Khi đi làm vào các dịp Lễ, Tết người lao động sẽ được hưởng các chế độ lương thưởng khác hơn ngày thường. Đặc biệt vào dịp Tết Nguyên đán 2021 sắp tới, người lao động cần lưu ý những quy định sau đây để đảm bảo quyền lợi của mình.
04 lưu ý quan trọng cho người đi làm vào dịp Tết Nguyên đán 2021 (Ảnh minh họa)
1. NSDLĐ không có quyền buộc NLĐ làm thêm dịp Tết Nguyên đán 2021
Đây là nội dung đáng chú ý căn cứ theo quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 và điểm a Khoản 1 Điều 59 Nghị định 145/2020/NĐ-CP. Cụ thể, một trong những điều kiện bắt buộc để NSDLĐ sử dụng NLĐ làm thêm giờ ngày Tết là phải được sự đồng ý từ phía NLĐ. Trừ trường hợp làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt được quy định tại Điều 108 Bộ luật Lao động 2019, NSDLĐ phải được sự đồng ý của NLĐ tham gia làm thêm về các nội dung sau đây:
-
Thời gian làm thêm;
-
Địa điểm làm thêm;
-
Công việc làm thêm.
Như vậy, trong trường hợp bình thường NLĐ có quyền từ chối làm thêm giờ các ngày lễ, Tết và NSDLĐ không có quyền dùng lý do này để kỷ luật NLĐ.
Lưu ý: Trường hợp sự đồng ý của người lao động được ký thành văn bản riêng thì tham khảo Mẫu số 01/PLIV Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP.
Văn bản thỏa thuận làm thêm giờ
2. Làm thêm giờ trong một số trường hợp đặc biệt dịp Tết
Theo nguyên tắc NSDLĐ không có quyền buộc NLĐ làm thêm dịp Lễ, Tết, tuy nhiên trong những trường hợp sau đây NSDLĐ có quyền yêu cầu NLĐ làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào mà không bị giới hạn về số giờ làm thêm theo quy định tại Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 và người lao động không được từ chối. Cụ thể:
-
Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;
-
Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa.
Lưu ý: Trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động thì NLĐ được quyền từ chối.
** Giới hạn giờ làm thêm vào ngày Tết:
Theo quy định tại khoản 4 Điều 60 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, tổng số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong một ngày, khi làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết và ngày nghỉ hằng tuần.
3. Tiền lương làm thêm giờ dịp Tết Nguyên đán 2021
Tùy từng đối tượng là CBCCVC hay NLĐ mà tiền lương làm thêm giờ sẽ được quy định tại các văn bản khác nhau, cụ thể:
- Cán bộ, công chức được hưởng tiền làm thêm giờ theo quy định của pháp luật. (khoản 2 Điều 12 Luật cán bộ, công chức 2008)
- Viên chức được hưởng tiền làm thêm giờ theo quy định của pháp luật và quy chế của đơn vị sự nghiệp công lập. (khoản 2 Điều 12 Luật Viên chức 2010)
- NLĐ làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương: ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày. Trường hợp NLĐ làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường. Ngoài việc trả lương theo quy định trên, NLĐ làm thêm giờ vào ban đêm còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết. (Điều 98 Bộ Luật lao động 2019)
4. Chế độ thưởng cho NLĐ đi làm dịp Tết Nguyên đán 2021
Theo đó, tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 quy định thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
Từ quy định này có thể thấy pháp luật lao động quy định thưởng Tết không phải là nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp trong mọi trường hợp. Tùy Quy chế mỗi công ty mà việc thưởng cho người lao động sẽ quy định khác nhau. Vì vậy, NLĐ nên cân nhắc thỏa thuận với NSDLĐ về chế độ, chính sách thưởng thêm khi NLĐ làm thêm vào dịp Tết.
Thùy Trâm