Những lưu ý cần biết khi giao kết hợp đồng lao động từ năm 2021

Những lưu ý cần biết khi giao kết hợp đồng lao động từ năm 2021 (Ảnh minh hoạ)

Theo đó, kể từ năm 2021, khi Bộ luật Lao đông 2019 có hiệu lực thi hành, NLĐ và NSDLĐ khi giao kết hợp đồng lao động cần lưu ý những điểm như sau:

1. Mở rộng phạm vi của quan hệ lao động

Theo đó, tại Điều 13 Bộ luật Lao đông 2019, quy định về hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa NLĐ và NSDLĐ về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

Tuy nhiên, cũng tại điều luật này quy định trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.

Như vậy, phạm vi của quan hệ lao động được mở rộng ra không chỉ những quan hệ được giao kết dưới dạng hợp đồng lao động. Quy định này để tránh trường hợp các bên sử dụng tên gọi khác hợp đồng lao động để né tránh việc đóng bảo hiểm xã hội.

2. Bổ sung hình thức hợp đồng lao động

Theo quy định tại Điều 14 Bộ luật Lao đông 2019, bổ sung thêm hình thức hợp đồng lao động có thể được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản. Theo đó, từ năm 2021, hợp đồng lao động có thể được giao kết dưới 03 hình thức sau:

• Giao kết bằng văn bản;

• Giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu;

• Giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng.

Việc bổ sung thêm hình thức hợp đồng lao động thông qua phương tiện điện tử tạo điều kiện thuận tiện hơn cho các bên khi thực hiện hợp đồng lao động nhất là trong thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay.

3. Chỉ còn 02 loại hợp đồng lao động

Bộ luật Lao đông 2019 đã bỏ đi quy định về loại hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Theo đó, hợp đồng lao động chỉ còn được giao kết theo một trong hai loại sau đây:

• Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

• Hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời gian không quá 36 tháng.

Như vậy, nếu NLĐ và NSDLĐ muốn giao kết công việc theo mùa vụ theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì có thể lựa chọn giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời gian không quá 36 tháng.

4. Không áp dụng thử việc đối với hợp đồng lao động dưới 01 tháng

Theo đó, khoản 3 Điều 24 Bộ luật Lao đông 2019 bổ sung quy định không áp dụng thử việc đối với NLĐ giao kết hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng. Quy định này thay thế quy định trường hợp NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động mùa vụ thì không phải thử việc. Xuất phát từ việc Bộ luật Lao đông 2019 đã bỏ đi loại hợp đồng theo mùa vụ.

5. Bổ sung thêm quy định về thời gian thử việc

Tại khoản 1 Điều 25 Bộ luật Lao đông 2019 đã bổ sung thêm quy định về thời gian thử việc cho đối tượng là người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp là không quá 180 ngày.

6. NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần lý do

Đây là một điểm mới rất quan trọng cho NLĐ. Theo đó, kể từ thời điểm Bộ luật Lao đông 2019 có hiệu lực NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của NLĐ không cần lý do chỉ cần báo trước. Thời hạn báo trước cho NSDLĐ như sau:

• Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

• Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng;

• Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng.

Đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Quy định này rất có lợi cho NLĐ, bởi lẽ, NLĐ nếu muốn đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thì chỉ cần báo trước cho NSDLĐ để sắp xếp lại người cho vị trí công việc mà NLĐ nghỉ.

7. Thêm trường hợp NLĐ được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước

Theo quy định mới của Bộ luật Lao đông 2019 thì NLĐ sẽ được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần báo trước nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận;

• Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn;

• Bị NSDLĐ ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;

• Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

• Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;

• Đủ tuổi nghỉ hưu;

• NSDLĐ cung cấp thông tin không trung thực làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.

8. Thêm trường hợp NSDLĐ được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước

Theo đó, thêm 03 trường hợp dưới đây NSDLĐ được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước bao gồm:

• NLĐ đủ tuổi nghỉ hưu, trừ trường hợp có thỏa thuận khác;

• NLĐ tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên;

• NLĐ cung cấp không trung thực thông tin khi giao kết hợp đồng lao động làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng NLĐ.

Trên đây là một số điểm mới nổi bật liên quan đến việc giao kết hợp đồng lao động giữa NLĐ và NSDLĐ từ năm 2021. Các bên trong quan hệ lao động cần lưu ý những thay đổi này để thực hiện giao kết hợp đồng lao động một cách chính xác và hiệu quả.

Thuỳ Trâm

>> XEM BẢN TIẾNG ANH CỦA BÀI VIẾT NÀY TẠI ĐÂY