Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được Quốc hội thông qua ngày 20/11/2014, có hiệu lực áp dụng từ 01/01/2016 có nhiều nội dung đáng chú ý. Trong đó phải kể đến việc điều chỉnh cách tính lương hưu trước và sau thời điểm 01/01/2018.
Điều 56 Luật bảo hiểm xã hội 2014 đưa ra lộ trình về thời gian hưởng hưu trí của người lao động như sau:
- Từ ngày 01/01/2018 đến trước ngày 01/01/2018, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) 15 năm, đủ điều kiện về hưu sẽ được tính lương hưu bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%. - Từ ngày 01/01/2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động quy được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH với điều kiện lao động nam bắt buộc phải đóng đủ bảo hiểm xã hội trong 16 năm, nữ đóng đủ 15 năm mới đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy được tính thêm 2% (đối với cả nam và nữ, thay vì 3% đối với nữ như quy định hiện nay); mức tối đa bằng 75%. Cũng từ thời điểm này, lộ trình nghỉ hưu của lao động nam và nữ cũng được nâng dần lên. Cụ thể:- Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm.
- Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.
Năm nghỉ hưu |
Số năm đóng BHXH tương ứng với |
2018 |
16 năm |
2019 |
17 năm |
2020 |
18 năm |
2021 |
19 năm |
Từ 2022 trở đi |
20 năm |
Người lao động nếu nghỉ hưu trước tuổi quy định thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi thì giảm 2% mức lương hưu hằng tháng. Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.
Mốc tuổi để tính số năm nghỉ hưu trước tuổi làm cơ sở tính giảm tỷ lệ hưởng lương hưu được xác định như sau:
- Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường thì lấy mốc tuổi để tính là đủ 60 tuổi đối với nam và đủ 55 tuổi đối với nữ;
- Người lao động làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên thì lấy mốc tuổi để tính là đủ 55 tuổi đối với nam và đủ 50 tuổi đối với nữ;
- Người lao động làm công việc khai thác than trong hầm lò thì lấy mốc tuổi để tính là đủ 50 tuổi;
- Trường hợp hồ sơ của người lao động không xác định được ngày, tháng sinh thì lấy ngày 01/01 của năm sinh để tính tuổi làm cơ sở tính số năm nghỉ hưu trước tuổi.
Ngoài ra, từ ngày 01/01/2018, mở rộng thêm 02 đối tượng tham gia BHXH bắt buộc gồm:
- Người lao động có hợp đồng lao động 01-03 tháng; và
- Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.