Xin cho hỏi hệ tiêu chuẩn của Việt Nam bao gồm những loại nào? Căn cứ vào yếu tố nào để xây dựng một tiêu chuẩn? - Đại Nhân (Gia Lai)
Tiêu chuẩn là gì? Các loại tiêu chuẩn tại Việt Nam (Hình từ Internet)
1. Tiêu chuẩn là gì?
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006, tiêu chuẩn là quy định về đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý dùng làm chuẩn để phân loại, đánh giá sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của các đối tượng này.
Cụ thể, hệ thống tiêu chuẩn và ký hiệu tiêu chuẩn của Việt Nam bao gồm:
- Tiêu chuẩn quốc gia, ký hiệu là TCVN;
- Tiêu chuẩn cơ sở, ký hiệu là TCCS.
Tiêu chuẩn do một tổ chức công bố dưới dạng văn bản để tự nguyện áp dụng.
(Điều 10 Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006)
2. Căn cứ xây dựng tiêu chuẩn
Các tiêu chuẩn được xây dựng dựa trên một hoặc những căn cứ được quy định tại Điều 2 Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006, cụ thể như sau:
- Tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực, tiêu chuẩn nước ngoài;
- Kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ, tiến bộ kỹ thuật;
- Kết quả đánh giá, khảo nghiệm, thử nghiệm, kiểm tra, giám định.
3. Các loại tiêu chuẩn tại Việt Nam
Cụ thể tại Điều 12 Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006, các loại tiêu chuẩn hiện nay tại Việt Nam bao gồm:
- Tiêu chuẩn cơ bản quy định những đặc tính, yêu cầu áp dụng chung cho một phạm vi rộng hoặc chứa đựng các quy định chung cho một lĩnh vực cụ thể.
- Tiêu chuẩn thuật ngữ quy định tên gọi, định nghĩa đối với đối tượng của hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn.
- Tiêu chuẩn yêu cầu kỹ thuật quy định về mức, chỉ tiêu, yêu cầu đối với đối tượng của hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn.
- Tiêu chuẩn phương pháp thử quy định phương pháp lấy mẫu, phương pháp đo, phương pháp xác định, phương pháp phân tích, phương pháp kiểm tra, phương pháp khảo nghiệm, phương pháp giám định các mức, chỉ tiêu, yêu cầu đối với đối tượng của hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn.
- Tiêu chuẩn ghi nhãn, bao gói, vận chuyển và bảo quản quy định các yêu cầu về ghi nhãn, bao gói, vận chuyển và bảo quản sản phẩm, hàng hoá.
4. Đối tượng của hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn
Đối tượng của hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn được quy định tại Điều 2 Nghị định 127/2007/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Sản phẩm, hàng hoá được sản xuất để sử dụng trong nước; sản phẩm, hàng hoá xuất khẩu; sản phẩm, hàng hoá nhập khẩu;
- Dịch vụ liên quan đến các hoạt động sau: thương mại; bưu chính, viễn thông; công nghệ thông tin; xây dựng; giáo dục, đào tạo; lao động, dạy nghề; tài chính; ngân hàng; y tế; du lịch; văn hoá, giải trí; thể dục, thể thao; giao thông, vận tải; khoa học, công nghệ; tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng; an ninh, an toàn; nông nghiệp và phát triển nông thôn; thuỷ sản; tài nguyên và môi trường; các dịch vụ khác phát sinh trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội cần được xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật;
- Quá trình sản xuất, khai thác, chế biến, bảo quản, vận chuyển, sử dụng, vận hành, bảo hành, bảo trì, tái chế, tiêu huỷ, quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hoá và các quá trình khác trong hoạt động kinh tế - xã hội cần được xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật;
- Môi trường đất, nước, không khí; tiếng ồn, độ rung, bức xạ, phóng xạ; chất thải rắn, nước thải, khí thải; phương tiện, công cụ và hoạt động quản lý, bảo vệ và gìn giữ môi trường;
- Các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội cần được xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.
5. Chính sách của Nhà nước về phát triển hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn
Để phát triển hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn, Nhà nước đã đưa ra các chính sách sau đây:
- Chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực phục vụ quản lý nhà nước về hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn và lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật .
- Hỗ trợ, thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng khoa học và phát triển công nghệ phục vụ hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn và lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật.
- Khuyến khích tổ chức, cá nhân trong nước, tổ chức, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia xây dựng, áp dụng tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, đầu tư phát triển hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn và lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật tại Việt Nam, đào tạo kiến thức về tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật cho các ngành kinh tế - kỹ thuật.
(Điều 7 Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006)
Thanh Rin