Điều kiện thuê, mua nhà xã hội từ 15/8/2016,theo Thông tư 16/2016/TT-BXD

Quy định tại Thông tư 19/2016/TT-BXD, các đối tượng có nhu cầu mua, thuê nhà ở xã hội phải thỏa mãn:

• Có giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng mua, thuê nhà xã hội
• Thỏa mãn điều kiện cư trú và tham gia bảo hiểm xã hội
• Chứng minh điều kiện thu nhập (trừ một số đối tượng)

Thứ nhất, Người thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước thuộc một trong các đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 49 Luật nhà ở, yêu cầu phải có giấy tờ chứng minh sau:

• Người có công với cách mạng phải có giấy xác nhận theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 13 ban hành kèm theo Thông tư này;
• Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo; Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp ở khu công nghiệp;  Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân; Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức phải có giấy xác nhận theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 14 ban hành kèm theo Thông tư này;
• Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định phải có giấy xác nhận theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 15 ban hành kèm theo Thông tư này;
• Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định phải có giấy xác nhận theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 16 ban hành kèm theo Thông tư này.

Thư hai, Các đối tượng thuê, mua nhà xã hội phải thỏa mãn điều kiện cư trú và tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định.

Đối với trường hợp có đăng ký hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội cho thuê, thuê mua thì phải có bản sao có chứng thực hộ khẩu thường trú hoặc giấy đăng ký hộ khẩu tập thể tại địa phương đó;

Trường hợp không có hộ khẩu thường trú theo quy định tại điểm a khoản này thì phải có các giấy tờ sau:

• Bản sao có chứng thực giấy đăng ký tạm trú thời gian từ 01 năm trở lên;
• Hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 năm trở lên tính đến thời điểm nộp đơn kèm theo giấy xác nhận của cơ quan bảo hiểm (hoặc giấy tờ chứng minh) về việc đang đóng bảo hiểm xã hội tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội để cho thuê, cho thuê mua; nếu làm việc cho chi nhánh hoặc văn phòng đại diện tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội mà việc đóng bảo hiểm thực hiện tại địa phương nơi đặt trụ sở chính thì phải có giấy xác nhận của cơ quan, đơn vị nơi đặt trụ sở chính về việc đóng bảo hiểm.

Thứ ba, yêu cầu về chứng minh điều kiện thu nhập:

Đối tượng quy định tại khoản 5, 6, 7 Điều 49 của Luật Nhà ở thì nội dung xác nhận về điều kiện thu nhập thực hiện đồng thời với việc xác nhận đối tượng và thực trạng nhà ở theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 14 ban hành kèm theo Thông tư này; trường hợp các đối tượng này đã được xác nhận về đối tượng và thực trạng nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành, nhưng chưa có xác nhận về điều kiện thu nhập thì phải bổ sung giấy xác nhận về điều kiện thu nhập theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 17 ban hành kèm theo Thông tư này.

Đối tượng quy định tại khoản 4 Điều 49 của Luật Nhà ở và đối tượng quy định tại khoản 5, 6, 7 Điều 49 của Luật Nhà ở mà đã nghỉ việc, nghỉ chế độ thì tự khai, tự chịu trách nhiệm về điều kiện thu nhập theo mẫu hướng dẫn tham khảo tại phụ lục số 18 ban hành kèm theo Thông tư này (không cần phải có xác nhận); trường hợp các đối tượng này đã được xác nhận về đối tượng và thực trạng nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành, nhưng chưa có xác nhận hoặc kê khai về điều kiện thu nhập thì phải bổ sung bản tự kê khai điều kiện thu nhập quy định tại điểm này.

Đối tượng quy định tại các khoản 1, 8, 9 và 10 Điều 49 của Luật Nhà ở thì không yêu cầu giấy tờ chứng minh về điều kiện thu nhập

Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu về nhà ở xã hội ngày càng tăng phần lớn do công cuộc  nhà nước quy hoạch buộc phải giải tỏa, bố trí lại chỗ ở cho dân cư. Mà quỹ nhà ở xã hội lại không đáp ứng đủ nhu cầu, cho nhà nước đã ban hành một thang điểm ưu tiên đối với các đối tượng có nhu cầu thuê, mua nhà ở xã hội (Khoản 2 Điều 16 Thông tư 19) .

Có thể thấy, để thuê, sử dụng được nhà xã hội cần trải qua một công đoạn tương đối khó khăn. Do đó, khả năng quỹ nhà xã hội có thể bỏ xót những gia đình khó khăn không đáp ứng đủ điều kiện thỏa mãn quy trình trên. Thiết nghĩ việc mở rộng quỹ nhà xã hội để bố trí đủ và dư cho bà con thuộc diện quy hoạch, quan trọng hơn việc "chen chúc" nhau trong quy trình chật hẹp. 

Thông tư 19/2016/TT-BXD có hiệu lực thi hành từ 15/8/2016