Như thế nào bị coi là đạo nhạc?
Trong thời gian gần đây, trong giới ca sỹ có một nam ca sỹ có phong cách khá mới lạ đang nổi lên với những ca khúc trẻ do mình sáng tác. Tuy nhiên, những ca khúc đó hết lần này tới lần khác bị người khác tố là "đạo nhạc". Về mặt cảm âm thì những người bình thường, không có chuyên môn về âm nhạc thì thấy những ca khúc bị tố đó cũng có gì đó giống thật với ca khúc gốc mà người tố đưa ra. Đó là về mặt cảm nhận, tuy nhiên xét về phương diện pháp lý thì sao? Để kết luận một điều gì đó phải dựa trên quy định. Vậy anh chị cho tôi hỏi, theo pháp luật Việt Nam thì khái niệm "đạo nhạc" được quy định như thế nào? Và nam ca sỹ này có vi phạm pháp luật hay không? Nếu có thì sẽ bị xử lý như thế nào? Rất mong nhận được câu trả lời của quý anh chị!
Theo quy định của pháp luật hiện hành tại Luật sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009 thì quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu mà đối tượng quyền tác giả bao gồm tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học.
Một bài hát được sáng tác ra là một tác phẩm âm nhạc được pháp luật bảo hộ quyền tác giả. Tác giả của ca khúc này có quyền đặt tên cho bài hát, đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm, có quyền không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc chế lại lời, giai điệu của bài hát dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
Nếu ai đó lấy lại nhạc của bài hát của người khác, chỉnh sửa lại lời mà không được sự cho phép của tác giả, hành vi đó được xem là sao chép, vi phạm Khoản 6 Điều 25 Luật sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi năm 2009. Tác giả có quyền yêu cầu người đó phải gỡ bỏ bài hát của mình hoặc phải xin phép và trả tiền thù lao hợp lý cho tác giả, khởi kiện hoặc nhờ pháp luật can thiệp. Tùy theo tính chất và mức độ thực hiện, hành vi sao chép tác phẩm mà không xin phép tác giả có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tuy nhiên theo câu hỏi và trường hợp của bạn đưa ra, bạn chỉ nói đến việc cảm nhận bài hát nó hơi giống với bài hát gốc. Như vậy chưa đủ để kết luận ca sỹ kia vi phạm Luật sở hữu trí tuệ của Việt Nam. Bởi vì, pháp luật nước ta chưa có một văn bản nào giải thích, định nghĩa như thế nào được gọi là đạo nhạc cả. Cho nên có thể kết luận, ca sỹ này không vi phạm pháp luật Việt Nam. Và chính vì không vi phạm quy định của pháp luật nên không có cơ sở nào để xử lý vi phạm cả.
Trân trọng!
