Từ ngày 01/11/2016 – 31/12/2016 là thời gian khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự 2017, chuẩn bị cho đợt nhập ngũ vào tháng 02 hoặc tháng 03/2017. Rất nhiều người thắc mắc trường hợp bị câm có phải tham gia nghĩa vụ quân sự không. Như vậy, pháp luật có quy định như thế nào về vấn đề này.
- Các trường hợp được miễn thực hiện nghĩa vụ quân sự 2017
- Xăm hình để trốn nghĩa vụ quân sự được không?
Theo quy định tại Thông tư liên tịch 36/2011/TTLT-BYT-BQP về danh mục các bệnh được miễn nghĩa vụ quân sự là những bệnh thuộc diện miễn làm nghĩa vụ quân sự không nhận vào quân thường trực. Đây là những trường hợp thuộc diện được miễn phát lệnh gọi đi khám sức khỏe hoặc kiểm tra sức khỏe ở y tế cấp huyện, gồm 22 bệnh được miễn nghĩa vụ quân sự:
- Động kinh thỉnh thoảng lên cơn;
- Tâm thần: Điên rồ, mất trí, cuồng dại (bệnh tâm thần có thể đã được điều trị nhiều lần không khỏi);
- Phù thũng lâu ngày do bị các bệnh như: suy tim, viêm thận, thận hư, suy thận mạn tính…;
- Chân voi (do giun chỉ) không lao động được;
- Chân tay tàn tật, biến dạng, mất chức phận chi do mọi nguyên nhân;
- Lao xương khớp, lao hạch đang tiến triển;
- Phong các thể chưa ổn định (có loét, sùi, cụt ngón tay, ngón chân);
- Câm hay ngọng líu lưỡi từ bé;
- Điếc từ bé;
- Mù hoặc chột mắt;
- Run tay chân quanh năm, đi lại khó khăn, không lao động được (như bệnh Parkinson) hoặc chân tay có những động tác bất thường múa giật (Chorée), múa vờn (Athétose);
- Liệt nửa người trái hoặc phải, liệt hai chi dưới;
- Gầy còm, hốc hác, yếu đuối, cơ thể suy kiệt khó có thể hồi phục được do mắc các bệnh mạn tính như lao xơ hang, hen dai dẳng, có biến chứng tâm phế mạn hoặc khí phế thũng, xơ gan cổ trướng;
- Cổ bị cố tật, ngoẹo rõ rệt từ nhiều năm;
- Lùn quá khổ (chiều cao đứng dưới 140 cm);
- Gù có bướu ở lưng do di chứng lao cột sống, chấn thương cũ làm cột sống tổn thương để lại di chứng;
- Tật sụp mi mắt bẩm sinh;
- Sứt môi kèm theo khe hở vòm miệng chưa vá;
- Trĩ mũi (Ozène) có rối loạn phát âm;
- Bệnh khớp có biến dạng teo cơ, cứng khớp;
- Các bệnh lý ác tính;
- Người nhiễm HIV.
Với quy định trên thì trường hợp bị câm hay ngọng líu lưỡi từ bé được miễn thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Bộ Y tế - Bộ Quốc phòng đang Dự thảo Thông tư liên tịch hướng dẫn việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự. Theo đó, quy định Danh mục bệnh thuộc diện miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự, không nhận vào quân thường trực. Cụ thể:
- Tâm thần (F20- F29);
- F20- Tâm thần phân liệt;
- F21- Rối loạn kiểu phân liệt;
- F22- Rối loạn hoang tưởng trường diễn;
- F23- Rối loạn loạn thần cấp tính và thoáng qua;
- F24- Rối loạn hoang tưởng cảm ứng;
- F25- Rối loạn phân liệt cảm xúc;
- F28- Rối loạn tâm thần không do nguyên nhân thực thể khác;
- F29- Loạn thần kinh không do nguyên nhân thực thể, không xác định;
- Động kinh (G40);
- Bệnh Parkinson (G20);
- Mù một mắt (H54.4);
- Điếc (H90);
- Di chứng do lao xương, khớp (B90.2);
- Di chứng do phong (B92);
- Các bệnh lý ác tính (U ác, bệnh máu ác tính);
- Người nhiễm HIV;
- Người khuyết tật mức độ đặc biệt nặng và nặng.
Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 28/2012/NĐ-CP hướng dẫn Luật người khuyết tật 2010 thì: - Người khuyết tật đặc biệt nặng là những người do khuyết tật dẫn đến mất hoàn toàn chức năng, không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn;
- Người khuyết tật nặng là những người do khuyết tật dẫn đến mất một phần hoặc suy giảm chức năng, không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được một số hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc.
Theo danh mục bệnh thuộc diện miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự trên thì trường hợp bị câm vẫn phải đăng ký nghĩa vụ quân sự (không năm trong trường hợp bị khuyết tật mức độ đặc biệt nặng và nặng).
Danh mục trên đã có một số điểm khác biệt so với danh mục miễn làm nghĩa vụ quân sự theo quy định tại Thông tư liên tịch 36/2011/TTLT-BYT-BQP.
Như vậy, theo quy định hiện hành thì trường hợp bị câm được miễn nhập ngũ. Trường hợp dự thảo Thông tư liên tịch hướng dẫn việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự được thông qua và có hiệu lực thì các trường hợp bị câm sẽ không được miễn thực hiện nghĩa vụ quân sự.