Chính sách quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới hiện nay

Chính sách quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới hiện nay (Hình từ Internet)

Công văn 3352/TCHQ-GSQL do Tổng cục Hải quan ban hành ngày 12/08/2022 về chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới.

1. Chưa có quy định cụ thể về cấm xuất nhập khẩu, tạm dừng xuất nhập khẩu đối với thuốc lá thế hệ mới

Theo nội dung của Công văn 3352/TCHQ-GSQL ngày 12/08/2022 của Tổng cục Hải quan thì:

Căn cứ quy định tại Luật Quản lý ngoại thương 2017, hàng hóa thuộc trường hợp gây nguy hại đến sức khỏe, an toàn của người tiêu dùng hoặc gây ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục, … thuộc đối tượng áp dụng biện pháp cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu.

- Trường hợp chưa được quy định trong Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu thì áp dụng biện pháp tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu.

- Đối với hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu thuộc thẩm quyền do Chính phủ quy định Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu. Đối với hàng hóa áp dụng biện pháp tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu sẽ do Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định việc tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu trên cơ sở lấy ý kiến hoặc theo đề xuất của Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan và chịu trách nhiệm trước quyết định của mình.

Theo quy định tại Nghị định 69/2018/NĐ-CP, Nghị định 67/2013/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 106/2017/NĐ-CP, Nghị định 08/2018/NĐ-CP, Nghị định 17/2020/NĐ-CP) thì mặt hàng thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) chưa được định danh cụ thể tại Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu cũng như Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, điều kiện.

2. Chính sách quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới

Công văn 3352/TCHQ-GSQL nêu ra nội dung một số công văn về mặt hàng thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) nhưng nội dung hướng dẫn không nhất quán, cụ thể như sau:

- Việc quản lý nhập khẩu mặt hàng thuốc lá điếu điện tử được quản lý như đối với mặt hàng thuốc lá nhập khẩu theo quy định tại Thông tư 37/2013/TT-BCT. (Công văn 1173/BCT-XNK ngày 18/02/2014 của Bộ Công Thương)

- Hiện nay, mặt hàng thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu loại không cháy, sử dụng cho tẩu IQOS và tương tự, … chưa được phân loại hàng hóa, chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn kỹ thuật để nhập khẩu vào Việt Nam. 

Bộ Công Thương đang nghiên cứu để báo cáo Thủ tướng Chính phủ quy định quản lý các mặt hàng nêu trên. Do đó, mặt hàng thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu loại không cháy, sử dụng cho tẩu IQOS và tương tự chưa được nhập khẩu vào Việt Nam. (Công văn 534/XNK-TMQT ngày 13/06/2019 của Bộ Công Thương)

- Bộ Công Thương cho biết đã có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ biện pháp quản lý các sản phẩm thuốc lá điện tử, bao gồm cả các thiết bị dùng để nung nóng dung dịch thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. 

Đến nay, Thủ tướng Chính phủ chưa có ý kiến chỉ đạo về vấn đề này nên đề nghị cơ quan hải quan chờ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để có cơ sở pháp lý vững chắc hơn trong việc trả lời doanh nghiệp. (Công văn 0650/XNK-TMQT ngày 22/06/2020 của Bộ Công Thương)

- Đồng thời, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành có ý kiến chỉ đạo về việc xây dựng chính sách quản lý đối với các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới tại Việt Nam, theo đó yêu cầu:

+ Bộ Công Thương làm rõ cơ sở pháp lý, thẩm quyền ban hành chính sách thí điểm quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới;

+ Phối hợp với Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu, đánh giá các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, trên cơ sở đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng và cân đối hài hòa quyền lợi giữa các chủ thể, …

(Công văn 7830/VPCP-CN ngày 26/10/2021 của Văn phòng Chính phủ)

Do vậy, để có cơ sở thực hiện đúng quy định pháp luật quản lý ngoại thương và chỉ đạo của Thủ tướng, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công Thương hướng dẫn rõ chính sách quản lý mặt hàng thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) bao gồm cả linh kiện, bộ phận lắp ráp thành phẩm, hương liệu, hóa chất sử dụng để đốt nóng và sản phẩm hoàn chỉnh của mặt hàng này, thời điểm áp dụng và chế tài xử lý (nếu có).

Văn Trọng