CSGT sẽ được nổ súng không cần cảnh báo? - Dự Thảo

Hiện nay,việc sử dụng súng, vũ khí nói chung được điều chỉnh bởi Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2011 do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành, Pháp lệnh sửa đổi Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2013. Theo quy định, lực lượng CSGT, Công an nói riêng, lực lượng thi hành công vụ nói chung chỉ được nổ súng khi đang thi hành nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia hoặc đang thi hành nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự và việc nổ súng phải tuân thủ theo các nguyên tắc:

• Việc nổ súng phải  căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ hành vi nguy hiểm của đối tượng
• Chỉ nổ súng khi không còn biện pháp nào khác để ngăn chặn hành vi của đổi tượng và chỉ được nổ súng khi đã có cảnh báo. Việc cảnh báo ở đây được thể hiện bằng lời nói hoặc bắn chỉ thiên (hướng dẫn bởi Khoản 2 Điều 9 Nghị định 25/2012/NĐ-CP)
• Không nổ súng đối với phụ nữ, trẻ em, người tàn tật trừ trường hợp những người này sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc chống trả.
• Cần hạn chế thiệt hại khi nổ súng

Bộ Công An đã nhiều lần đề xuất Quốc Hội về việc tăng quyền sử dụng súng cho lực lượng thi hành công vụ. Một số ý kiến cho rằng, quy định sử dụng súng hiện tại chưa cụ thể, rõ ràng dẫn đến lực lượng thi hành công vụ e ngại phạm luật khi nổ súng gây các tai nạn đáng tiếc. Bản thân các lực lượng thi hành công vụ vẫn chưa nắm rõ quy định, không biết nổ súng là đúng hay sai nên không dám nổ súng.

““Trên thực tế, nhiều trường hợp chậm trễ, đối tượng dùng dao xông vào nhưng công an chỉ nổ súng cảnh báo và bị chém. Đến khi xét xử, tòa lại hỏi tại sao không nổ súng ngay. Trong trường hợp này, lực lượng công an có thể nổ súng nhưng không phải tiêu diệt mà có thể vô hiệu hóa đối tượng bằng cách bắn vào chân, vào tay...” - Thiếu tướng Trần Thế Quân, Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính tư pháp nói- (Bộ Công An).

Bộ Công An đã trình Quốc Hội Dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ đã đề xuất thêm quy định:

Nổ súng không cần cảnh báo

Nội dung này được Dự Thảo Luật quy định tại Khoản 4 Điều 21 Quy định nổ súng, theo đó:

Lực lượng thi hành công vụ được nổ súng không cần cảnh báo trong các trường hợp sau:

• Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội khủng bố, giết người, bắt cóc con tin, ma túy hoặc đang trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ khi vừa thực hiện xong hành vi phạm tội trên;
• Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc uy hiếp trực tiếp đến an toàn của công trình quan trọng về an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật;
• Đối tượng đang sử dụng vũ lực, vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp đe dọa đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;
• Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ;
• Động vật đang đe dọa trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

Quy định trên vẫn đang gặp nhiều sự tranh cãi vì trên thực tế, các nội dung liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ chỉ càn tang vật chứng cứ chứng minh trong khi quy định về "Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ" lại khá khó chứng minh, có thể tạo sơ hở cho việc lạm quyền, lợi dụng công vụ thực hiện việc cá nhân. Đây là nội dung mà ban pháp chế đề xuất Dự Thảo Luật cần làm rõ, hoặc ban hành các quy định hướng dẫn cụ thể để người dân khỏi hoang mang mỗi khi ra đường hay tham gia giao thông.

Xem nội dung chi tiết Dự Thảo Luật tại đây.