06 phương án phân đoạn người nộp thuế

06 phương án phân đoạn người nộp thuế (Hình từ Internet)

Về vấn đề này, LawNet giải đáp như sau:

Tổng Cục thuế ban hành Quyết định 18/QĐ-TCT ngày 12/01/2023 về quy trình áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế.

1. Phân đoạn người nộp thuế là gì?

Theo điểm đ khoản 1 Điều 4 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 18/QĐ-TCT năm 2023, phân đoạn người nộp thuế là việc cơ quan thuế phân chia người nộp thuế thành những nhóm có đặc điểm chung để áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp.

2. Các phương án phân đoạn người nộp thuế

Trước khi thực hiện xây dựng bộ chỉ số tiêu chí, đánh giá tuân thủ pháp luật thuế, phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế và áp dụng các biện pháp quản lý thuế, cơ quan thuế thực hiện phân đoạn người nộp thuế.

Cụ thể tại khoản 1 Điều 6 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 18/QĐ-TCT năm 2023, các phương án phân đoạn người nộp thuế bao gồm:

(1) Phân đoạn theo đối tượng: người nộp thuế là cá nhân; người nộp thuế là doanh nghiệp; người nộp thuế là tổ chức khác.

(2) Phân đoạn theo quy mô người nộp thuế (lớn, vừa, nhỏ) được xác định bằng: doanh thu hoặc tổng thu nhập; quy mô vốn, tài sản; số tiền nộp ngân sách nhà nước; lợi nhuận kế toán trước thuế; số lượng người lao động tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể từng thời kỳ, địa bàn hoạt động.

(2) Phân đoạn theo ngành kinh tế ban hành kèm theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg hoặc theo quy định hiện hành.

(3) Phân đoạn theo loại hình doanh nghiệp theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020.

(4) Phân đoạn theo địa bàn hoạt động sản xuất kinh doanh (theo phân cấp hành chính).

(5) Phân đoạn theo khu vực kinh tế: khu vực kinh tế có vốn nhà nước, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực kinh tế ngoài quốc doanh (tư nhân)

(6) Phân đoạn theo tiêu chí khác phù hợp với yêu cầu của công tác quản lý thuế.

3. Phân đoạn người nộp thuế được thực hiện như thế nào?

Phân đoạn người nộp thuế được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg năm 2023, cụ thể như sau:

- Ban Quản lý rủi ro đề xuất trình Tổng cục Thuế phương án phân đoạn người nộp thuế phù hợp với việc đánh giá tuân thủ pháp luật thuế, phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế, xây dựng kế hoạch nâng cao tuân thủ pháp luật thuế.

- Cơ quan thuế các cấp sử dụng phân đoạn người nộp thuế trong việc thực hiện các biện pháp xử lý đối với các mức độ tuân thủ pháp luật thuế, mức độ rủi ro người nộp thuế.

- Cục Công nghệ thông tin phối hợp với Ban Quản lý rủi ro thực hiện thiết lập, cập nhật phương án nhóm phân đoạn người nộp thuế trên ứng dụng phân tích dữ liệu và quản lý rủi ro.

4. Nguyên tắc đánh giá, phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế

Theo khoản 1 Điều 8 Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg năm 2023, việc đánh giá, phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế được dựa trên các nguyên tắc sau đây:

- Việc đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế và phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế được thực hiện tự động bằng ứng dụng công nghệ thông tin, trên cơ sở bộ chỉ số tiêu chí và phương pháp đánh giá đã được Tổng cục Thuế ban hành.

- Việc đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế được thực hiện đối với tất cả người nộp thuế.

- Tùy yêu cầu của nghiệp vụ quản lý thuế, mỗi phân đoạn người nộp thuế hoặc mỗi đối tượng người nộp thuế sẽ được phân loại mức độ rủi ro tổng thể và có thể được phân loại mức độ rủi ro theo các nghiệp vụ quản lý thuế.

- Đối với phân loại mức độ rủi ro trong các nghiệp vụ quản lý thuế: Tùy thuộc vào yêu cầu quản lý thuế để thực hiện phân loại định kỳ theo số lần trong năm, một (01) lần hoặc nhiều lần, như nghiệp vụ lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế);

Hoặc phân loại định kỳ theo tháng, quý và phân loại tức thời khi phát sinh hồ sơ nghiệp vụ (như nghiệp vụ hoàn thuế).

- Trình tự đánh giá, phân loại.

Việc đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế và phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế được thực hiện theo trình tự sau:

+ Thứ nhất: Đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế.

+ Thứ hai: Phân loại mức độ rủi ro tổng thể người nộp thuế.

+ Thứ ba: Phân loại mức độ rủi ro trong các nghiệp vụ quản lý thuế.

- Kết quả đánh giá, phân loại: Kết quả đánh giá, phân loại được kết xuất theo mẫu ban hành kèm theo Quy trình này và được sắp xếp theo tiêu chí dưới đây:

+ Theo người nộp thuế có mức độ đánh giá tuân thủ pháp luật thuế và phân loại mức độ rủi ro từ cao xuống.

+ Theo thứ tự các chỉ số tiêu chí có nhiều người nộp thuế vi phạm hoặc at theo điểm số của từng tiêu chí từ cao xuống.

Xem Quyết định 27/2018/QĐ-TTg có hiệu lực kể từ ngày ký