Chính phủ ban hành Nghị định 45/2016/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/8/2016) sửa đổi, bổ sung về xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan quy định tại Nghị định 127/2013/NĐ-CP.
Nghị định 45 điều chỉnh quy định xử phạt hành vi vi phạm quy định về thời hạn làm thủ tục hải quan,nộp hồ sơ thuế thông qua việc sửa đổi mức phạt tiền và bổ sung thêm các hành vi vi phạm liên quan. Cụ thể:
Bỏ đi hình thức phạt cảnh cáo, chỉ quy định mức phạt tiền 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi phạm về thời hạn khai, nộp, xuất trình, cung cấp thông tin cũng như bổ sung hồ sơ hải quan. Đồng thời bổ sung 2 hành vi: Khai giá chính thức quá thời hạn quy định đối với trường hợp chưa có giá chính thức tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan và không tái xuất đúng thời hạn quy định phương tiện vận tải của cá nhân, tổ chức qua lại khu vực cửa khẩu để giao nhận hàng hóa.
Nghị định 127 quy định mức phạt từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với các sai phạm liên quan đến hồ sơ thuế trong hải quan. Song Nghị định 45 đã điều chỉnh mức phạt và quy định chi tiết các hành vi tương ứng với từng mức phạt như sau:
a) Cung cấp báo cáo kiểm toán, báo cáo tài chính; thông báo về quyết định xử lý vi phạm pháp luật về thuế, kế toán đối với doanh nghiệp được áp dụng chế độ ưu tiên;
b) Báo cáo về lượng hàng hóa nhập khẩu phục vụ xây dựng nhà xưởng, hàng hóa gửi kho bên ngoài của doanh nghiệp chế xuất;
c) Báo cáo về lượng hàng hóa đưa vào, đưa ra, hàng còn lưu tại cảng trung chuyển;
d) Báo cáo tình hình hoạt động đại lý làm thủ tục hải quan;
đ) Báo cáo thống kê thông quan hàng bưu chính đưa vào Việt Nam để chuyển tiếp đi quốc tế.
a) Nộp tờ khai hải quan khi chưa có hàng hóa xuất khẩu tập kết tại địa điểm đã thông báo với cơ quan hải quan;
b) Khai báo và làm thủ tục không đúng thời hạn quy định khi chuyển tiêu thụ nội địa hoặc thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa đã được xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế, hoàn thuế, không thu thuế;
c) Không nộp hồ sơ không thu thuế, báo cáo quyết toán, báo cáo tình hình sử dụng hàng hóa miễn thuế đúng thời hạn quy định;
d) Vi phạm các quy định về thời hạn xử lý nguyên liệu, vật tư dư thừa; phế liệu, phế phẩm; máy móc, thiết bị thuê, mượn khi hợp đồng gia công kết thúc hoặc hết hiệu lực;
đ) Không thông báo cơ sở gia công, sản xuất hàng hóa xuất khẩu; nơi lưu giữ nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, sản phẩm xuất khẩu đúng thời hạn quy định;
e) Không thông báo đúng thời hạn quy định khi thuê tổ chức, cá nhân khác gia công lại;
g) Không tái xuất, tái nhập hàng hóa đúng thời hạn quy định hoặc thời gian đã đăng ký với cơ quan hải quan, trừ vi phạm quy định tại Điểm a Khoản 4 Điều này;
h) Vi phạm quy định khác về thời hạn khai thuế theo quy định của pháp luật.
Nghị định 45 quy định mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi:
- Không tái xuất hàng hóa tạm nhập thuộc diện miễn thuế, hàng kinh doanh tạm nhập - tái xuất đúng thời hạn quy định;
- Không tái xuất, tái nhập phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh đúng thời hạn quy định, trừ phương tiện vận tải là ô tô chở người dưới 24 chỗ ngồi quy định tại Khoản 5 Điều này và trường hợp phương tiện vận tải của cá nhân, tổ chức qua lại khu vực cửa khẩu để giao nhận hàng hóa;
- Lưu giữ hàng hóa quá cảnh trên lãnh thổ Việt Nam quá thời hạn quy định.
So với quy định trước cụ thể hơn về việc không áp dụng đối với phương tiện vận tải là ô tô chở người dưới 24 chỗ ngồi và phương tiện vận tải của cá nhân, tổ chức qua lại khu vực cửa khẩu để giao nhận hàng hóa. Thay vào đó hành vi không tái xuất phương tiện vận tải nhập cảnh là ô tô chở người dưới 24 chỗ ngồi đúng thời hạn quy định bị xử phạt theo 2 mức phạt sau:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng trong trường hợp quá thời hạn tái xuất dưới 30 ngày;
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng trong trường hợp quá thời hạn tái xuất từ 30 ngày trở lên.
Ngoài hình thức phạt tiền, cá nhân, tổ chức vi phạm còn bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tái xuất hàng hóa tạm nhập, phương tiện vận tải tạm nhập hoặc buộc đưa hàng hóa ra khỏi Việt Nam.