Nghị định 91/2019/NĐ-CP của Việt Nam (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 04/2022/NĐ-CP) giải thích hành vi lấn đất, chiếm đất như sau:
Lấn đất là việc người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.
Chiếm đất là việc sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép;
+ Tự ý sử dụng đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác mà không được tổ chức, cá nhân đó cho phép;
+ Sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất đã hết thời hạn sử dụng mà không được Nhà nước gia hạn sử dụng đất và đã có quyết định thu hồi đất được công bố, tổ chức thực hiện nhưng người sử dụng đất không chấp hành (trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất nông nghiệp);
+ Sử dụng đất trên thực địa mà chưa hoàn thành các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.
Hành vi lấn, chiếm đất đai có thể bị xử phạt hành chính tối đa 500.000.000 đồng đối với cá nhân và 01 tỷ đồng đối với tổ chức hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai.
Điều 228 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội này như sau:
“1. Người nào lấn chiếm đất, chuyển quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Tái phạm nguy hiểm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.”
Mòi bạn đọc cùng tham khảo một số bản án thực tế về tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai.
Huỳnh Văn N và vợ là Lê Thị Q có hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại 02 thửa đất số 44 và 48 cho anh Trần Văn M. N và Q đã tự ý lấn chiếm diện tích ngang khoảng 04m dài khoảng 10m. Trong quá trình giải quyết tranh chấp. Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long đã tuyên: Buộc ông Huỳnh Văn N và bà Lê Thị Q trả anh Trần Văn M diện tích đất lấn chiếm là 32,7m2. Do N không chấp hành thi hành án nên Chi cục thi hành án dân sự huyện Bình Tân đã tiến hành thủ tục cưỡng chế thi hành án. Sau khi giao đất, bị cáo N trực tiếp vào chiếm lại phần đất đã thi hành án và lấn chiếm thêm diện tích số đất giáp ranh để canh tác và ngăn cản không cho anh M sử dụng đất. Ngày 04/6/2018, Chủ tịch UBND huyện Bình Tân đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với N. Ngày 22/4/2019, UBND xã Tân Hưng phát hiện, lập biên bản bị cáo Na đang xây dựng nền nhà trên phần đất mà N lấn chiếm. Ngày 14/8/2019, Cơ quan CSĐT – Công an huyện Bình Tân đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Huỳnh Văn N về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”.
Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long quyết định: Xử phạt bị cáo Huỳnh Văn N: 06 (sáu) tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”.
Trương Thị Ngọc T có hành vi lấn chiếm đất, sử dụng trái pháp luật đất thuộc quyền sở hữu của ông P – bà D. Diện tích 3.001m2 đất trên nằm trong số đất ng C – bà T nhận chuyển nhượng lại của bà Đinh Thị Ngọc Ng. Năm 2007, do nợ tiền và vàng của bà Dương Thị M, Phan Thu H không khả năng thanh toán nên các chủ nợ khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện An Phú. Đến giai đoạn Thi hành án, phần đất trên bị phát mãi toàn bộ diện tích 5001m2 , trong đó: 2.000m2 được ông Hồ Minh P mua lại và 3.001m2 được bà Dương Thị M và ông Nguyễn Ngọc T mua lại. Khi các cơ quan chuyên môn tiến hành giao đất cho các bên mua tài sản thi hành án, bị cáo không chấp hành mà tiếp tục chiếm dụng nhiều năm. Ủy ban nhân dân xã V.L ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bị cáo nhưng bị cáo vẫn tiếp tục chiếm dụng đất để canh tác lúa trái pháp luật.
Tòa án nhân dân tỉnh An Giang quyết định: Xử phạt: Bị cáo Trương Thị Ngọc T 03 (ba) tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”.
Vui lòng Đăng nhập để có thể tải về