“Em mới bị công ty cho nghỉ không lương 2 tuần với lý do vì dịch bệnh Covid-19 công ty không có đơn hàng. Vậy anh/chị cho em hỏi là công ty làm như vậy có đúng với quy định của pháp luật hay không ạ?” - Đây là câu hỏi Thư Ký Luật nhận được từ bạn Nguyễn Xuân Trường ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Vì dịch COVID-19, DN có được cho người lao động nghỉ không lương? (Ảnh minh hoạ)
Về vấn đề này của bạn Xuân Trường, Ban biên tập THƯ KÝ LUẬT xin giải đáp như sau:
Ngày 01/4/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 447/QĐ-TTg, theo đó, công bố dịch bệnh Covid-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm A, nguy cơ ở mức độ đại dịch toàn cầu.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 98 Bộ luật Lao động 2012 thì:
Nếu vì sự cố về điện, nước mà không do lỗi của người sử dụng lao động, người lao động hoặc vì các nguyên nhân khách quan khác như thiên tai, hoả hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch hoạ, di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc vì lý do kinh tế, thì tiền lương ngừng việc do hai bên thoả thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định.
Theo đó, trong trường hợp vì lý do dịch bệnh nguy hiểm như dịch Covid-19, người sử dụng lao động được cho người lao động ngừng việc nhưng không được để người lao động nghỉ không lương mà vẫn phải đảm bảo trả lương cho người lao động theo mức hai bên thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định. Tức không được thấp hơn:
-
4.420.000 đồng/tháng đối với vùng I;
-
3.920.000 đồng/tháng đối với vùng II;
-
3.430.000 đồng/tháng đối với vùng III;
-
3.070.000 đồng/tháng đối với vùng IV.
Như vậy, nếu doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 mà không thể tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh như bình thường dẫn đến dôi dư một lượng lao động thì pháp luật lao động cho phép người sử dụng lao động được cho người lao động được tạm thời ngừng việc. Miễn là, người sử dụng lao động phải đảm bảo trả lương cho người lao động ít nhất bằng mức lương tối thiểu vùng để người lao động có thể đảm bảo cuộc sống chứ không để người lao động nghỉ không lương.
Bên cạnh đó, với tình hình Covid-19 diễn biến phức tạp, Bộ Lao động thương binh và xã hội cũng đã ban hành Công văn 1064/LĐTBXH-QHLĐTL về hướng dẫn trả lương ngừng việc và giải quyết chế độ cho người lao động trong thời gian ngừng việc liên quan đến dịch bệnh Covid-19. Theo đó, trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn về nguồn nguyên vật liệu, thị trường dẫn tới không bố trí đủ việc làm, người sử dụng lao động giải quyết như sau:
-
Có thể tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 31 Bộ luật Lao động;
-
Nếu thời gian ngừng việc kéo dài ảnh hưởng đến khả năng chi trả của doanh nghiệp thì người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 32 Bộ luật Lao động;
-
Nếu doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, dẫn tới giảm chỗ làm việc thì có thể thực hiện đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 38 hoặc Điều 44 Bộ luật Lao động.
Đối với những trường hợp phát sinh khác, đề nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội căn cứ từng nội dung và trường hợp cụ thể để hướng dẫn giải quyết theo đúng quy định của pháp luật hoặc báo cáo về Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để được hướng dẫn, xử lý kịp thời.
Có thể thấy, quy định của pháp luật luôn theo hướng tạo ra sự công bằng để vừa hỗ trợ cho người sử dụng lao động vừa không gây hại cho người lao động. Tuy nhiên, nếu thực tế doanh nghiệp không thể đáp ứng tiếp nhu cầu việc làm cho người lao động vì lý do chính đáng như dịch bệnh thì pháp luật cũng cho phép doanh nghiệp được lựa chọn các giải pháp như: cho người lao động ngừng việc nhưng vẫn phải trả lương, ít nhất bằng lương tối thiểu; chuyển người lao động làm công việc khác vẫn phải trả lương. Nếu vẫn không có khả năng trả lương cho người lao động thì có thể tạm hoãn thực hiện hợp đồng trong một thời hạn nhất định, tức cho người lao động nghỉ không lương. Thậm chí, người sử dụng lao động có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của người sử dụng lao động.
- Từ khóa:
- Công văn 1064/LĐTBXH-QHLĐTL
- Covid-19