9 Độ chụm

9.1 Yêu cầu chung

Các chi tiết của phép thử liên phòng thử nghiệm về độ chụm của phương pháp được thống kê trong Phụ lục A. Các giá trị thu được từ phép thử liên phòng thử nghiệm này có thể không áp dụng cho các dải nồng độ phân tích và chất nền khác với dải nồng độ phân tích và chất nền đã nêu trong Phụ lục A.

9.2 Độ lặp lại

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử nghiệm độc lập, riêng rẽ thu được khi sử dụng cùng phương pháp, trên cùng vật liệu thử, do một người thực hiện, sử dụng cùng thiết bị, trong cùng một phòng thử nghiệm, thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn, không được quá 5 % các trường hợp vượt quá giới hạn lặp lại, r nêu trong Bảng 2 và Bảng 3.

9.3 Độ tái lập

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử nghiệm riêng rẽ thu được khi sử dụng cùng phương pháp, tiến hành thử trên cùng vật liệu thử, trong hai phòng thử nghiệm không được quá 5 % các trường hợp vượt quá giới hạn tái lập R nêu trong Bảng 2 và Bảng 3.

Bảng 2 - Giá trị trung bình, giới hạn lặp lại và giới hạn tái lập của asen tổng số

Mẫu

...

...

...

r
mg/kg

R
mg/kg

Bột mì nguyên cám

0,065

0,014

0,036

Cần tây

0,091

0,018

...

...

...

Rau bina

0,215

0,021

0,047

Thận lợn (BCR, CRM 186)

0,062

0,009

0,023

Cỏ ba lá trắng (BCR, CRM 402)

...

...

...

0,019

0,025

Gạo (NIST, SRM 1568 a)

0,298

0,053

0,090

Bảng 3 - Giá trị trung bình, giới hạn lặp lại, giới hạn tái lập của selen

Mẫu

 
mg/kg

...

...

...

R
mg/kg

Bột mì nguyên cám

0,051

0,009

0,024

Cần tây

0,077

0,016

0,026

...

...

...

0,718

0,072

0,273

Cá da trơn, được làm khô lạnh

1,80

0,50

0,52

Gạo (NIST, SRM 1568 a)

0,374

...

...

...

0,123

Cỏ ba lá trắng (BCR, CRM 402)

7,23

0,67

1,48

Thận lợn (BCR, CRM 186)

10,5

1,34

1,90

...

...

...

Báo cáo thử nghiệm phải ít nhất bao gồm các thông tin sau:

a) mọi thông tin cần thiết để nhận biết đầy đủ về mẫu;

b) phương pháp thử đã sử dụng và nguyên tố được xác định, viện dẫn tiêu chuẩn này;

c) kết quả thử nghiệm thu được và các đơn vị biểu thị kết quả;

d) ngày lấy mẫu và quy trình lấy mẫu (nếu biết);

e) ngày hoàn thành phép phân tích;

f) yêu cầu về giới hạn lặp lại đã được đáp ứng;

g) mọi chi tiết thao tác khác với quy định trong tiêu chuẩn này hoặc tùy chọn cũng như các sự cố bất kỳ có thể ảnh hưởng đến kết quả.

...

...

...

(Tham khảo)

Các kết quả của phép thử liên phòng thử nghiệm

Độ chụm của phương pháp đã được Nhóm công tác "Balanced diets - trace element analysis" của Cơ quan Liên bang Đức về Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và thuốc thú y về thực hiện Điều 35 Luật Thực phẩm liên bang Đức và Nhóm công tác "Inorganic Constituents" thuộc nhóm nghiên cứu của Hiệp hội Hóa học Thực phẩm của Hiệp hội Các nhà hóa học Đức, thiết lập 2000 và đã được đánh giá xác nhận trong phép thử liên phòng thử nghiệm theo TCVN 6910-1 (ISO 5725-1) và TCVN 6910-2 (ISO 5725-2). Các kết quả được nêu trong Bảng A.1 và Bảng A.2.

Bảng A.1 - Các kết quả thống kê đối với asen tổng số

Thông số

Mẫu

Bột mì nguyên cám

Bột cần tây

Bột rau bina

...

...

...

Cỏ ba lá trắng, được làm lạnh khô

Bột gạo

Số lượng mẫu

1

1

1

1

1

1

...

...

...

10

10

10

10

10

10

Số lượng các phòng thử nghiệm sau khi trừ ngoại lệ

9

9

...

...

...

9

10

8

Số lượng phòng thử nghiệm ngoại lệ

1

1

1

1

0

...

...

...

Số lượng các kết quả được chấp nhận

24

24

24

22

26

20

Giá trị trung bình, , mg/kg

0,065

...

...

...

0,215

0,062

0,094

0,298

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r, mg/kg

0,005

0,007

0,007

0,003

...

...

...

0,019

RSD_r, %

7,7

7,7

3,3

4,8

7,4

6,4

Giới hạn lặp lại, r, mg/kg

...

...

...

0,018

0,021

0,009

0,019

0,053

Giá trị Horwitz, r

16

15

13

...

...

...

15

13

Chỉ số r Horrat

0,49

0,47

0,26

0,30

0,47

0,49

...

...

...

0,013

0,012

0,016

0,008

0,009

0,032

RSD_R, %

20

13

...

...

...

13

9,6

11

Giới hạn tái lập R, mg/kg

0,036

0,034

0,047

0,023

0,025

...

...

...

Giá trị Horwitz R

24

23

20

24

23

19

Chỉ số R Horrat

0,81

...

...

...

0,38

0,55

0,41

0,55

Bảng A.2 - Các giá trị đã được chứng nhận đối với asen tổng số

Mẫu

Giá trị đã được chứng nhận

mg/kg

Khoảng tin cậy

...

...

...

Giá trị trung bình

mg/kg

Chỉ số Z [4]

Thận lợn (BCR, CRM 186)

0,063

0,009

0,062

-0,2

Cỏ ba lá (BCR, CRM 402)

...

...

...

0,010

0,094

0,2

Gạo (NIST, SRM 1568a)

0,29

0,05

0,298

0,3

Bảng A.3 - Các kết quả thống kê đối với selen

...

...

...

Mẫu

Bột mì nguyên cám

Bột cần tây

Bột trứng

Cá da trơn, được làm lạnh khô

Bột gạo

Cỏ ba lá trắng, được làm lạnh khô

Thận lợn

Số lượng mẫu

...

...

...

1

1

1

1

1

1

Số lượng các phòng thử nghiệm

7

7

...

...

...

7

7

7

7

Số lượng các phòng thử nghiệm sau khi trừ ngoại lệ

7

7

7

7

...

...

...

6

6

Số lượng phòng thử nghiệm ngoại lệ

0

0

0

0

0

1

...

...

...

Số lượng các kết quả được chấp nhận

14

14

14

14

14

12

12

Giá trị trung bình, , mg/kg

...

...

...

0,077

0,718

1,8

0,374

7,23

10,5

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r, mg/kg

0,003

0,009

...

...

...

0,177

0,009

0,236

0,473

RSD_r, %

5,9

12

3,6

9,8

...

...

...

3,3

4,5

Giới hạn lặp lại r, mg/kg

0,009

0,016

0,072

0,502

0,025

0,668

...

...

...

Giá trị Horwitz r

16

15

11

10

12

7,8

7,4

Chỉ số r Horrat

...

...

...

0,47

0,32

1,02

0,19

0,42

0,61

Độ lệch chuẩn tái lập, s_R, mg/kg

0,008

0,009

...

...

...

0,182

0,044

0,523

0,671

RSD_R, %

16

12

14

10

...

...

...

7,2

6,4

Giới hạn tái lập R, mg/kg

0,024

0,026

0,273

0,515

0,123

1,48

...

...

...

Giá trị Horwitz R

25

23

17

15

19

12

11

Chỉ số R Horrat

...

...

...

0,50

0,80

0,69

0,63

0,61

0,57

Các vật liệu chuẩn có các giá trị đã được chứng nhận được phân tích trong các phép thử cộng tác được nêu trong Bảng A.2 và Bảng A.4.

Bảng A.4 - Các giá trị đã được chứng nhận đối với selen

Mẫu

...

...

...

mg/kg

Khoảng tin cậy

mg/kg

Giá trị trung bình

mg/kg

Chỉ số Z [4]

Thận lợn (BCR, CRM 186)

10,3

0,5

...

...

...

0,5

Cỏ ba lá (BCR, CRM 402)

6,70

0,25

7,23

2,1

Gạo (NIST, SRM 1568a)

0,38

0,04

...

...

...

-0,2

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] B.Welz, M, Sperling: Atomabsorptionsspektrometrie, Verlag WILEY-VCH, Weinheim,4. Auflage, 1997.

[2] G.Schlemmer Atomabsorptionsspektrometrie in L. Matter (Edit): Lebensmittel-und Umweltanalytik mit der spektrometrie, Verlag VCH, Weinheim, 1995.

[3] M. Haldimann: Mitteilungen aus Lebensmitteluntersuchung und Hygiene, Band 90, 241-281 (1999).

[4] NMKL procedure No 9. Evaluation of results derived from the analysis of certified reference materials. (2001). Nordic committee on food analysis. C/o National Veterinary Institute, Box 8156 Dep. 0033 Oslo, Norway.

[5] TCVN 6910-1:2001 (ISO 5725-1:1994), Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo - Phần 1: Định nghĩa và nguyên tắc chung.

[6] TCVN 6910-2:2001 (ISO 5725-2:1994) Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo - Phần 2: Phương pháp cơ bản xác định độ lặp lại và độ tái lập của phương pháp đo tiêu chuẩn.