5 điều quan trọng NLĐ cần biết để hưởng bảo hiểm xã hội một lần

5 điều quan trọng người lao động cần biết để hưởng bảo hiểm xã hội một lần (Ảnh minh hoạ)

1. Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Tại khoản 1 Điều 60 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

- Đối với lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và đủ 55 tuổi;

- Ra nước ngoài để định cư;

- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

- Ngoài ra, tại Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 của Quốc hội về việc thực hiện chính sách hưởng BHXH một lần đối với NLĐ cũng quy định thêm trường hợp người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu.

2. Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Theo quy định tại Điều 109 Luật BHXH 2014, hồ sơ hưởng BHXH một lần bao gồm:

- Sổ BHXH.

- Đơn đề nghị hưởng BHXH một lần của người lao động.

- Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:

+ Hộ chiếu do nước ngoài cấp;

+ Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;

+ Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

- Đối với người lao động bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng thì hồ sơ hưởng trợ cấp một lần phải có thêm trích sao hồ sơ bệnh án.

3. Thời hạn giải quyết hồ sơ bảo hiểm xã hội một lần

Theo quy định tại Điều 110 Luật BHXH 2014 thì trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người đủ điều kiện hưởng, cơ quan BHXH sẽ giải quyết và tổ chức chi trả bảo hiểm cho người lao động.

4. Nơi nộp hồ sơ để hưởng bbảo hiểm xã hội một lần

Theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Quyết định 166/QĐ-BHXH thì để được hưởng BHXH 1 lần, người có nhu cầu nộp hồ sơ tại:

- Cơ quan BHXH cấp quận tại nơi cư trú;

- Cơ quan BHXH cấp tỉnh (trong trường hợp BHXH được phân cấp giải quyết hưởng BHXH một lần) tại nơi cư trú.

5. Cách tính bảo hiểm xã hội một lần

Theo khoản 2 Điều 60 Luật BHXH 2014, Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH của BLĐTBXH quy định mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:

• 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;

• 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

• 22% các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, tối đa 02 tháng bình quân tiền lương tháng đóng BHXH nếu đóng chưa đủ 01 năm.

Lưu ý, mức hưởng BHXH một lần không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng.

Cụ thể, mức hưởng BHXH một lần được tính theo công thức như sau:

Trong đó:

- Về thời gian tham gia BHXH:

+ Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 – 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 – 11 tháng được tính là 01 năm.

+ Trường hợp tính đến trước ngày 01/01/2014, nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ ngày 01/01/2014 trở đi để làm căn cứ tính hưởng BHXH một lần.

- Về mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH:

Lưu ý mức điều chỉnh hàng năm được quy định tại Thông tư 35/2019/TT-BLĐTBXH quy định điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH như sau:

- Mức điều chỉnh dành cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc:

- Mức điều chỉnh dành cho đối tượng tham gia BHXH tự nguyện:

Ví dụ:

Ông M 40 tuổi có thời gian tham gia BHXH từ tháng 10/2017 đến tháng 04/2019 như sau:

Từ tháng 10/2017 - 12/2017: Mức lương 4.000.000 đồng/tháng.

Từ tháng 01/2018 - 03/2019: Mức lương 4.500.000 đồng/tháng.

Tháng 04/2019: Mức lương 6.000.000 đồng/tháng.

Ông M có thời gian tham gia BHXH là 1 năm 06 tháng, chưa đủ tuổi hưởng lương hưu và có nguyện vọng hưởng trợ cấp BHXH 1 lần. Thời gian đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần từ tháng 03/2020.

Vậy, mức hưởng BHXH một lần được tính như sau:

- Thời gian tham gia BHXH của bà A sau ngày 01/01/2014 và có thời gian đóng BHXH là 1 năm 06 tháng (1,5 năm).

 - Mức lương bình quân: 

Vậy mức trợ cấp BHXH một lần là: 4.642.778 * 2 * 1.5 = 13.928.334 đồng.

Lê Vy

>> XEM BẢN TIẾNG ANH CỦA BÀI VIẾT NÀY TẠI ĐÂY