Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt. Hiện tại, Dự thảo sửa đổi Luật Đặc xá 2007 của Quốc hội đang dần hoàn thiện. Vậy tại Dự thảo này có những nội dung gì mới đáng chú ý?
Mục lục bài viết
1. Nâng điều kiện được đề nghị đặc xá
Thứ nhất, Điều 10 Dự thảo Luật Đặc xá sửa đổi bổ sung thêm điều kiện được đề nghị đặc xá là phạm tội lần đầu để phù hợp với quy định tại Điều 66 Bộ luật Hình sự 2015. Nội dung này trước đó không được quy định tại Luật Đặc xá 2007.
Thứ hai, nâng điều kiện về thời hạn đã chấp hành hình phạt tù có thời hạn. Theo Dự thảo để được đề nghị đặc xá, thì phải đáp ứng điều kiện: Đã chấp hành án phạt tù được một thời gian do Chủ tịch nước quyết định nhưng ít nhất là ½ thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, và ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân.
Trong khi đó, Luật Đặc xá 2007 quy định chỉ cần thực hiện được ít nhất 1/3 thời gian đối với phạt tù có thời hạn và chấp hành phạt tù ít nhất 14 năm đối với tù chung thân.
Thứ ba, Khoản 2 Điều 10 Dự thảo cũng quy định chi tiết hơn, mở rộng hơn các trường hợp đủ điều kiện đặc xá về thời hạn chấp hành hình phạt tù ngắn hơn so với thời hạn quy định, đơn cử như: Phụ nữ đang có thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi; người thường xuyên ốm đau, không còn tự phục vụ được cho bản thân và có văn bản xác nhận của bệnh viện;…
2. Thay đổi các trường hợp không được đặc xá
Luật Đặc xá 2007 quy định không đề nghị đặc xá cho bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.
Còn tại Điều 11 Dự thảo chỉ quy định không được đề nghị đặc xá đối với phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Vậy trường hợp giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng giảm nhẹ hoặc giữ nguyên trách nhiệm hình sự vẫn được quyền đề nghị đặc xá.
Đồng thời, Dự thảo đã bỏ quy định không được đặc xá đối với trường hợp có từ hai tiền án trở lên, và bổ sung thêm trường hợp không được đặc xá với người bị kết án về một trong các tội quy định tại Chương XIII, Chương XXVI, từ Điều 353 đến Điều 366 Chương XXIII, từ Điều 368 đến Điều 391 Chương XXIV và Điều 299 của Bộ luật Hình sự 2015.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
3. Quy định đặc xá cho phạm nhân là người nước ngoài
Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc khi thi hành Luật Đặc xá 2007 về quản lý đối tượng người nước ngoài được đặc xá và cụ thể hóa chính sách nhân đạo của Nhà nước ta đối với người nước ngoài phạm tội, Dự thảo đã sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 19, cụ thể, trường hợp các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam đã thông báo cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự của nước mà người được đặc xá là công dân nhưng các cơ quan này không đến nhận hoặc chưa đến nhận thì người nước ngoài được đặc xá được bố trí lưu trú tại cơ sở lưu trú do cơ quan quản lý thi hành án hình sự chỉ định trong thời gian chờ làm các thủ tục cần thiết.
4. Trình Quyết định đặc xá lên Chủ tịch nước chậm nhất là 60 ngày
Dự thảo quy định cụ thể hơn về thủ tục trình Chủ tịch nước ban hành Quyết định về đặc xá, đồng thời bổ sung thêm quy định, tờ trình và dự thảo Quyết định về đặc xá phải được trình lên Chủ tịch nước chậm nhất là 60 ngày trước thời điểm đặc xá, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 5 Dự thảo.
- Từ khóa:
- Đặc xá
- Bộ luật hình sự
