Hợp đồng ủy quyền bán mảnh đất cha mẹ để lại
Ông Q (bố tôi) và H (chú tôi) là 2 anh, em ruột của dòng họ Phạm. Bố tôi có vợ là M và con là tôi, chú H có vợ là P và con là A. Trước khi qua đời, ông bà nội tôi (tức bố, mẹ của ông Q và ông H) có để lại toàn bộ phần tài sản là giá trị quyền sử dụng 500m2 đất tại quận Hà Đông. Cách đây 1 tuần, chú H đến nhà tôi và gặp được mẹ tôi (M) đang ở nhà, chú H trình bày việc muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất này cho công ty TNHH Phương Hà và chia đôi khoản tiền đó trong khi bố tôi (Q) đang nằm ngủ trên tầng vì say rượu từ tối hôm trước. Tuy nhiên, mẹ tôi đã từ chối yêu cầu của chú H vì cho rằng đây là đất tổ tiên, ông cha nên không muốn bán mà để lại cho con, cháu. Chú tôi liền chìa tờ giấy có ghi rõ nội dung chú (H) được bố tôi (Q) ủy quyền mua bán mảnh đất cho mình và lập luận với mẹ tôi rằng: đất là của dòng họ Nguyễn nên các con dâu không có quyền đồng ý hay không, bên cạnh đó, chú H đã được bố tôi ủy quyền toàn bộ cho việc bán mảnh đất này nên chú có toàn quyền quyết định. Mẹ tôi xem giấy và quả quyết: Bố tôi ko bao giờ làm như vậy mà ko bàn bạc với mẹ, đồng thời nhấn mạnh tối hôm trước bố tôi đi đám cưới với chú H về say khướt ko biết gì. Nên tờ giấy này ko có giá trị pháp lí. Tôi xin hỏi: Chú H có quyền làm như vậy không? Vì sao?
Hợp đồng uỷ quyền là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên được uỷ quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên uỷ quyền, còn bên uỷ quyền chỉ phải trả thù lao, nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Tuy nhiên, cho dù bố của bạn ủy quyền cho chú H chuyển nhượng hoặc tặng cho thửa đất cho chú H hoặc người thứ ba thì chưa chắc chú H có thể thực hiện được việc này. Bởi vì:
Thứ nhất: Theo khoản 5 Điều 144 Bộ Luật dân sự năm 2005 quy định về Phạm vi đại diện: "Người đại diện không được xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự với chính mình hoặc với người thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác". Như vậy, ông H không được thực hiện việc chuyển nhượng hoặc tặng cho thửa đất với chính ông H.
Thứ Hai: Theo khoản 2 Điều 588 Bộ Luật dân sự năm 2005 quy định về Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng uỷ quyền: "Trong trường hợp uỷ quyền không có thù lao, bên được uỷ quyền có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên uỷ quyền biết một thời gian hợp lý". Như vậy, nếu bố của bạn trong lúc say rượu có ký hợp đồng ủy quyền cho chú H đem thửa đất ra giao dịch thì nay bố của bạn cũng có thể đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng uỷ quyền để ngăn chặn chú H giao dịch đối với thửa đất.
