PHÒNG CHỐNG DỊCH BỆNH VIÊM DA NỔI CỤC TRÂU, BÒ TRÊN TRÂU BÒ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM

A. CĂN CỨ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH

- Căn cứ Luật Thú y ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2015;

- Căn cứ Luật Chăn nuôi ban hành ngày 19 tháng 11 năm 2018;

- Căn cứ Nghị định 35/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thú y; Nghị định số 02/2017/NĐ-CP ngày 09 tháng 01 năm 2017 của Chính phủ về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh;

- Căn cứ các văn bản của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31 tháng 5 năm 2016 quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn; Thông tư số 20/2019/TT-BNNPTNT ngày 22 tháng 11 năm 2019 và Thông tư số 23/2019/TT-BNNPTNT ngày 23 tháng 11 năm 2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Văn bản hợp nhất số 03/VBHN-BNNPTNT ngày 27 tháng 2 năm 2020 về Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y;

- Căn cứ các Thông tư của Bộ Tài chính: Thông tư số 40/2017/TT-BTC ngày 28 tháng 4 năm 2017 quy định chế độ công tác phí, chế độ chi hội nghị; Thông tư số 36/2018/TT-BTC ngày 30 tháng 3 năm 2018 về hướng dẫn việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí dành cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức;

- Thực hiện Công điện số 7575/CĐ-BNN-TY ngày 31 tháng 10 năm 2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tập trung nguồn lực và khẩn trương triển khai các biện pháp kiểm soát, phòng, chống bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò.

- Thực hiện Công văn số 1076/BNN-TY ngày 24 tháng 02 năm 2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tổ chức tiêm phòng khẩn cấp vắc xin phòng bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò.

- Hiện nay, tình hình bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò đã xảy ra trên địa bàn các tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi giáp ranh với tỉnh Kon Tum (trong phạm vi bán kính từ ổ dịch 100 km); việc tổ chức tiêm phòng vắc xin Viêm da nổi cục cho đàn trâu, bò là cấp thiết để hạn chế phát sinh, lây lan dịch bệnh cho đàn trâu, bò, giảm thiệt hại cho người chăn nuôi và góp phần phát triển chăn nuôi trên địa bàn tỉnh.

- Đề nghị của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Tờ trình số 55/TTr- SNN ngày 26 tháng 3 năm 2021(1) và Công văn số 1148/SNN-KH ngày 14 tháng 5 năm 2021(2).

B. MỤC ĐÍCH VÀ YÊU CẦU

1. Mục đích

- Chủ động ngăn chặn, giám sát, phát hiện sớm, sẵn sàng ứng phó kịp thời và hiệu quả với bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò.

- Giảm thiểu nguy cơ xâm nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò vào tỉnh Kon Tum, kiểm soát các hoạt động vận chuyển, buôn bán, tiêu thụ lợn, sản phẩm của trâu, bò nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc; phương tiện vận chuyển đến từ các nước, vùng đã, đang có dịch bệnh và có nguy cơ lớn xảy ra dịch; hoạt động của cư dân biên giới của Kon Tum và các nước.

- Chủ động giám sát chặt chẽ, kịp thời phát hiện sớm các trường hợp trâu, bò mắc bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò tại Kon Tum, không để lây lan ra diện rộng. Giảm thiểu tác động tiêu cực đến kinh tế, xã hội và môi trường do bệnh này gây ra.

- Tổ chức tiêm phòng vắc xin cho đàn trâu, bò trên địa bàn tỉnh.

2. Yêu cầu

- Phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở và sự vào cuộc của người chăn nuôi trong triển khai các biện pháp phòng chống bệnh Viêm da nổi cục cho đàn trâu, bò.

- Tổ chức các biện pháp phòng, chống dịch theo đúng quy định của Luật Chăn nuôi, Luật Thú y; các văn bản chỉ đạo của Trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh về phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục cho đàn trâu, bò.

- Sử dụng hiệu quả kinh phí, vật tư, hóa chất, vắc xin trong quá trình triển khai thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục cho đàn trâu, bò.

C. NỘI DUNG KẾ HOẠCH

1. Về kiểm soát vận chuyển

a) Thực hiện kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật nhập khẩu chính ngạch và từ các tỉnh bạn vào địa bàn tỉnh Kon Tum theo quy định của Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật trên cạn.

b) Kiểm soát, ngăn chặn, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp nhập lậu, vận chuyển, buôn bán bất hợp pháp động vật, sản phẩm động vật qua biên giới.

2. Về quản lý chăn nuôi

a) Kê khai, cập nhật, khai báo hoạt động chăn nuôi với chính quyền địa phương; đảm bảo khoảng cách an toàn trong chăn nuôi trang trại theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Luật Chăn nuôi; Thông tư số 20/2019/TT-BNNPTNT ngày 22 tháng 11 năm 2019 và Thông tư số 23/2019/TT-BNNPTNT ngày 23 tháng 11 năm 2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

b) Hướng dẫn người chăn nuôi tổ chức, thực hiện chăn nuôi gia súc theo hướng chăn nuôi an toàn sinh học trong đó cần tăng cường công tác vệ sinh chuồng trại, định kỳ sử dụng các hóa chất như BKC, Han iotdine 10%,… đặc biệt sử dụng vôi bột để thực hiện khử trùng, tiêu độc chuồng trại; sử dụng các biện pháp phòng và tiêu diệt các động vật (chim, chuột,…), côn trùng (ruồi, muỗi, ve, mòng…) truyền lây các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho gia súc như sử dụng các bẫy để bắt chim, chuột, thuốc diệt côn trùng…

3. Về phòng bệnh bằng vắc xin

a) Trên cơ sở hướng dẫn sử dụng vắc xin phòng bệnh viêm da nổi cục của Trung ương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định việc tiêm phòng vắc xin cho đàn trâu, bò và các loài gia súc mẫn cảm khác.

b) Các địa phương cần tổ chức, hướng dẫn, giám sát và đánh giá sau mỗi đợt tiêm phòng; Đảm bảo các điều kiện, phương tiện, dụng cụ và các biện pháp kỹ thuật liên quan đến bảo quản, vận chuyển vắc xin, trong đó lưu ý thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc ngay say khi tiêm phòng.

c) Cách thức sử dụng vắc xin: Theo hướng dẫn của nhà sản xuất vắc xin và cơ quan chuyên môn thú y cấp tỉnh.

d) Kế hoạch tiêm phòng vắc xin phòng bệnh viêm da nổi cục trên địa bàn tỉnh thực hiện theo Thông báo của cơ quan chuyên môn thú y cấp tỉnh.

4. Giải pháp giám sát dịch bệnh:

Thực hiện theo các quy định của Luật Thú y và Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31 tháng 5 năm 2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan Trung ương.

a) Giám sát chủ động: phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, đặc biệt đối với trâu, bò mới đưa vào địa bàn, mới nuôi, những địa bàn có nguy cơ cao do Cơ quan tham mưu, thực hiện nhiệm vụ thú y cấp huyện xác định.

Cơ quan tham mưu, thực hiện nhiệm vụ thú y cấp huyện tổ chức hướng dẫn cán bộ thú y cơ sở và người chăn nuôi thường xuyên theo dõi, giám sát đàn gia súc trong suốt quá trình nuôi; nếu thấy gia súc có biểu hiện của bệnh Viêm da nổi cục phải báo cáo ngay cho chính quyền cơ sở và cơ quan thú y các cấp để tổ chức điều tra, xác minh và kịp thời tổ chức triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh.

b) Giám sát bị động: Khi xuất hiện các ổ dịch bệnh, nghi bị bệnh viêm da nổi cục thì cơ quan tham mưu, thực hiện nhiệm vụ thú y cấp huyện phối hợp với Chính quyền cơ sở tổ chức điều tra, xác minh và kịp thời tổ chức triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo quy định và báo cáo về Ủy ban nhân dân cấp huyện và Cơ quan chuyên ngành thú y cấp tỉnh.

Cơ quan chuyên ngành thú y cấp tỉnh phối hợp Cơ quan tham mưu, thực hiện nhiệm vụ thú y cấp huyện, chính quyền cơ sở tổ chức điều tra, lấy mẫu của gia súc mắc bệnh, nghi mắc bệnh để xét nghiệm xác định bệnh Viêm da nổi cục và gửi mẫu đến các phòng xét nghiệm được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Thú y chỉ định.

5. Biện pháp ứng phó, xử lý ổ dịch

a) Chủ gia súc thực hiện các biện pháp xử lý ổ dịch bao gồm:

- Cách ly ngay động vật mắc bệnh hoặc có dấu hiệu mắc bệnh.

- Không mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, vứt xác động vật mắc bệnh, có dấu hiệu mắc bệnh, động vật chết, sản phẩm động vật mang mầm bệnh ra môi trường.

- Thực hiện tổng vệ sinh chuồng trại và khu vực xung quanh chuồng trại, phun thuốc khử trùng tiêu độc, phun thuốc diệt côn trùng, ruồi, muỗi, ve, mòng… liên tục trong vòng 03 tuần; đông thời tiêu hủy, giết mổ bắt buộc động vật mắc bệnh, có dấu hiệu mắc bệnh, động vật chết theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y và quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

- Cung cấp thông tin chính xác về dịch bệnh động vật theo yêu cầu của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y và nhân viên thú y cấp xã.

- Thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định, theo hướng dẫn, chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền.

b) Cơ quan tham mưu, thực hiện nhiệm vụ thú y cấp huyện phối hợp với chính quyền cơ sở (nơi có dịch bệnh)

- Tổ chức cách ly toàn bộ gia súc chưa có biểu hiện của bệnh; nuôi nhốt trâu, bò, dê, cừu tại các khu vực có gia súc mắc bệnh, nghi mắc bệnh.

- Phối hợp với Cơ quan chuyên ngành thú y cấp tỉnh tiến hành xác minh và lấy mẫu chẩn đoán bệnh, xét nghiệm bệnh.

- Thực hiện tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc, phun thuốc diệt côn trùng, ruồi, muỗi, ve, mòng….liên tục trong vòng 03 tuần; đồng thời tổng vệ sinh, phun thuốc sát trùng toàn bộ vùng có nguy cơ cao, xung quanh hộ chăn nuôi có gia súc mắc bệnh.

- Khoanh vùng dịch, xã có dịch; Đặt biển báo khu vực có dịch, hướng dẫn tránh đi qua vùng dịch; Lập chốt kiểm soát tạm thời trên các trục đường giao thông ra, vào vùng dịch, vùng khống chế nhằm ngăn chặn không đưa động vật, sản phẩm động vật mẫn cảm ra, vào vùng dịch; trong trường hợp cần thiết thành lập đội kiểm soát lưu động để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các trường hợp cố tình vận chuyển gia súc ra, vào vùng dịch.

- Có giải pháp quản lý, kiểm soát việc vận chuyển gia súc, sản phẩm gia súc nội tỉnh để hạn chế lây lan dịch bệnh.

- Tổ chức rà soát kê khai các hộ chăn nuôi trâu, bò, dê, cừu và số lượng trâu, bò, dê, cừu và đề nghị người chăn nuôi trên địa bàn xã có dịch cam kết không bán chạy, không giết mổ, không vứt xác gia súc chết, gia súc mắc bệnh ra ngoài môi trường… trên địa bàn tất cả các địa phương đã phát hiện có bệnh Viêm da nổi cục; trong đó lưu ý, ghi rõ thông tin tình trạng gia súc khỏe mạnh, gia súc có biểu hiện bị bệnh, thời gian các triệu chứng của bệnh, tình trạng xuất bán, giết mổ, vận chuyển gia súc ra khỏi địa bàn.

D. KINH PHÍ VÀ CƠ CHẾ TÀI CHÍNH

1. Ưu tiên bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách tỉnh cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để triển khải thực hiện Kế hoạch phòng chống bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò trên địa bàn tỉnh Kon Tum theo quy định.

2. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố: chủ động rà soát, cân đối nguồn ngân sách cấp huyện, thành phố (nguồn dự phòng, sự nghiệp kinh tế,…) theo phân cấp hiện hành để triển khai thực hiện Kế hoạch này theo quy định.

3. Nguồn kinh phí huy động từ nguồn lực khác: Ngoài các nguồn kinh phí Nhà nước, cần huy động nguồn kinh phí hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh, các tổ chức quốc tế, nhà tài trợ hỗ trợ kinh phí, kỹ thuật cho các hoạt động phòng chống bệnh Viêm da nổi cục.

E. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan triển khai Kế hoạch phòng chống bệnh bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

- Thường xuyên cập nhập thông tin về tình hình dịch bệnh; hướng dẫn, phối hợp với các đơn vị, địa phương về việc tổ chức triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Viêm da nổi cục cho đàn trâu, bò.

- Cấp tạm ứng hóa chất, vật tư, vắc xin… cho các địa phương để triển khai thực hiện Kế hoạch phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò.

- Phối hợp với các địa phương tổ chức kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Viêm da nổi cục theo quy định của pháp luật về Thú y và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Thú y về phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò.

- Tăng cường công tác kiểm soát, kiểm dịch vận chuyển động vật và sản phẩm động vật, giết mổ động vật… (nhất là tại các Trạm kiểm dịch đầu mối giao thông) nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn dịch bệnh Viêm da nổi cục ở trâu bò lây lan vào địa bàn tỉnh.

- Chế độ báo cáo: Định kỳ hằng quý (trước ngày 20 tháng cuối quý), năm (trước ngày 15 tháng 12) tổng hợp báo cáo kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch gửi về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân tỉnh biết, chỉ đạo. Trong trường hợp phát sinh dịch bệnh, thực hiện báo cáo theo quy định của pháp luật về thú y.

2. Sở Tài Chính: Chủ trì, phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông kịp thời tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí triển khai Kế hoạch phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục trâu, bò theo đúng quy định.

3. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

a. Chỉ đạo các đơn vị, địa phương: tăng cường công tác tuyên truyền cho người chăn nuôi trên địa bàn hiểu và biết được mức độ nguy hiểm của bệnh Viêm da nổi cục và các biện pháp phòng chống dịch bệnh.

b. Chủ động giám sát tình hình dịch bệnh trên đàn vật nuôi đến tận thôn, tổ dân phố và người chăn nuôi. Trong trường hợp phát hiện gia súc nghi mắc bệnh, chủ động phối hợp, hướng dẫn, kiểm tra hộ chăn nuôi thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo quy định…

c. Phối hợp với cơ quan chuyên ngành thú y cấp tỉnh kiểm tra, xác minh tình hình dịch bệnh và lấy mẫu bệnh phẩm.

d. Hướng dẫn các tổ chức, cá nhân tham gia chăn nuôi gia súc, gia cầm thực hiện việc khai báo chăn nuôi theo quy định tại Thông tư số 20/2019/TT-BNNPTNT ngày 22 tháng 11 năm 2019 và Thông tư số 23/2019/TT-BNNPTNT ngày 23 tháng 11 năm 2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

e. Tổ chức, triển khai thực hiện và giám sát công tác tiêm phòng vắc xin cho đàn trâu, bò trên địa bàn quản lý. Phối hợp với Chi cục Chăn nuôi và Thú y kiểm tra, giám sát việc triển khai, thực hiện công tác tiêm phòng tại các xã, phường, thị trấn.

g. Tổ chức quản lý hoạt động của các cơ sở giết mổ động vật theo quy định của pháp luật về Thú y và các văn bản hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về kiểm soát giết mổ và kiểm tra vệ sinh thú y và hoạt động sơ chế, chế biến, vận chuyển, kinh doanh động vật, sản phẩm động vật và vệ sinh thú y trên địa bàn.

h. Chế độ báo cáo: Định kỳ hằng quý (trước ngày 15 tháng cuối quý) năm (trước ngày 10 tháng 12) báo cáo kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch gửi về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân tỉnh. Trong trường hợp phát sinh dịch bệnh, thực hiện báo cáo theo quy định của pháp luật về thú y.

Trên đây là Kế hoạch Phòng chống dịch bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò trên địa bàn tỉnh. Trong quá trình triển khai thực hiện, trường hợp có khó khăn vướng mắc đề nghị các đơn vị địa phương thông tin phản ánh về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để giải quyết theo thẩm quyền, trường hợp vượt thẩm quyền tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh./.