Săn ảnh, chụp lén có vi phạm?

Hiện nay việc khai thác, đăng tải các câu chuyện riêng tư của một cá nhân không còn xa lạ trên hệ thống truyền thông, đặc biệt là mạng xã hội. Ở Việt Nam, việc săn ảnh, chụp lén dần đi theo xu hướng paparazzi và xem đó như là công việc hằng ngày để mưu sinh, gây tính tò mò trong công chúng và báo chí. Dần dần chuyện đời sống, bí mật cá nhân hay những mối quan hệ của cá nhân nhiều người trở thành đề tài để cộng đồng đàm tiếu, trao đổi.

Thậm chí có một số tay săn ảnh chỉ thông qua một số hình ảnh chụp được liền tam sao thất bản để câu chuyện trở nên hấp dẫn và sinh động, họ có thể tự nghĩ ra một vài chi tiết nhỏ cho câu chuyện nhằm thu hút dự luận. Những câu chuyện được thêm thắt đó khiến cho nạn nhân trở thành người nổi tiếng, mang hình ảnh của nạn nhân đến gần với công chúng hơn nhưng họ có nghĩ rằng đằng sau đó là những hậu quả không kiểm soát được: ảnh hưởng đến tâm lý của những người có liên quan, ảnh hưởng đến công việc hiện tại và đời sống gia đình, người thân của nạn nhân. Từ đó, uy tín và danh dự của nạn nhân bị tổn thương nghiêm trọng và áp lực xã hội đè nặn bởi những lời thị phi.

Ngay cả những người làm công việc nhà báo, đôi khi có một vài hành vi đăng tải chuyện đời tư của người khác mà chưa xin phép cũng được xem là  hành vi xâm phạm bí mật đời tư. 

Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có quy định:

" 1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.
Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.
….
Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác."

Và Bộ luật dân sự 2005, có quy định:

“1. Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình.

2. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng hoặc pháp luật có quy định khác.

3. Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.”

Như vậy, mỗi cá nhân, mỗi con người đều có quyền với hình ảnh của mình. Do đó, việc tự chụp ảnh và sử dụng hình ảnh mà không có sự đồng ý và mà xâm phạm đến nhân phẩm danh dự và uy tín của người đó được coi là hành vi vi phạm pháp luật.

>> XEM BẢN TIẾNG ANH CỦA BÀI VIẾT NÀY TẠI ĐÂY