Tranh chấp không có luật áp dụng, giải quyết như thế nào?

Thực tế trước đây phát sinh nhiều tranh chấp khiến Tòa án phải lúng túng vì chưa có điều luật điều chỉnh về vấn đề tranh chấp. Và cũng vì thế, nhiều trường hợp như vậy đã bị Tòa án từ chối thụ lý.

Xuất phát từ lý do vụ việc dân sự chưa có điều luật để áp dụng cũng là vụ việc dân sự thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật dân sự, BLTTDS 2015 đã cho phép Tòa án được áp dụng tập quán, áp dụng tương tự pháp luật hoặc nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công bằng để giải quyết trường hợp trên.

Nguyên tắc áp dụng được quy định tại Điều 45 BLTTDS 2015. Cụ thể như sau:

• Áp dụng tập quán: Trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định thì tập quán được áp dụng là tập quán không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của Bộ luật dân sự;

• Áp dụng tương tự pháp luật: Trường hợp các bên không có thỏa thuận, pháp luật không có quy định và không có tập quán thì được áp dụng tương tự pháp luật;

• Áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công bằng trong trường hợp không thể áp dụng tập quán, tương tự pháp luật.

Đặc biệt đối với án lệ, án lệ được áp dụng là các án lệ đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao công bố. Cho đến thời điểm hiện nay, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành tổng cộng 16 án lệ thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như: Hôn nhân gia đình, chia thừa kế, tranh chấp hợp đồng...

Xem thêm những điểm mới đáng chú ý khác tại Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

- Đoan Trinh -

>> XEM BẢN TIẾNG ANH CỦA BÀI VIẾT NÀY TẠI ĐÂY