Cho tôi hỏi, để được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thuế TNDN thì các khoản chi của doanh nghiệp cần đáp ứng những điều kiện gì theo pháp luật hiện hành? Đây là câu hỏi của anh Nguyễn Mạnh Cường ở Thành phố Hồ Chí Minh gửi cho Thư Ký Luật nhờ hỗ trợ ngày 10/6/2020.
Điều kiện xác định khoản chi được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp - Ảnh minh họa
Về vấn đề này của anh Cường, Ban biên tập THƯ KÝ LUẬT xin giải đáp như sau:
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 6 Thông tư 78/2014/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC, trừ các khoản chi mà pháp luật có quy định là không được trừ thì doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
1. Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp
Trường hợp thực tế có phát sinh chi phí nhưng chi phí này không liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp thì cũng không được coi là chi phí hợp lý được trừ khi quyết toán thuế Thu nhập doanh nghiệp.
Ngoài ra, trường hợp chi phí đó có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiêp nhưng đây là hóa đơn do đơn vị đi mua hóa đơn (tức là không phát sinh nghiệp vụ nhưng doanh nghiệp muốn tăng chi phí để không đóng thuế bằng cách là đi mua hóa đơn thì đây là hóa đơn bất hợp pháp). Trường hợp này không những không được trừ khoản chi này mà còn bị kết tội là hành vi mua bán hóa đơn và gian lận thuế.
Vì vậy cần xác định rõ các chi phí được trừ là chi phí phát sinh trên thực tế tại doanh nghiệp và có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
2. Khoản chi có đủ hoá đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật
Tùy vào từng trường hợp cụ thể thì hóa đơn chứng từ ở đây có thể là hóa đơn giá trị gia tăng, hóa đơn bán hàng, phiếu chi, ủy nhiệm chi khi mua hàng hoặc bảng lương, bảng chấm công khi thanh toán tiền lương, tiền công cho người lao động,…
Các hóa đơn, chứng từ này phải được lập một cách hợp pháp theo quy định pháp luật. Cụ thể, hóa đơn phải được cung cấp bởi các cơ quan thuế hoặc hóa đơn do doanh nghiệp tự in theo quy định của Chính phủ và Bộ Tài chính. Còn lại những hóa đơn giả, hóa đơn tự tạo của doanh nghệp nhưng chưa thông báo phát hành,… là những hóa đơn không có tính hợp pháp.
3. Khoản chi nếu có hoá đơn mua hàng hoá, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế GTGT) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt
Lưu ý:
- Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thực hiện theo quy định của các văn bản pháp luật về thuế giá trị gia tăng.
- Trường hợp mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên ghi trên hóa đơn mà đến thời điểm ghi nhận chi phí, doanh nghiệp chưa thanh toán thì doanh nghiệp vẫn được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
- Trường hợp khi thanh toán doanh nghiệp không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì doanh nghiệp phải kê khai, điều chỉnh giảm chi phí đối với phần giá trị hàng hóa, dịch vụ không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt vào kỳ tính thuế phát sinh việc thanh toán bằng tiền mặt (kể cả trong trường hợp cơ quan thuế và các cơ quan chức năng đã có quyết định thanh tra, kiểm tra kỳ tính thuế có phát sinh khoản chi phí này).
- Trường hợp doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và có hóa đơn in trực tiếp từ máy tính tiền theo quy định của pháp luật về hóa đơn; hóa đơn này nếu có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên thì doanh nghiệp căn cứ vào hóa đơn này và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt của doanh nghiệp để tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
- Trường hợp doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và có hóa đơn in trực tiếp từ máy tính tiền theo quy định của pháp luật về hóa đơn; hóa đơn này nếu có giá trị dưới 20 triệu đồng và có thanh toán bằng tiền mặt thì doanh nghiệp căn cứ vào hóa đơn này và chứng từ thanh toán bằng tiền mặt của doanh nghiệp để tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Nguyễn Trinh