Phạt tiền có phải là hình thức xử lý kỷ luật không?

Phạt tiền là hình thức xử lý kỷ luật được xem là tiện lợi và nhanh chóng, đồng thời mang tính răn đe, kiểm soát khi người lao động mắc lỗi. Tùy vào tích chất, mức độ của lỗi mà quy định số tiền phạt phù hợp.

Ví dụ: Đi trễ phạt 10.000 đồng, không mặc đúng đồng phục phạt 50.000 đồng, không hoàn thành nhiệm vụ được giao phạt 100.000 đồng,...

Tuy nhiên, theo quy định của Bộ luật lao động 2012, hình thức xử lý kỷ luật bao gồm:

• Khiển trách;
• Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng, cách chức;
• Sa thải.

Và hành vi cấm khi xử lý kỷ luật lao động bao gồm:

• Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động;
• Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động;
• Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.

Như vậy, theo pháp luật lao động phạt tiền không là hình thức xử lý kỷ luật, đồng thời nghiêm cấm các biện pháp phạt tiền người lao động. Sở dĩ như vậy là để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, tránh trường hợp doanh nghiệp lạm dụng biện pháp phạt tiền để uy hiếp, gây bất lợi cho người lao động.

Hành vi vi phạm này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động với mức phạt từ 10.00.000 đồng đến 15.000.000 đồng theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 15 Nghị định 95/2013/NĐ-CP:

“3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:

a) Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động khi xử lý kỷ luật lao động;

b) Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động;

c) Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.”

Tuy nhiên, nếu việc xử lý kỷ luật bằng hình thức phạt tiền được quy định trong nội quy lao động của công ty và nội quy đó được Cơ quan Nhà nước (Sở lao động và thương binh xã hội thông qua) thông qua thì việc xử lý kỷ luật với hình thức trên không vi phạm pháp luật.