CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CHĂM SÓC SỨC KHỎE TRẺ EM NHẰM GIẢM TỬ VONG TRẺ EM DƯỚI 05 TUỔI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HOÀ BÌNH

Trong những năm qua, tình trạng sức khỏe và tử vong ở trẻ dưới 1 tuổi và dưới 5 tuổi trên địa bàn tỉnh Hoà Bình được cải thiện đáng kể. Tuy vậy, việc thực hiện các can thiệp chuyên môn nhằm giảm tử vong trẻ em tại các cơ sở y tế tuyến tỉnh, huyện, xã còn hạn chế về nhân lực, nguồn lực, cơ sở vật chất và trang thiết bị, nhất là tại các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, nhận thức của một số người dân về chăm sóc sức khỏe trẻ em, đặc biệt là phát hiện sớm các dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ còn hạn chế, dẫn đến tiếp cận dịch vụ y tế chưa kịp thời.

Để tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường chăm sóc sức khoẻ trẻ em, giảm tử vong cho trẻ em dưới 05 tuổi trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các Sở, Ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố:

- Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành (Kế hoạch số 61/KH-UBND ngày 27/4/2020 về triển khai thực hiện Chương trình “Chăm sóc dinh dưỡng 1000 ngày đầu đời nhằm phòng chống suy dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em nâng cao tầm vóc người Việt Nam” tỉnh Hòa Bình; Kế hoạch số 190/KH-UBND ngày 29/9/2021 về chăm sóc sức khỏe sinh sản, tập trung vào chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trên địa bàn tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch số 71/KH- UBND ngày 25/4/2022 về thực hiện Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng trên địa bàn tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2022 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045; Kế hoạch số 194/KH-UBND ngày 24/9/2024 về thực hiện Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Hoà Bình...) và các Kế hoạch, Chương trình, Đề án, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn có liên quan của Bộ Y tế, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh.

- Theo phạm vi chức năng, nhiệm vụ, triển khai thực hiện Chương trình can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi và tăng cường chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em dưới 5 tuổi theo Quyết định số 1493/QĐ-TTg ngày 10/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi đến năm 2030” và Chỉ thị số 05/CT-BYT ngày 26/6/2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế về tăng cường chăm sóc sức khoẻ trẻ em nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi.

Cụ thể như sau:

1. Sở Y tế

a) Chủ trì, tăng cường phối hợp với các Sở, Ban, ngành, đoàn thể và các địa phương trong Công tác chỉ đạo, tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe trẻ em trong địa bàn tỉnh, cụ thể như sau:

- Củng cố, nâng cao năng lực xử trí cấp cứu và hồi sức sơ sinh cho cán bộ làm công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em các tuyến; thực hiện đầy đủ, đúng quy trình chuyên môn về chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ thường/mổ đẻ, chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo (phương pháp chăm sóc trẻ sinh non, nhẹ cân) theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

- Tăng cường triển khai khám sức khỏe định kỳ cho trẻ em, trong đó có sử dụng rộng rãi, hiệu quả Sổ theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em phiên bản giấy và điện tử - là công cụ theo dõi liên tục và quản lý sức khỏe trẻ em.

- Tăng cường phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 05 tuổi; áp dụng rộng rãi Quyết định số 4976/QĐ-BYT ngày 30/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế về xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng đối với phụ nữ có thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em từ 7 tháng đến 60 tháng tuổi.

- Tăng cường triển khai tiêm chủng các vắc xin cho các đối tượng thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng đảm bảo đạt tỷ lệ, an toàn, hiệu quả.

- Củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản và bố trí kinh phí chi trả phụ cấp cho nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản theo các quy định hiện hành.

- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông, kết nối các nền tảng cơ sở dữ liệu về sức khỏe để quản lý sức khỏe trẻ em.

- Tăng cường thực hiện công tác truyền thông, đa dạng các hình thức và phương tiện truyền thông phù hợp, hiệu quả tại địa phương về chăm sóc sức khỏe trẻ em.

- Phối hợp với chính quyền các cấp, các ngành liên quan đẩy mạnh việc thực hiện các giải pháp giảm tử vong trẻ em do dịch bệnh, đuối nước, tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm, thiên tai…

b) Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ làm công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em các tuyến; các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong công tác xử lý cấp cứu, hồi sức sơ sinh, trẻ sơ sinh non yếu và chăm sóc sức khỏe trẻ em:

- Thiết lập, vận hành hệ thống “Báo động đỏ” nội viện và liên viện về sản khoa và nhi khoa trong xử trí cấp cứu, hồi sức sơ sinh, trẻ em tại bệnh viện và cấp cứu ngoại viện theo hướng nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả.

- Củng cố, nâng cao năng lực xử trí cấp cứu và hồi sức; Chú trọng cấp cứu ngạt sơ sinh, hồi sức sơ sinh tại phòng sinh; nếu tiên lượng vượt quá khả năng chuyên môn, cần chuyển tuyến phù hợp, kịp thời. Trong trường hợp đang xử trí cấp cứu nếu chuyển tuyến không đảm bảo an toàn có thể hội chẩn trực tuyến với tuyến trên để được hỗ trợ.

- Các cơ sở y tế thực hiện đỡ đẻ thực hiện tốt chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ thường/mổ đẻ, chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo đảm bảo đúng quy trình, đầy đủ và hiệu quả các bước hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

- Duy trì, thường xuyên củng cố hoạt động và bố trí đủ nhân lực làm công tác sản, nhi để thực hiện chăm sóc và điều trị trẻ sơ sinh từ tuyến tỉnh, huyện, xã đảm bảo hoạt động hiệu quả.

- Đẩy mạnh công tác chỉ đạo tuyến, chuyển giao hỗ trợ kỹ thuật cho tuyến dưới về chuyên ngành sơ sinh, nhi khoa; tăng cường tổ chức các lớp tập huấn cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn kỹ thuật về cấp cứu, hồi sức sơ sinh, kỹ năng thực hiện các can thiệp chuyên môn do Bộ Y tế ban hành cho cán bộ y tế chuyên ngành sản phụ khoa, nhi khoa tuyến dưới.

c) Tăng cường giám sát các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập, ngoài công lập trên địa bàn tỉnh trong việc thực hiện Luật khám bệnh, chữa bệnh, Quy chế bệnh viện, Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản và các quy định liên quan của Bộ Y tế; các giải pháp, các can thiệp chuyên môn về chăm sóc, cấp cứu sơ sinh, chăm sóc sức khỏe trẻ em.

2. Sở Tài chính

- Chủ trì, phối hợp với Sở Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu cơ quan có thẩm quyền bố trí nguồn kinh phí cho công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em và các hoạt động liên quan đến việc tăng cường chăm sóc sức khỏe trẻ em, nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi, lồng ghép trong nhiệm vụ chi thường xuyên thực hiện các Chương trình, Kế hoạch, dự án, của các cơ quan, đơn vị theo quy định phân cấp của Luật Ngân sách nhà nước.

- Hướng dẫn, giám sát công tác quản lý, sử dụng kinh phí phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em theo quy định.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Thực hiện công tác phòng, chống tai nạn, thương tích, xâm hại trẻ em và học sinh trong trường học. Xây dựng trường học an toàn phòng, chống tai nạn thương tích.

- Phối hợp triển khai các hoạt động về phòng, chống tai nạn thương tích và đuối nước cho học sinh, trẻ em; lồng ghép các nội dung giáo dục về chăm sóc sức khỏe trẻ em vào chương trình học tập tại các trường.

- Phối hợp thực hiện nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục các cấp về phòng, chống tai nạn, thương tích, xâm hại trẻ em. Tuyên truyền, giáo dục kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn, thương tích, xâm hại trẻ em trong nhà trường, chú trọng kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn giao thông và đuối nước; giáo dục kỹ năng bơi an toàn, kỹ năng bảo vệ bản thân khi bị xâm hại cho học sinh.

- Tăng cường chỉ đạo, giám sát các cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập có bếp ăn bán trú đảm bảo thực đơn khẩu phần bữa ăn hàng ngày khoa học, đáp ứng nhu cầu cung cấp đủ chất dinh dưỡng, đủ năng lượng cho học sinh tham gia hoạt động và học tập tại trường.

- Phối hợp với Sở Y tế trong công tác thông tin, tuyên truyền về dinh

dưỡng trong trường học cho giáo viên, học sinh, phụ huynh phù hợp với từng lứa tuổi và cấp học; tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ cho học sinh.

4. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội

- Chủ trì, phối hợp triển khai các hoạt động về phòng, chống tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em và đuối nước cho trẻ em trên địa bàn tỉnh.

- Tăng cường thực hiện cơ chế phối hợp liên ngành về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em, đặc biệt là phòng, chống đuối nước trẻ em. Điều phối công tác phòng, chống đuối nước trẻ em, xâm hại trẻ em trên địa bàn tỉnh.

- Phối hợp với các Sở, ban ngành địa phương truyền thông nâng cao nhận thức về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em; triển khai tư vấn, phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn, thương tích, xâm hại trẻ em; nâng cao năng lực về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, cộng tác viên làm công tác trẻ em.

- Phối hợp với Sở Y tế tổ chức triển khai tập huấn, truyền thông về tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em, đuối nước và các hoạt động khác liên quan đến quyền bảo vệ trẻ em trên địa bàn tỉnh Hoà Bình.

- Phối hợp với Sở Y tế và các bên liên quan thông tin tuyên truyền về tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em, đuối nước và các hoạt động khác liên quan đến quyền bảo vệ trẻ em trên địa bàn tỉnh Hoà Bình.

5. Sở Thông tin và Truyền thông

Chủ trì, phối hợp với Sở Y tế hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí và hệ thống thông tin cơ sở trên địa bàn tỉnh nhằm:

- Đẩy mạnh truyền thông chăm sóc sức khoẻ bà mẹ và trẻ sơ sinh nhằm giảm tử vong mẹ, tử vong sơ sinh, phòng chống các tai biến sản khoa; tuyên truyền về làm mẹ an toàn và chăm sóc trẻ sơ sinh, trẻ em trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Tăng cường các hoạt động truyền thông về biện pháp phòng, chống dịch bệnh ở trẻ em; lợi ích của việc tiêm vắc xin phòng bệnh và vận động người dân đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh trong chương trình tiêm chủng mở rộng đảm bảo đủ mũi và đúng lịch; cảnh báo về tình hình tai nạn thương tích, đuối nước trẻ em, tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm…; tuyên truyền cho người dân thường xuyên quan tâm, giám sát con em mình; đặc biệt trong dịp học sinh nghỉ hè, mùa mưa bão.

6. Các Sở, Ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, Báo Hoà Bình, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh

Phối hợp với ngành Y tế, tăng cường các hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ sơ sinh và phòng, chống các tai biến sản khoa; đẩy mạnh việc thực hiện các giải pháp giảm tử vong trẻ em do dịch bệnh, đuối nước, xâm hại trẻ em, tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm, thiên tai...

7. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Tiếp tục triển khai thực hiện các Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành. Đưa các chỉ tiêu về giảm tử vong mẹ, tử vong sơ sinh vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

- Chủ động bố trí ngân sách địa phương, kết hợp với hỗ trợ của Trung ương lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn vốn hợp pháp khác để tập trung thực hiện các giải pháp can thiệp, các chỉ tiêu giảm tử vong trẻ em tại Quyết định số 1493/QĐ-TTg ngày 10/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình “Can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi đến năm 2030”.

- Phối hợp với cơ quan y tế và chỉ đạo chính quyền các cấp, các ban, ngành, đoàn thể liên quan đẩy mạnh việc thực hiện các giải pháp can thiệp giảm tử vong trẻ em dưới 05 tuổi.

- Phối hợp tổ chức tập huấn, truyền thông cho trẻ em và cha mẹ, người nuôi dưỡng trẻ em, người chăm sóc trẻ em về các hoạt động liên quan đến quyền bảo vệ, chăm sóc trẻ em tại địa phương nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi.

Giám đốc các Sở, Trưởng các Ban, ngành, đoàn thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố có trách nhiệm tổ chức quán triệt và chỉ đạo xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị này; định kỳ hàng năm báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Y tế để tổng hợp) theo quy định./.