy cơ thiếu nước cho sản xuất vụ Đông Xuân, Hè Thu và ngay cả nước cho sinh hoạt của người dân tiếp tục xảy ra trên diện rộng. Việc triển khai các biện pháp chủ động phòng chống hạn hán là hết sức cấp bách.

Thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng biểu dương và đánh giá cao sự tích cực, chủ động của các địa phương; chia sẻ những khó khăn do tác động của hạn hán đối với sản xuất, đời sống của các địa phương và nhân dân, nhất là bà con nông dân các vùng bị khô hạn tại các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP THỜI GIAN TỚI:

Các Bộ, ngành, các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương cần nhận thức đầy đủ về tính chất nghiêm trọng của đợt hạn hán đang diễn ra gay gắt, kéo dài, trên quy mô rộng. Vì vậy, yêu cầu tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 04 tháng 02 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ, coi nhiệm vụ phòng chống hạn hán là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu để chỉ đạo, huy động và triển khai thực hiện các giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, kịp thời, hạn chế thiệt hại do hạn hán, bảo đảm đời sống thiết yếu nhân dân. Trong thời gian tới tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

1. Tiếp tục rà soát các hộ có nguy cơ thiếu đói, nhất là các hộ nghèo, hộ gia đình chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số; tập trung chăm lo cho đời sống nhân dân với phương châm không để người dân bị đói, thiếu nước sinh hoạt và bùng phát dịch bệnh do hạn hán kéo dài. Chủ động có các giải pháp cụ thể, phù hợp với từng địa phương, từng địa bàn huyện, xã để giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ sản xuất, cuộc sống của nhân dân, nhất là bảo đảm nước sinh hoạt cho người dân.

2. Huy động toàn bộ hệ thống chính trị cùng vào cuộc dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng; làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, chủ động thông tin kịp thời đến người dân về diễn biến của hạn hán để có nhận thức đầy đủ về tác động nghiêm trọng của hạn hán, chủ động tham gia phòng, chống hạn hán, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp.

3. Đồng thời với các giải pháp cấp bách, cần nghiên cứu có các giải pháp tổng thể, căn cơ, dài hạn, có lộ trình, bước đi phù hợp, đồng bộ để chủ động đối phó với hạn hán và sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên nước.

4. Tập trung nguồn lực (bao gồm cả nguồn vốn vay ODA, vốn trái phiếu Chính phủ) cho công tác phòng, chống hạn hán trên nguyên tắc sử dụng hiệu quả, kịp thời. Cần xác định đây là thiên tai, phải giải quyết nhanh chóng, kịp thời với trách nhiệm cao, không để quy trình thủ tục kéo dài; đối với những nội dung, chính sách hỗ trợ đã có quy định, cần tạm ứng kinh phí giải quyết ngay, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người dân.

III. PHÂN CÔNG MỘT SỐ NHIỆM VỤ CỤ THỂ

1. Các Tỉnh ủy khẩn trương có văn bản chỉ đạo phòng, chống hạn hán trên địa bàn, huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc ứng phó với hạn hán. Các địa phương tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp ứng phó với hạn hán: chủ động di chuyển đàn gia súc đến nơi có điều kiện về nguồn nước, đảm bảo thức ăn, nước uống cho gia súc; huy động các lực lượng vũ trang, thanh niên tình nguyện tham gia phòng, chống hạn (nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, đắp đập tạm, đào ao, hồ, giếng, vũng, v.v...); theo dõi diễn biến nguồn nước để chỉ đạo vận hành các hồ chứa nước, các công trình thủy lợi, tranh thủ điều kiện thuận lợi để lấy nước và trữ nước phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt.

2. Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo theo dõi chặt chẽ diễn biến, dự báo, thông tin kịp thời về tình hình thời tiết, lưu lượng dòng chảy, tình hình hạn hán trong ngắn hạn, dài hạn làm cơ sở cho các cơ quan, địa phương triển khai các biện pháp ứng phó.

3. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo chặt chẽ công tác kiểm tra, đánh giá hiện trạng nguồn nước trữ ở các hồ thủy lợi, thủy điện, dự báo diễn biến hạn hán, thiếu nước tại từng lưu vực sông để thông báo cho các địa phương làm cơ sở chỉ đạo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và chế độ canh tác phù hợp với khả năng bảo đảm nguồn nước, nhất là vụ Hè Thu 2016 sắp tới; ưu tiên nguồn nước cho sinh hoạt, chăn nuôi gia súc theo đúng tinh thần chỉ đạo tại Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 04 tháng 02 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ. Chỉ đạo các địa phương làm tốt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, ngăn ngừa nguy cơ cháy rừng do hạn hán, nắng nóng kéo dài.

4. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính tiếp tục tổng hợp nhu cầu kinh phí phòng, chống hạn, khẩn trương báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ việc hỗ trợ kinh phí cho các địa phương theo quy định, bảo đảm kịp thời. Các địa phương chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng kinh phí, gạo (được cấp) chặt chẽ, đúng quy định và hiệu quả.

5. Về lâu dài, do tác động của biến đổi khí hậu, khu vực miền Trung và Tây Nguyên, nhất là khu vực Nam Trung Bộ sẽ rất khó khăn về nguồn nước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy hoạch thủy lợi, quy hoạch sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng chủ động thích nghi với hạn hán; tiếp tục ưu tiên đầu tư các hệ thống thủy lợi, nâng cấp, xây dựng bổ sung các hồ chứa nước chủ động tích nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt của nhân dân, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, sử dụng các biện pháp tưới tiết kiệm để sử dụng hiệu quả, hạn chế thất thoát tài nguyên nước.

6. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư và Văn phòng Chính phủ đề xuất đưa nội dung liên quan đến công tác chỉ đạo và ưu tiên bố trí kinh phí phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn vào dự thảo Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 02 năm 2016 để quyết định các chủ trương, giải pháp hỗ trợ khắc phục hạn hán, xâm nhập mặn đối với các địa phương bị ảnh hưởng, thiệt hại nghiêm trọng.

IV. VỀ CÁC KIẾN NGHỊ:

1. Về hỗ trợ gạo cứu đói, giống cây trồng, vật nuôi đối với các diện tích bị thiệt hại do thiên tai, tiền điện, tiền dầu bơm vượt định mức,... đã có chế độ chính sách hỗ trợ, các địa phương phải chủ động tạm ứng ngân sách địa phương để xử lý, hỗ trợ kịp thời cho người dân. Giao các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội căn cứ nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương tổng hợp, đề xuất báo cáo
Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ địa phương theo quy định.

2. Về đầu tư các công trình phục vụ phòng, chống hạn hán:

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Bộ, địa phương tiếp tục huy động các nguồn lực, tập trung ngân sách, vốn ODA và vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2016 - 2020 cho công tác phòng chống thiên tai; chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương lập danh mục các công trình cấp bách phục vụ nhiệm vụ phòng, chống
hạn hán, xâm nhập mặn, cân đối nguồn vốn, đề xuất báo cáo cấp thẩm quyền bố trí vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020; ưu tiên bố trí vốn để tiếp tục thực hiện, sớm hoàn thành các công trình dở dang để đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả, góp phần hạn chế thiệt hại do hạn hán.

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các địa phương có liên quan đẩy nhanh tiến độ, triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án nâng cao an toàn đập (Dự án WB8) nhằm bảo đảm an toàn hồ đập, chủ động tích nước phòng, chống hạn hán.

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường chủ động tìm nguồn bổ sung cho công tác phòng chống thiên tai, nhất là từ nguồn vốn ODA (WB và các tổ chức quốc tế khác...).

Văn phòng Chính phủ thông báo để các cơ quan liên quan biết, thực hiện./.