Cho tôi hỏi, năm 2020, tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động là bao nhiêu? Và có thể thực hiện đóng BHXH theo những phương thức nào? Đây là câu hỏi của chị Nguyễn Ngọc Ánh ở Thành phố Hồ Chí Minh gửi cho Thư Ký Luật ngày 16/4/2020 nhờ hỗ trợ.
Ảnh minh họa
CÁC KHOẢN THU NHẬP TÍNH ĐÓNG VÀ KHÔNG TÍNH ĐÓNG BHXH BẮT BUỘC NĂM 2020
Về vấn đề của chị Ánh, Ban biên tập THƯ KÝ LUẬT xin giải đáp như sau:
Theo quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH, hiện nay, tổng cộng có 03 loại bảo hiểm mà doanh nghiệp phải đóng cho người lao động, bao gồm: Bảo hiểm xã hội (hưu trí, ốm đau, thai sản), bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.
Theo đó, tỷ lệ đóng các loại bảo hiểm này cụ thể như sau:
1. Đối với người lao động Việt Nam
Người sử dụng lao động |
Người lao động |
||||||||
Bảo hiểm xã hội |
TNLĐ - BNN |
Bảo hiểm thất nghiệp |
Bảo hiểm y tế |
Bảo hiểm xã hội |
TNLĐ - BNN |
Bảo hiểm thất nghiệp |
Bảo hiểm y tế |
||
Hưu trí, tử tuất |
Ốm đau, thai sản |
Hưu trí, tử tuất |
Ốm đau, thai sản |
||||||
14% |
3% |
0.5% |
1% |
3% |
8% |
- |
- |
1% |
1.5% |
21.5% |
10.5% |
||||||||
Tổng cộng: 32% |
2. Đối với người lao động nước ngoài
Người sử dụng lao động |
Người lao động |
||||||||
Bảo hiểm xã hội |
TNLĐ - BNN |
Bảo hiểm thất nghiệp |
Bảo hiểm y tế |
Bảo hiểm xã hội |
TNLĐ - BNN |
Bảo hiểm thất nghiệp |
Bảo hiểm y tế |
||
Hưu trí, tử tuất |
Ốm đau, thai sản |
Hưu trí, tử tuất |
Ốm đau, thai sản |
||||||
- |
3% |
0.5% |
- |
3% |
- |
- |
- |
- |
1.5% |
6.5% |
1.5% |
||||||||
Tổng cộng: 8% |
Như vậy, hàng tháng người sử dụng lao động phải tự đóng và trích vào lương của người lao động để đóng các khoản bảo hiểm cho người lao động Việt Nam với tỷ lệ tổng cộng là 32% tiền lương tính đóng BHXH và 8% tiền lương tính đóng BHXH cho người lao động nước ngoài.
Việc đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động có thể thực hiện qua những phương thức sau:
- Đóng hằng tháng
Hằng tháng, chậm nhất đến ngày cuối cùng của tháng, đơn vị trích tiền đóng BHXH bắt buộc trên quỹ tiền lương tháng của những người lao động tham gia BHXH bắt buộc, đồng thời trích từ tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc của từng người lao động theo mức quy định, chuyển cùng một lúc vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH mở tại ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước.
- Đóng 03 tháng hoặc 06 tháng một lần
Đơn vị là doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp trả lương theo sản phẩm, theo khoán thì đóng theo phương thức hằng tháng hoặc 03 tháng, 06 tháng một lần. Chậm nhất đến ngày cuối cùng của phương thức đóng, đơn vị phải chuyển đủ tiền vào quỹ BHXH.
- Đóng theo địa bàn
+ Đơn vị đóng trụ sở chính ở địa bàn tỉnh nào thì đăng ký tham gia đóng BHXH tại địa bàn tỉnh đó theo phân cấp của BHXH tỉnh.
+ Chi nhánh của doanh nghiệp hoạt động tại địa bàn nào thì đóng BHXH tại địa bàn đó hoặc đóng tại Công ty mẹ.
- Đối với người lao động quy định tại Tiết a, c và d Điểm 1.7 Khoản 1 Điều 4 Quyết định 595, phương thức đóng là 03 tháng, 06 tháng, 12 tháng một lần hoặc đóng trước một lần theo thời hạn ghi trong hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Người lao động đóng trực tiếp cho cơ quan BHXH trước khi đi làm việc ở nước ngoài hoặc đóng qua đơn vị, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
+ Trường hợp đóng qua đơn vị, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài thì đơn vị, tổ chức sự nghiệp thu, nộp BHXH cho người lao động và đăng ký phương thức đóng cho cơ quan BHXH.
+ Trường hợp người lao động được gia hạn hợp đồng hoặc ký HĐLĐ mới ngay tại nước tiếp nhận lao động thì thực hiện đóng BHXH theo phương thức quy định tại Điều này hoặc truy nộp cho cơ quan BHXH sau khi về nước.
- Đối với người lao động quy định tại Điểm 1.8 Khoản 1 Điều 4 Quyết định 595, thực hiện đóng hằng tháng, 03 tháng hoặc 06 tháng một lần thông qua đơn vị quản lý cán bộ, công chức có phu nhân hoặc phu quân để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.
- Đối với trường hợp đóng cho thời gian còn thiếu không quá 06 tháng quy định tại Điểm 1.6 Khoản 1 Điều 5 Quyết định 595:
+ Người lao động đóng một lần cho số tháng còn thiếu thông qua đơn vị trước khi nghỉ việc.
+ Người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH bắt buộc hoặc thân nhân của người lao động chết đóng một lần cho số tháng còn thiếu tại cơ quan BHXH huyện nơi cư trú.
Căn cứ pháp lý:
- Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế;
- Quyết định 888/QĐ-BHXH sửa đổi, bổ sung một số điều quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH.
Nguyễn Trinh