Vừa qua, Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết 01/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn Bộ luật Hình sự 2015 về tha tù trước thời hạn có điều kiện. Trong đó có giải thích các trường hợp người phạm tội được coi là phạm tội lần đầu.
Cụ thể, tại Khoản 2 Điều 2 Nghị quyết 01/2018/NQ-HĐTP quy định những trường hợp được coi là phạm tội lần đầu nếu:
-
Người phạm tội trước đó chưa phạm tội lần nào;
-
Đã thực hiện hành vi phạm tội nhưng được miễn trách nhiệm hình sự;
-
Đã thực hiện hành vi phạm tội nhưng được áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng;
-
Đã bị kết án nhưng thuộc trường hợp được coi là không có án tích.
Yếu tố phạm tội lần đầu được xem là căn cứ quan trọng để xác định tình tiết giảm nhẹ cho người phạm tội (Khoản 1 Điều 51), được Tòa án áp dụng để quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt theo Khoản 2 Điều 54 và là một trong những điều kiện để xem xét tha tù trước thời hạn có điều kiện cho người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng theo Điều 66, Điều 166 Bộ luật Hình sự 2015.
Nghị quyết 01/2018/NQ-HĐTP chính thức có hiệu lực từ ngày 09/6/2018.