Mua bán đất bằng giấy viết tay sẽ được xử lý như thế nào?
Mới đây, Ban biên tập có nhận được thắc mắc của bạn Hữu An, hiện bạn đang sinh sống và làm việc tại Tp Vinh Nghệ An. Thắc mắc mà bạn mong muốn Ban biên tập giải đáp như sau: Người thân ở bạn ở quê có mua một miếng đất ở quê từ năm 2003, đất này được nhà nước cấp theo chính sách trước năm 1993 nhưng chưa có sổ đỏ. Vì không nắm rõ quy định của pháp luật nên 2 bên mua bán thỏa thuận mua bán bằng giấy viết tay. Nay đi làm sổ đỏ thì không được Ủy ban huyện chấp nhận vì đất mua bằng giấy tay. Như vậy có đúng không? Có thiệt thòi cho người mua không?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 100 Luật đất đai 2013 về điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì:
Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành (01/01/2004) chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.
Theo quy định này, mảnh đất trên có nguồn gốc được cấp trước năm 1993 theo chính sách đất đai của nhà nước, có giấy cấp đất và giấy viết tay thể hiện việc mua bán đất, nên mặc dù chưa có sổ đỏ trước đây nhưng vẫn là căn cứ để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi mua.
Ngoài ra, Khoản 54 Điều 1 Nghị định 01/2017/NĐ-CP sửa đổi Khoản 1 Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn Luật đất đai quy định:
1. Các trường hợp đang sử dụng đất sau đây mà chưa được cấp Giấy chứng nhận và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này thì người đang sử dụng đất thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu theo quy định của Luật đất đai và quy định tại Nghị định này mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất; cơ quan tiếp nhận hồ sơ không được yêu cầu người nhận chuyển quyền sử dụng đất nộp hợp đồng, văn bản chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật:
a) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 01 năm 2008;
b) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất từ ngày 01 tháng 01 năm 2008 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 của Luật đất đai và Điều 18 của Nghị định này;
c) Sử dụng đất do nhận thừa kế quyền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 7 năm 2014.
Quy định này cho phép trường hợp người dân mua bán đất bằng giấy viết tay trước ngày 01/7/2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Những điều kiện này như bạn cung cấp thông tin là gia đình bạn này đã đáp ứng được. Hơn nữa, gia đình đã sử dụng đất ổn định kể từ thời điểm mua và không có tranh chấp nên hoàn toàn có thể căn cứ vào đó để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trường hợp này, theo quan điểm của chúng tôi, việc UBND huyện từ chối với lý do đất được mua bán bằng giấy tay là chưa phù hợp với quy định.
