Hình thức kỷ luật người vắng mặt trái phép, đào ngũ trong quân đội

Hình thức kỷ luật người vắng mặt trái phép, đào ngũ trong quân đội (Hình từ internet)

Về vấn đề này, LawNet giải đáp như sau:

1. Hình thức kỷ luật người vắng mặt trái phép

Theo Điều 20 Thông tư 143/2023/TT-BQP quy định hình thức kỷ luật người vắng mặt trái phép như sau:

- Người nào vắng mặt trái phép thì bị kỷ luật khiển trách.

- (*) Nếu vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức đến giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan.

+ Là chỉ huy;

+ Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;

+ Lôi kéo người khác tham gia;

+ Trong sẵn sàng chiến đấu;

+ Gây ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.

- Vi phạm trong trường hợp sau thì bị kỷ luật tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc

Tái phạm và đã bị xử lý kỷ luật hình thức cao nhất được quy định tại khoản (*) nêu trên.

2. Hình thức kỷ luật người đào ngũ

Căn cứ theo Điều 21 Thông tư 143/2023/TT-BQP quy định hình thức kỷ luật người đào ngũ như sau:

- Người nào đào ngũ thì bị kỷ luật cảnh cáo, hạ bậc lương.

- Nếu vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc

+ Là chỉ huy;

+ Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;

+ Lôi kéo người khác tham gia;

+ Gây hậu quả nhưng chưa đến mức độ nghiêm trọng;

+ Khi đang làm nhiệm vụ.

3. Hành vi đào ngũ có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự không?

Căn cứ vào Điều 402 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội đào ngũ như sau:

- Người nào rời bỏ hàng ngũ quân đội nhằm trốn tránh nghĩa vụ trong thời chiến hoặc đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

+ Là chỉ huy hoặc sĩ quan;

+ Lôi kéo người khác phạm tội;

+ Mang theo, vứt bỏ vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự hoặc tài liệu bí mật quân sự;

+ Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:

+ Trong chiến đấu;

+ Trong khu vực có chiến sự;

+ Trong khi thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn;

+ Trong tình trạng khẩn cấp;

+ Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Như vậy, người nào có hành vi đào ngũ khi khi đang thực hiện nghĩa vụ quân sự, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt cao nhất lên đến 12 năm tù. 

4. Quân nhân đào ngũ, đơn vị có phải gửi thông báo về địa phương cư trú không?

Theo khoản 4 Điều 42 Thông tư 16/2020/TT-BQP quy định:

Trường hợp quân nhân đào ngũ bị xử lý kỷ luật vắng mặt thì đơn vị gửi văn bản thông báo hình thức xử lý và yêu cầu quân nhân vi phạm trở lại đơn vị về Ủy ban nhân dân cấp phường, xã, thị trấn, cơ quan quân sự cấp huyện nơi quân nhân cư trú và gia đình quân nhân. Nếu sau 30 ngày, kể từ ngày thông báo mà quân nhân vi phạm vẫn không trở lại đơn vị thì bị coi là đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm.

Như vậy, quân nhân đào ngũ bị xử lý kỷ luật vắng mặt thì đơn vị gửi văn bản thông báo hình thức xử lý và yêu cầu quân nhân vi phạm trở lại đơn vị về Ủy ban nhân dân cấp phường, xã, thị trấn, cơ quan quân sự cấp huyện nơi quân nhân cư trú và gia đình quân nhân.

Nguyễn Ngọc Quế Anh