Hợp đồng chuyển nhượng quyền tài sản thuộc sở hữu chung
Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất trong trường hợp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất là tài sản thuộc sở hữu chung: Anh Lê Quang Phan và chị Lê Thị Lan là hai anh em ruột. Năm 2005, anh Phan và chị Lan cùng nhau góp vốn để mua một ngôi nhà được xây dựng trên một diện tích rộng 200m2 với giá 500 triệu đồng trong đó mỗi người góp 250 triệu. Tháng 5 năm 2006, do cần tiền để phát triển sản xuất, kinh doanh, chị Lan muốn bán lại phần nhà đất của mình cho anh trai nhưng anh Phan không đủ tiền mua. Vì thông cảm với hoàn cảnh của em, anh Phan đồng ý cho chị Lan bán phần nhà đất của mình cho người khác. Tháng 9 năm 2006, chị Lan tìm được người mua là anh Nguyễn Văn Lâm. Sau khi thoả thuận, hai bên đến Uỷ ban nhân dân xã để làm thủ tục mua bán nhà. Cán bộ tư pháp - hộ tịch của Uỷ ban nhân dân xã anh, chị sẽ giải quyết trường hợp này như thế nào? Được biết cuối năm 2005, anh Phan và chị Lan đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở đó.
Với tình huống đặt ra đây là trường hợp yêu cầu chuyển nhượng một phần trong khối tài sản chung hợp nhất. Theo dữ liệu nêu trong tình huống thì người chủ sở hữu chung đã thông báo về việc bán phần quyền sở hữu của mình với chủ sở hữu còn lại trong thời gian hơn 3 tháng (từ tháng 5 đến tháng 9 năm 2006)
Theo quy định tại Điều 223 Bộ luật Dân sự năm 2005 thì “mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp một chủ sở hữu chung bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua. Trong thời hạn 3 tháng đối với tài sản chung là bất động sản… kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác”.
Như vậy trong trường hợp này, chị Lan đã thông báo với anh trai của mình về việc chuyển nhượng phần nhà và quyền sử dụng đất trong thời gian hơn 3 tháng (từ tháng 5 đến tháng 9) nhưng anh Phan không mua nên chị có quyền chuyển nhượng phần nhà, đất đó cho người khác.
Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 127 Luật Đất đai năm 2003, trong trường hợp này, nếu chị Lan và anh Lâm đến yêu cầu Uỷ ban nhân dân xã nơi có nhà, đất để yêu cầu chứng thực hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà thì cán bộ tư pháp – hộ tịch của Uỷ ban nhân dân xã có trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết yêu cầu đó. Tuy nhiên đây là khối tài sản chung hợp nhất, để chuyển nhượng được phần của mình thì anh Lam và chị Lan cần phải có một văn bản thỏa thuận phân chia tài sản chung. Sau khi phân chia tài sản chung xong thì chị Lan có thể tự mình chuyển nhượng phần tài sản của mình theo quy định của pháp luật
