CHỈ THỊ

VỀ VIỆC LẬP KẾ HOẠCH KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT 5 NĂM (1961 – 1965)

Để khoa học và kỹ thuật phục vụ tốt công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà, trước mắt để phục vụ kế hoạch 5 năm lần thứ nhất phát triển kinh tế và văn hóa, Hội đồng Chính phủ trong kỳ họp hội nghị Thường vụ ngày 22-06-1960 đã quyết định tiến hành việc xây dựng kế hoạch khoa học và kỹ thuật 5 năm (1961 - 1965).

Việc xây dựng kế hoạch khoa học và kỹ thuật 5 năm không phải là việc riêng của Ủy ban Khoa học Nhà nước; đây là một việc mà các Bộ, các cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ cần làm song song với việc lập kế hoạch 5 năm lần thứ nhất phát triển kinh tế và văn hóa.

Nhiệm vụ của kế hoạch khoa học và kỹ thuật 5 năm gồm hai mặt dưới đây:

1. Áp dụng khoa học và kỹ thuật để giải quyết những vấn đề về sản xuất và xây dựng của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất phát triển kinh tế và văn hóa và của kế hoạch tiếp theo, góp phần vào nhiệm vụ hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm theo phương châm nhiều, nhanh, tốt, rẻ.

2. Bước đầu đặt cơ sở cho việc xây dựng một nền khoa học tiên tiến của Việt Nam, cụ thể trước mắt là xây dựng công tác khoa học về các mặt tổ chức, đào tạo cán bộ và chế độ công tác, tạo điều kiện để trong những kế hoạch tiếp theo làm nền khoa học và kỹ thuật nước ta tiến nhanh, tiến mạnh và tiến vững chắc.

Nội dung kế hoạch khoa học và kỹ thuật 5 năm phải phản ánh được nhiệm vụ và phương châm của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất phát triển kinh tế và văn hóa, phải phục vụ cho việc bước đầu xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, tạo điều kiện để công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa miền Bắc, làm cơ sở vững mạnh cho cuộc đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà. Cụ thể là kế hoạch khoa học và kỹ thuật phải quán triệt chủ trương ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý, đồng thời ra sức phát triển nông nghiệp và công nghiệp nhẹ.

Về các ngành khoa học tự nhiên, trước mắt phải chú trọng các ngành ứng dụng, nhằm trực tiếp phục vụ cho sản xuất và xây dựng là chính, đồng thời phải coi trọng các ngành khoa học cơ bản. Về khoa học xã hội, phải dần dần xây dựng các ngành cần thiết trước mắt phải chú trọng chính trị kinh tế học và triết học để góp phần thúc đẩy công cuộc xây dựng xã hội.

Yêu cầu đối với kế hoạch 5 năm về khoa học và kỹ thuật là nêu lên được phương hướng nghiên cứu và xây dựng công tác khoa học, đồng thời phải đề ra các biện pháp cụ thể để đảm bảo việc thực hiện kế hoạch, như cán bộ, ngân sách và thiết bị chủ yếu, những cơ cấu tổ chức cần xây dựng, vấn đề hợp tác quốc tế, công tác tuyên truyền, động viên, v.v…

Như vậy là trong việc lập kế hoạch khoa học và kỹ thuật lần này, cần kết hợp chặt chẽ về mọi mặt kế hoạch khoa học và kế hoạch sự nghiệp trong 5 năm (1961 – 1965) và trong năm 1961.

Đây là một việc mới và lớn đòi hỏi một sự phân công phối hợp chặt chẽ giữa các ngành và các cơ quan của Nhà nước để tiến hành cho tốt. Hội nghị Thường vụ Hội đồng Chính phủ định sự phân công phối hợp như sau:

a) Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ là những tổ chức lãnh đạo các đơn vị thuộc phạm vi trách nhiệm của mình lập bản kế hoạch nghiên cứu khoa học, và đề ra những biện pháp về vật chất và tinh thần để bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu đó, làm thành kế hoạch của Bộ và cơ quan, rồi gửi cho Ủy ban Khoa học Nhà nước để tổng hợp thành dự án kế hoạch chung.

b) Ủy ban Khoa học Nhà nước có nhiệm vụ hướng dẫn các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ làm kế hoạch theo phương hướng và chương trình thống nhất, đồng thời Ủy ban Khoa học cũng là nơi tổng hợp kế hoạch khoa học toàn quốc, và có trách nhiệm lãnh đạo các đơn vị trực thuộc của mình làm kế hoạch khoa học.

c) Ủy ban Khoa học Nhà nước phải cố gắng góp ý kiến với các Bộ và Ủy ban Khoa học Nhà nước trong việc làm kế hoạch khoa học và kỹ thuật và hướng dẫn việc làm kế hoạch sự nghiệp của các Bộ và của Ủy ban Khoa học Nhà nước.

Để bảo đảm chất lượng cho kế hoạch khoa học và kỹ thuật, các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ, các trường đại học… cần tập hợp  các cán bộ khoa học có khả năng tham gia vào việc lập kế hoạch khoa học và kỹ thuật, đồng thời cần hết sức chú ý thu nhập ý kiến về khoa học và kỹ thuật của chuyên gia các nước anh em đang công tác ở Việt Nam.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và công nghiệp trực thuộc Hội đồng Chính phủ cần:

1. Phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học Nhà nước trong việc tổ chức làm kế hoạch, giao trách nhiệm cho Hội đồng Khoa học hoặc Hội đồng kỹ thuật giúp mình chỉ đạo việc làm kế hoạch và liên hệ chặt chẽ với Ủy ban Khoa học Nhà nước khi làm kế hoạch.

2. Cử cán bộ khả năng tham gia các tổ chức làm kế hoạch do Ủy ban Khoa học Nhà nước thành lập và tạo điều kiện thuận lợi cho các cán bộ đó làm việc.

Thời gian lập kế hoạch  sẽ do Ủy ban Khoa học Nhà nước cùng với các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ quy định nhằm bảo đảm cho từ nay đến hết tháng 7-1960 Ủy ban Khoa học Nhà nước có thể hoàn thành bản dự thảo kế hoạch khoa học và kỹ thuật tổng hợp.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan trực thuộc Hội đồng Chính phủ nghiên cứu để quán triệt và thi hành chỉ thị này và tiến hành việc xây dựng kế hoạch khoa học và kỹ thuật cho tốt. Việc hướng dẫn cụ thể do Ủy ban Khoa học Nhà nước phụ trách.

Trong thời gian trước mắt, chúng ta có nhiều công tác; nhưng các cơ quan, các trường đại họa phải sắp xếp thời giờ, tập trung trí tuệ của cán bộ hợp tác chặt chẻ với nhau để trong một thời gian ngắn vạch ra được một kế hoạch khoa học  và kỹ thuật thiết thực và toàn diện.