Doanh nghiệp có bị phạt khi báo tăng/giảm lao động muộn?

Doanh nghiệp có bị phạt khi báo tăng/giảm lao động muộn? (Ảnh minh họa)

Căn cứ theo quy định tại Điều 98 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người sử dụng lao động phải thông báo bằng văn bản với cơ quan bảo hiểm xã hội khi có thay đổi thông tin tham gia bảo hiểm xã hội. Đồng thời, tại điểm a khoản 1 Điều 99 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng, người sử dụng lao động nộp hồ sơ đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội lần đầu cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, tại khoản 3 Điều 10 Công văn 1734/BHXH-QLT năm 2017 quy định khi có phát sinh giảm thì đơn vị báo giảm từ ngày 01 tháng sau, tuy nhiên phải đóng giá trị thẻ BHYT của tháng sau. Trường hợp để không đóng bổ sung giá trị thẻ tháng sau thì đơn vị có thể lập hồ sơ báo giảm tháng sau bắt đầu từ ngày 28 tháng trước, nhưng sau khi báo giảm thì không được báo phát sinh tháng trước.

Như vậy, theo quy định trên, DN phải thực hiện thủ tục báo tăng/giảm lao động đóng BHXH, BHYT và BHTN cho cơ quan Bảo hiểm xã hội. Đối với trường hợp tăng NLĐ đóng BHXH, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày phát sinh tăng DN phải nộp hồ sơ đăng ký tham gia BHXH đến cơ quan BHXH. Trường hợp giảm NLĐ (khi NLĐ nghỉ việc) thì DN cần phải lập hồ sơ báo giảm BHXH của tháng sau bắt đầu từ ngày 28 tháng trước và sau khi báo giảm thì không được báo phát sinh tháng trước. (Đơn vị cũng có thể báo giảm từ ngày 01 tháng sau DN phải đóng giá trị BHYT của tháng sau).

Do đó, trong thời gian quy định, DN không báo tăng/giảm lao động đóng BHXH BHYT và BHTN cho cơ quan Bảo hiểm xã hội thì DN sẽ bị xử phạt như sau:

Thứ nhất: Trường hợp DN báo tăng lao động muộn

Theo quy định tại khoản 3 Điều 122 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Người sử dụng lao động chậm đóng tiền BHXH, BHTN từ 30 ngày trở lên sẽ bị phạt như sau:

• Phải đóng đủ số tiền chưa đóng, chậm đóng và bị xử lý theo quy định của pháp luật;

• Phải nộp số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng;

• Trường hợp không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và lãi của số tiền này vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, tại điểm a khoản 4 Điều 38 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, BHTN tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.

Như vậy, căn cứ theo quy định trên, trường hợp DN báo tăng lao động đóng BHXH muộn dẫn đến chậm đóng BHXH tiền BHXH, BHTN từ 30 ngày trở lên sẽ bị nộp phạt nộp số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng và bị phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, BHTN tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng.

Thứ hai: Trường hợp DN báo giảm lao động muộn

Theo quy định tại điểm  a khoản 2.1 Điều 50 Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, đơn vị thực hiện lập, nộp hồ sơ; trích nộp tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN theo đúng quy trình, quy định tại Văn bản này và quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Trường hợp đơn vị lập danh sách báo giảm chậm, đơn vị phải đóng số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết các tháng đó.

Bên cạnh đó, tại điểm 9.7 Mục 9 Công văn 1734/BHXH-QLT năm 2017 quy định khi có phát sinh giảm người lao động, đơn vị phải kịp thời lập danh sách báo giảm gửi cơ quan BHXH qua hệ thống giao dịch điện tử ngay trong tháng (tính đến ngày cuối cùng của tháng đó). Nếu báo giảm sau ngày cuối cùng của tháng giảm thì phải phải đóng hết giá trị thẻ BHYT của tháng kế tiếp và thẻ có giá trị sử dụng hết tháng đó. Cơ quan BHXH không thu hồi thẻ các trường hợp báo giảm. (Ví dụ: Người lao động thôi việc 28/07/2020, đơn vị báo giảm vào ngày 01/08/2020 thì đóng BHYT hết tháng 8/2020; không đóng BHXH, BHTN tháng 8/2020)

Như vậy, theo quy định trên, khi người lao động nghỉ việc DN phải báo phải kịp thời lập danh sách báo giảm gửi cơ quan BHXH qua hệ thống giao dịch điện tử ngay trong tháng (tính đến ngày cuối cùng của tháng đó), nếu DN lập danh sách báo giảm chậm, đơn vị phải đóng số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết các tháng đó.

Có thể thấy, DN khi báo tăng lao động đóng BHXH, BHYT và BHTN chậm sẽ bị xử phạt hành chính và nộp số tiền lãi trong thời gian nộp chậm, tuy nhiên, khi DN báo giảm lao động đóng BHXH chậm thì DN chỉ phải đóng số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và không bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật. Vì vậy, DN cần lưu ý về thời hạn báo tăng/giảm lao động cho cơ quan nhà nước để tránh bị phạt theo quy định.

Ty Na