Hạn điền là gì?

Hạn điền là một thuật ngữ được sử dụng từ những triều đại phong kiến trước đây nhằm mục đích hạn chế việc giai cấp địa chủ chiếm giữ nhiều đất đai. Trong hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam không có định nghĩa cụ thể về thuật ngữ hạn điền, thuật ngữ này chỉ được nhắc đến trong một vài văn bản, còn lại đa phần sử dụng các thuật ngữ như: “hạn mức giao đất” hay “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp”.

Khi ban hành Luật Đất đai 1993, với mong muốn ngăn chặn tình trạng người không trực tiếp sản xuất bỏ tiền mua đất để bóc lột người trực tiếp sản xuất nhưng không có đất, Chính phủ đã ban hành Nghị định 64/CP năm 1993 có quy định về hạn điền bằng cách sử dụng thuật ngữ “hạn mức đất nông nghiệp”.

Đến Luật Đất đai 2003, quy định về hạn điền được tách ra thành “hạn mức giao đất” và “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp” nhằm quy định cụ thể hơn và nới rộng hơn mức hạn điền ở Nghị định 64/CP năm 1993, nhưng vẫn chưa xóa bỏ hạn điền như trong nhiều đề xuất khi xây dựng Luật Đất đai 2003.

Luật Đất đai 2013 tiếp tục sử dụng các thuật ngữ “hạn mức giao đất” và “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp” nhưng có quy định cụ thể hơn về trường hợp Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp đối với diện tích vượt hạn mức thì chỉ được bồi thường chi phí đầu tư vào đất chứ không bồi thường về đất. 

Mới đây tại Nghị quyết 30/NQ-CP Phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 02/2017 với mong muốn phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài nguyên Môi trường phối hợp với Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Bộ Tư pháp rà soát, đề xuất sửa đổi chính sách đất đai, tạo thuận lợi cho tích tụ, tập trung ruộng đất, mở rộng hạn điền cho sản xuất nông nghiệp quy mô lớn trong quý III năm 2017.

Như vậy, hiện nay Nhà nước vẫn tiếp tục sử dụng chính sách hạn điền nhưng đã có nhiều thay đổi và ngày càng nới rộng hạn mức hơn so với các quy định trước đây. Hi vọng, trong thời gian tới, chính sách hạn điền ngày càng được quan tâm và tạo thuận lợi cho nông dân, doanh nghiệp đầu tư mở rộng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.

>> XEM BẢN TIẾNG ANH CỦA BÀI VIẾT NÀY TẠI ĐÂY