Sau khi khởi tố bị can, cơ quan có thẩm quyền có thể quyết định áp dụng một trong các biện pháp ngăn chặn với bị can để tránh trường hợp họ bỏ trốn, tiếp tục phạm tội,...Một trong các biện pháp ngăn chặn là cấm đi khỏi nơi cư trú. Sau đây là một số quy định về cấm đi khỏi nơi cư trú trong tố tụng hình sự.
Quy định về cấm đi khỏi nơi cư trú trong tố tụng hình sự (Ảnh minh họa)
1. Cấm đi khỏi nơi cư trú là gì?
Cấm đi khỏi nơi cư trú là biện pháp ngăn chặn có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng nhằm bảo đảm sự có mặt của họ theo giấy triệu tập của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án.
2. Nghĩa vụ của bị can, bị cáo khi bị cấm đi khỏi nơi cư trú
Bị can, bị cáo bị cấm đi khỏi nơi cư trú phải làm giấy cam đoan thực hiện các nghĩa vụ:
- Không đi khỏi nơi cư trú nếu không được cơ quan đã ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú cho phép;
- Có mặt theo giấy triệu tập, trừ trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan;
- Không bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội;
- Không mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; không tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; không đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.
3. Bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ trong thời gian bị cấm đi khỏi nơi cư trú xử lý thế nào?
Trong thời gian bị cấm đi khỏi nơi cư trú, bị can, bị cáo phải thực hiện các nghĩa vụ tại mục (2). Trường hợp bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ cam đoan quy định thì bị tạm giam.
4. Thời hạn cấm đi khỏi nơi cư trú
Thời hạn cấm đi khỏi nơi cư trú không quá thời hạn điều tra, truy tố hoặc xét xử theo quy định của Bộ luật này. Thời hạn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với người bị kết án phạt tù không quá thời hạn kể từ khi tuyên án cho đến thời điểm người đó đi chấp hành án phạt tù.
5. Thẩm quyền quản lý, theo dõi bị can, bị cáo trong thời gian cấm đi khỏi nơi cư trú
- Người ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú phải thông báo về việc áp dụng biện pháp này cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi bị can, bị cáo cư trú, đơn vị quân đội đang quản lý bị can, bị cáo và giao bị can, bị cáo cho chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc đơn vị quân đội đó để quản lý, theo dõi họ.
Như vậy, thẩm quyền quản lý, theo dõi bị can, bị cáo trong thời gian cấm đi khỏi nơi cư trú thuộc về chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc đơn vị quân đội đang quản lý bị can, bị cáo.
- Trường hợp bị can, bị cáo vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan phải tạm thời đi khỏi nơi cư trú thì phải được sự đồng ý của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú hoặc đơn vị quân đội quản lý họ và phải có giấy cho phép của người đã ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú.
- Nếu bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ cam đoan thì chính quyền xã, phường, thị trấn nơi bị can, bị cáo cư trú, đơn vị quân đội đang quản lý bị can, bị cáo phải báo ngay cho cơ quan đã ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú biết để xử lý theo thẩm quyền.
(Điều 123 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015)
Diễm My
- Key word:
- cấm đi khỏi nơi cư trú