Hướng dẫn tiếp công dân, giải quyết khiếu nại trong hoạt động tư pháp

Hướng dẫn tiếp công dân, giải quyết khiếu nại trong hoạt động tư pháp (Hình từ Internet)

Ngày 30/12/2022, Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Hướng dẫn 38/HD-VKSTC về công tác Tiếp công dân, Kiểm sát và Giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp năm 2023.

1. Công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý, quản lý đơn

- Viện trưởng VKSND các cấp quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác tiếp công dân, thực hiện nghiêm quy định về trách nhiệm tiếp công dân của Viện trưởng VKSND theo quy định của Luật Tiếp công dân và quy định của Ngành. 

Gắn công tác tiếp công dân thường xuyên với công tác tuyên truyền, phổ biến, giải thích pháp luật; tổ chức đối thoại khi giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, nhất là đối với những vụ việc phức tạp, bức xúc, kéo dài.

- Đơn vị kiểm sát, giải quyết đơn khiếu nại tố cáo trong hoạt động tư pháp tiếp công dân thường xuyên và phối hợp với đơn vị nghiệp vụ có liên quan xác định thời gian tiếp công dân đối với từng vụ việc cụ thể nhằm giải quyết kịp thời và dứt điểm đơn khiếu nại, tố cáo.

- Nâng cao trách nhiệm của công chức Kiểm sát trong việc tiếp nhận, phân loại, xử lý và quản lý đơn đảm bảo kịp thời, đầy đủ, chặt chẽ, chính xác, không để ảnh hưởng thời hạn giải quyết đơn thuộc thẩm quyền. 

Với đặc thù đơn khiếu nại, tố cáo tiếp nhận rất nhiều nhưng thuộc thẩm quyền giải quyết ít, do đó cần đặc biệt quan tâm đến công tác phân loại, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp để phục vụ công tác kiểm sát việc giải quyết.

- Quản lý chặt chẽ việc tiếp nhận, phân loại, xử lý đối với các đơn cơ quan Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan báo chí chuyển đến, đôn đốc các đơn vị, bộ phận liên quan thông báo kết quả hoặc tiến độ giải quyết cho các cơ quan chuyển đơn, người chuyển đơn biết; định kỳ hàng tháng báo cáo về VKSND tối cao (qua Vụ 12);

2. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp thuộc thẩm quyền

- Chú trọng công tác cán bộ làm công tác tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; VKSND các cấp cần phân công cán bộ có kinh nghiệm nghiệp vụ chủ trì, tham mưu giải quyết.

- Trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, VKSND các cấp cần quan tâm thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục và đảm bảo nội dung trong các văn bản giải quyết; chủ động tham mưu giải quyết dứt điểm những đơn khiếu nại, tố cáo; không để xảy ra khiếu kiện bức xúc, kéo dài do chậm giải quyết hoặc làm ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết các vụ việc có liên quan, đồng thời tích lũy vi phạm trong quá trình giải quyết khiếu nại để kiến nghị, thông báo yêu cầu rút kinh nghiệm chung.

- Tăng cường theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn VKSND cấp dưới giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; chú trọng các khiếu nại về oan sai và bỏ lọt tội phạm; kịp thời phát hiện sai sót, vi phạm để khắc phục ngay; hạn chế tối đa quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực thi hành có sai sót đến khi VKS có thẩm quyền kiểm tra lại mới phát hiện, yêu cầu sửa chữa, hoặc hủy bỏ gây khó khăn cho quá trình giải quyết tiếp theo.

- Đối với vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, có sự quan tâm của dư luận hoặc kiến nghị của nhiều cơ quan có thẩm quyền, quá trình giải quyết cần tổ chức đối thoại với người khiếu nại, tố cáo; qua đó kết hợp với việc giải thích, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức pháp luật để người khiếu nại, tố cáo tôn trọng, chấp hành kết quả giải quyết của VKSND, hạn chế khiếu kiện vượt cấp, kéo dài; trường hợp gặp khó khăn, phức tạp trong việc xử lý, giải quyết thì kịp thời báo cáo, thỉnh thị VKS cấp trên.

3. Công tác kiểm tra quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật

- VKSND cấp có thẩm quyền tiếp tục thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác kiểm tra quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, coi đây là biện pháp hữu hiệu kiểm soát oan, sai, bỏ lọt tội phạm.

- VKSND cấp tỉnh phối hợp với các cơ quan tư pháp (Cơ quan điều tra, Tòa án) xây dựng cơ chế cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan khi có đề nghị để việc nghiên cứu, đánh giá chứng cứ được khách quan, toàn diện, nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật.

- Tăng cường công tác phối hợp giữa Đơn vị kiểm sát và giải quyết đơn với các đơn vị nghiệp vụ liên quan để tham mưu, đề xuất giải quyết đơn đề nghị đúng quy định của pháp luật.

- Trường hợp qua kiểm tra phát hiện quyết định giải quyết khiếu nại có vi phạm pháp luật, Viện kiểm sát có thẩm quyền kiểm tra đã hủy bỏ quyết định giải quyết khiếu nại để yêu cầu giải quyết lại vụ việc theo quy định của pháp luật thì phải theo dõi, đôn đốc việc thực hiện. 

Nếu phát hiện thấy cơ quan tiến hành tố tụng cấp dưới không thực hiện hoặc tiếp tục ban hành quyết định giải quyết không có căn cứ, trái pháp luật, có dấu hiệu tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp thì kịp thời chuyển thông tin, tài liệu đến Cơ quan điều tra VKSND tối cao để xem xét xử lý, giải quyết theo thẩm quyền.

Xem chi tiết tại Hướng dẫn 38/HD-VKSTC ngày 30/12/2022.

Như Mai