Đương sự trong tố tụng hình sự là những ai? Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án hình sự là ai?

Mục lục bài viết

• Đương sự trong vụ án hình sự là ai?
• Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đồng thời là đương sự trong vụ án hình sự thì xử lý như thế nào?
• Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án hình sự là ai?

Đương sự trong vụ án hình sự là ai?

Căn cứ tại điểm g khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định:

Đương sự gồm nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hình sự.

Theo đó, đương sự trong vụ án hình sự bao gồm guyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hình sự. Cụ thể:

- Nguyên đơn dân sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức bị thiệt hại do tội phạm gây ra và có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại, khoản 1 Điều 63 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

- Bị đơn dân sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức mà pháp luật quy định phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, khoản 1 Điều 64 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hình sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hình sự, khoản 1 Điều 65 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Đương sự trong tố tụng hình sự là những ai? Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án hình sự là ai?

Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đồng thời là đương sự trong vụ án hình sự thì xử lý như thế nào?

Căn cứ Điều 49 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Các trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng

Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:

1. Đồng thời là bị hại, đương sự; là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo;

2. Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó;

3. Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Theo đó, nếu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đồng thời là đương sự trong vụ án hình sự thì người này phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi.

Theo đó, trường hợp người tiến hành tố tụng đồng thời là đương sự trong vụ án hình sự thì phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án hình sự là ai?

Căn cứ Điều 84 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định như sau:

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự

1. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự là người được bị hại, đương sự nhờ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp.

2. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự có thể là:

a) Luật sư;

b) Người đại diện;

c) Bào chữa viên nhân dân;

d) Trợ giúp viên pháp lý.

3. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự có quyền:

a) Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu;

b) Kiểm tra, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá;

c) Yêu cầu giám định, định giá tài sản;

d) Có mặt khi cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng lấy lời khai, đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói của người mà mình bảo vệ; đọc, ghi chép, sao chụp những tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi của bị hại và đương sự sau khi kết thúc điều tra;

đ) Tham gia hỏi, tranh luận tại phiên tòa; xem biên bản phiên tòa;

e) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;

g) Đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật;

h) Kháng cáo phần bản án, quyết định của Tòa án có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người mà mình bảo vệ là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất.

4. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự có nghĩa vụ:

a) Sử dụng các biện pháp do pháp luật quy định để góp phần làm rõ sự thật khách quan của vụ án;

b) Giúp bị hại, đương sự về pháp lý nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

Như vậy Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án hình sự là người được đương sự nhờ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể là:

- Luật sư;

- Người đại diện;

- Bào chữa viên nhân dân;

- Trợ giúp viên pháp lý.