Trợ cấp thai sản là chính sách hỗ trợ đặc biệt dành cho lao động nữ. Theo đó, lao động nữ có đóng BHXH, có đủ điều kiện sẽ được hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con. Điều kiện và mức hưởng trợ cấp này theo quy định của Luật BHXH.
Điều kiện và mức hưởng trợ cấp thai sản mới nhất của người lao động (Ảnh minh họa)
1. Hiểu hơn về chế độ thai sản - trợ cấp thai sản
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, chế độ thai sản là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội, dùng để bù đắp một phần thu nhập của người lao động bị mất do thai sản, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Theo đó, đối tượng được hưởng chế độ thai sản bao gồm:
-
Người làm việc theo hợp đồng lao động, bao gồm:
-
Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
-
Hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng;
-
Hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động.
-
Cán bộ, công chức, viên chức;
-
Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
-
Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
-
Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.
Chế độ thai sản bao gồm thời gian nghỉ khám thai, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản và trợ cấp thai sản. Như vậy, trợ cấp thai sản là một trong những phúc lợi của chế độ thai sản. Cụ thể, đây là khoản tiền hỗ trợ phần thu nhập bị mất của lao động nữ do nghỉ việc để sinh con, lao động nam khi vợ sinh con trên cơ sở có tham gia bảo hiểm xã hội và đủ điều kiện hưởng theo quy định của pháp luật.
2. Điều kiện được hưởng trợ cấp thai sản
Điều kiện 1: Thuộc một trong các trường hợp được pháp luật quy định.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động được hưởng trợ cấp thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
-
Lao động nữ sinh con;
-
Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
-
Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
Điều kiện 2: Thời hạn đóng BHXH.
Theo khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động hưởng trợ cấp thai sản phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
Lưu ý: Lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Trường hợp lao động nữ đáp ứng đủ điều kiện về thời hạn đóng BHXH mà nghỉ việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.
3. Mức hưởng trợ cấp thai sản
Trợ cấp một lần:
Theo quy định tại Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.
Công thức:
Mức trợ cấp 1 lần = 2 x Lương cơ sở
Theo đó, mức lương cơ sở hiện hành là 1.490.000 đồng/tháng.
Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.
Trợ cấp thai sản:
+ Lao động nữ:
Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức hưởng trợ cấp thai sản một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Công thức:
Mức hưởng hàng tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 06 tháng trước khi nghỉ việc
Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội;
+ Lao động nam
Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được hưởng trợ cấp thai sản với mức hưởng một ngày được tính bằng mức hưởng chế độ thai sản theo tháng chia cho 24 ngày.
Công thức:
Mức hưởng = (Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc : 24) x Số ngày nghỉ
Như vậy, trợ cấp thôi việc không chỉ dành cho lao động nữ mà lao động nam khi vợ sinh con đáp ứng đủ điều kiện về thời gian tham gia bảo hiểm cũng được nhận. Trợ cấp bao gồm trợ cấp một lần và mức hưởng chế độ thai sản. Đối với mức hưởng chế độ thai sản áp dụng cho cả lao động nam và nữ; đối với trợ cấp một lần thông thường áp dụng cho lao động nữ, chỉ áp dụng cho lao động nam khi chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội. Người lao động cần lưu ý quy định này để được hưởng trợ cấp thai sản đầy đủ và chính xác nhất.
Thùy Trâm
- Từ khóa:
- Luật Bảo hiểm xã hội 2014